Có mặt trong bảo tàng Rock and Roll Hall of Fame tại Cleveland, Ohio, các nhóm nhạc đã từng là niềm đam mê của nhiều người sẽ được xem như xếp vào hạng bất tử hay ít nhất, cũng đã khá thành công về tài chính.
Kỹ nghệ âm nhạc đang bị chấn thương ở nhiều mặt về tài chính. Băng đĩa, các buổi diễn, doanh thu quảng cáo đều ít nhiều sút giảm trong thời gian qua. Một trong số ít các cách để những nghệ sĩ cựu trào có được sự chú ý mới từ người nghe là được giới thiệu vào viện bảo tàng vinh danh này. Và thế là hàng năm, cứ đến độ mùa Thu, quản lý các ban nhạc hoặc viên chức các hãng đĩa lao vào cuộc giành giật phiếu. Mười lăm nghệ sĩ được tiến cử cho năm 2012 có Guns N’Roses, Red Hot Chili Peppers, The Cure, Donna Summer, Joan Jett and the Blackhearts, Beastie Boys…
Với những người được ghi tên vào đại sảnh vinh danh này, hiệu quả đối với sự nghiệp rất đáng phấn khích. Doanh số bán đĩa hàng tuần sẽ tăng trung bình 40 đến 60% sau khi được lựa chọn, theo ước tính của David Bakula, Phó Chủ tịch Nielsen SoundScan, hệ thống chuyên tính toán số lượng đĩa bán ra và top Billboard được xác định từ số liệu này. Nếu thắng giải Grammy thì nhận được cú hit chỉ cho album năm đó nhưng được cái gật đầu từ Cleveland, toàn bộ sự nghiệp ca nhạc đều ít nhiều được vực dậy.
Trong thời điểm hiện tại, nghệ sĩ và hãng đĩa cần thu nhặt mọi cơ hội mà họ có thể có được. Việc kinh doanh âm nhạc hiện nay có giá trị chỉ bằng phân nửa 10 năm trước đây và chưa có dấu hiệu gì đợt suy thoái trong làng nhạc sẽ dừng lại cả. Tổng cộng doanh số từ việc bán sỉ đĩa CD, DVD và các sản phẩm âm nhạc khác ở Mỹ trong năm 2010 có giá trị là 6.85 tỉ đôla. So với năm 2000, con số đó là 14 tỉ.
Dư luận ồn ào, dĩ nhiên vây quanh quá trình lựa chọn đầy bí mật này. Những gì được công bố là một hội đồng đề cử gồm 30 nhà phê bình âm nhạc, luật sư về giải trí và viên chức các hãng đĩa, sẽ lựa ra 15 nghệ sĩ trong mỗi năm. Thế rồi một hội đồng khác, lần này lên đến 500 người, bao gồm cả những nghệ sĩ đã lọt vào những năm trước, sẽ chọn ra 5 gương mặt được ghi tên để tôn vinh. Nghệ sĩ muốn được đề cử thì ít nhất đã hoạt động 25 năm kể từ cuộc ghi âm đầu tiên, có nghĩa là các nghệ sĩ trong thập niên 80 giờ đây cũng có cơ hội được xếp ngang với Elvis Presley trong đại sảnh này.
Trước các lợi ích quá rõ về danh tiếng và tiền bạc, không có gì ngạc nhiên khi có rất nhiều cuộc vận động hành lang đã diễn ra rầm rộ. Tại sao một nghệ sĩ nào đó được lựa chọn vào một năm nào đó là điều bí ẩn, không chỉ với khán giả mà đôi khi với chính giới nghệ sĩ. Thành viên Hội đồng tuyển chọn lại nói rằng họ muốn giữ nguyên cách lựa chọn không thể giải thích được đó. Nhóm Bee Gees đã bị bỏ qua 11 lần mãi cho tới năm 1997 mới được vinh danh, một số người ái mộ cho rằng khoảng thời gian chờ đợi quá lâu đó thể hiện thái độ chống nhạc disco từ các thành viên Hội đồng tuyển chọn. Tương tự, dù có 27 album studio và 45 năm đi lưu diễn, cùng phong cách nhạc lẫn biểu diễn đã ảnh hưởng đến vô số nghệ sĩ thì mãi đến năm nay, Alice Cooper mới được ghi tên mình lên “bảng vàng”.
Góc tưởng niệm Michael Jackson
Hãng Rhino Records, nơi đang quản lý danh mục đĩa của Alice Cooper dĩ nhiên tận dụng ngay cơ hội. Họ đã chạy các đoạn quảng cáo 30 giây trong lần chiếu trực tiếp lễ trao giải và bảo đảm là các đĩa tổng hợp, box set và các ấn bản đặc biệt của Alice Cooper đều có bán trên web và các cửa hàng bán lẻ. Ngay chính Alice Cooper cũng thừa nhận rằng rằng số lượng giới trẻ tham dự các buổi diễn của ông tăng lên rõ rệt. Cho tới thời điểm này, doanh số bán đĩa của ông đã tăng khá đáng kể tại Mỹ, từ 75,000 bản trong năm 2010 đã tăng lên 115,000 bản.
Tương tự như vậyï, sau khi được vinh danh hồi năm 1997, số lượng đĩa bán ra của Bee Gees tăng lên 1.1 triệu bản so với chỉ 210,000 bản trong năm 1996. Đối với Fleetwood Mac, được đề cử năm 1998, lượng đĩa bán ra tăng đến 3,2 triệu bản so với 483,000 bản vào năm 1997.
Năm 2009, nữ hoàng nhạc rockabilly là Wanda Jackson được tôn vinh và ở độ tuổi 74, đột nhiên bà có mặt ở mọi nơi, cộng tác với Jack White của nhóm White Stripes trong một album mới, diễn mở màn cho tour diễn 2011 của Adele và xuất hiện cùng Jack White trong chương trình talkshow lừng danh “Late Show With David Letterman.”
Trong thời gian tới, có lẽ việc đề cử sẽ đặt lá phiếu vào tay công chúng. Trang web của Rock n Roll Hall of Fame gần đây đã có phần bầu chọn của người ái mộ, tuy nhiên, kết quả đó không hề ảnh hưởng gì đến quyết định của hội đồng.
Jon Landau, nhà quản lý cho Bruce Springsteen và là Chủ Tịch hội đồng đề cử công nhận rằng các lựa chọn là rất chủ quan. Nhưng ông vẫn bênh vực rằng “Hall of Fame” là nơi ghi nhận phẩm chất và sức ảnh hưởng của ca sĩ chứ không vì doanh số đĩa hay sự nổi tiếng.
NV