Bình chữa lửa

Một vật dụng thường nằm im trong góc nhà hoặc văn phòng làm việc, phủ bụi thời gian, nhưng không thể thiếu, vì nhờ nó mà bảo vệ được tài sản hoặc cứu được sinh mạng. Đó là chiếc bình chữa lửa. Chúng ta sẽ tìm hiểu về vật dụng hữu ích này, nhưng trước hết nên đề cập đến lửa và sự cháy.
Lửa là kết quả của một phản ứng hóa học tạo ra cháy, thường là phản ứng giữa oxygen trong khí quyển và một loại nhiên liệu (như củi, xăng dầu). Nhưng củi hoặc xăng không tự nhiên bắt lửa chỉ vì chung quanh có oxygen. Muốn cháy, nhiên liệu phải được nóng lên tới nhiệt độ bắt lửa.

Dưới đây là trình tự các sự kiện khi củi cháy:

1. Củi được làm cho nóng lên ở nhiệt độ rất cao:   

– Có thể là ánh sáng hội tụ (Thí dụ: lấy một chiếc kính lúp để ra ngoài nắng và cho chiếu vào thanh gỗ mỏng, sức nóng hội tụ có thể làm thanh gỗ bốc cháy);

– Sức ma sát (thổ dân trong các bộ lạc lấy lửa bằng cách chà xát hai thanh gỗ với nhau);

– Hoặc thứ gì đang cháy sẵn (như ngọn nến đang cháy, diêm quẹt…).

2. Khi gỗ đạt được sức nóng lên tới 500 độ F (260 độ C), sức nóng phân huỷ một số vật chất cellulose là thành phần của củi.

3. Vật chất bị phân hủy được tỏa thành hơi bay ra, thường là một hỗn hợp của hydrogen, carbon và oxygen.

4. Khi thể hơi này đủ nóng, các phân tử của hợp chất này tách rời nhau ra, và các nguyên tử tái kết hợp với oxygen để tạo thành nước, carbon dioxide và các thành phẩm khác.

5. Thể hơi bay lên, tạo thành ngọn lửa. Các nguyên tử carbon lên cao trong ngọn lửa phát ra ánh sáng khi nóng lên.

6. Sức nóng của ngọn lửa giữ cho nhiên liệu ở nhiệt độ bốc cháy, do đó nó tiếp tục cháy chừng nào còn có nhiên liệu và oxygen.

Như chúng ta thấy, trong tiến trình nói trên có ba yếu tố cần thiết, thiếu một yếu tố hoặc các yếu tố không đủ thì sự cháy sẽ không xảy ra:

– Nguồn nhiệt rất cao;

– Khí oxygen (hoặc một thứ khí tương tự);

– Chất cháy được (còn gọi là nhiên liệu).

 Bình chữa lửa được thiết kế để loại bỏ ra ít nhất một trong ba yếu tố nói trên để ngọn lửa tàn đi. Do đó có nhiều cách khác nhau để thực hiện điều đó, chúng ta sẽ đề cập trong số báo tới.