Tôi thường bị canker sore hầu như mỗi tuần, nhất là sau khi uống hơi nhiều thuốc bổ hoặc Energy Drink trong ngày. Vậy có cách nào để ngừa được bịnh này và nguyên nhân gây ra canker sore? Hoặc nếu như phải cần Energy để làm việc thì tôi nên uống loại thuốc bổ nào? Năm nay tôi đã ngoài 60 tuổi. Đào Mar Hồ.
Đáp
Chào ông Đào,
Mắc cái bệnh loét miệng canker sore này thì rất là bực mình, vì mình sẽ bị đau ở trong miệng và kinh khủng nhất là khi ăn uống hoặc nói chuyện. Cho tới nay, chưa biết rõ nguyên nhân gây ra canker sore, nhưng có một số yếu tố được diễn tả như là khi niêm mạc trong miệng bị tổn thương; khi ăn những thực phẩm có tính chất kích thích như thực phẩm chua chanh, cam, quýt, dứa, dâu…; hoặc khi răng giả, niềng răng va chạm vào miệng. Một số bệnh cũng có thể gây ra canker sore như là suy yếu hệ miễn dịch, rối loạn dinh dưỡng thiếu sinh tố B12, chất kẽm hoặc sắt hoặc trong một số bệnh của đường ruột.
Canker sore có thể thấy ở trong miệng, trên lưỡi, vòm miệng hoặc mặt trong hai bên má. Vết loét này rất đau, rát, hình tròn, có màu trắng hoăc xám, viền đỏ. Đôi khi người bệnh có nóng sốt, nổi hạch ở cổ, trong người thấy mệt mỏi. May mắn là sau vài ngày thì bớt đau và sau vài tuần lễ thì loét lành. Nếu đau quá, bác sĩ có thể cho thuốc súc miệng có thuốc kháng sinh, kem thoa có chất steroid và thuốc giảm đau như Advil, Tylenol…
Canker sore hay tái phát và ta có thể giảm rủi ro tái phát bằng cách tránh những thức ăn kích thích miệng như đồ chua, cay, cà phê đặc, rượu mạnh; đánh răng sau khi ăn với bàn chải mềm và dùng sợi chỉ dental cà khe răng để giữ vệ sinh răng miệng. Nếu vết loét quá lớn và rất đau, nên đi khám bệnh để được điều trị kỹ càng hơn.
Trong trường hợp của ông thì tôi nghĩ Energy drink có thể có nhiều chất kích thích hoặc trong thuốc bổ ông đang dùng có nhiều vitamin C. Và như ông nói khi ngưng các chất này thì canker sore không xảy ra. Vậy thì ông nên tránh. Để có sức khỏe làm việc, ông coi lại việc ăn uống cho đầy đủ chất dinh dưỡng để khỏi phải uống thêm thuốc bổ; chia thì giờ làm việc, ngủ nghỉ để bớt mệt và vận động cơ thể đều đặn.
À, mà cũng nhắc để ông và độc giả hay rằng: ngoài canker sore còn một loại loét tương tự gọi là cold sore. Cold sore là do virus gây ra và thường thấy ở trên môi, ngoài miệng và rất hay lây. Bệnh cần được điều trị với thuốc kháng virus riêng.
Năm nay đã sáu bó rồi mà ông vẫn còn làm việc hăng say thì chắc là sức khỏe của ông rất tốt và trí óc còn minh mẫn. Xin chúc mừng ông.
Tôi có một em gái còn ở Việt Nam. Cô ấy đã khám vú và phát hiện ra là bị một cái cục bướu nhỏ ở bên phải vú. Sau khi xét nghiệm thì được bác sĩ ở VN cho biết là cô em của tôi bị Lao Vú chứ không phải ung thư. Và họ cho biết bệnh này mới phát hiện ở VN năm 2007 và đã có 500 ca mổ. Hiện nay cô em tôi được bác sĩ cho uống thuốc giống như bị bịnh lao vậy đó. Tôi chưa nghe qua bịnh này và mong được giải thích. J.N
Đáp
Thưa ông,
Bệnh Lao Vú là một bệnh rất hiếm, kể cả ở các quốc gia mà bệnh Lao xuất hiện nhiều, như ở Việt Nam mình.
Xin nhắc lại, Lao là một bệnh nhiễm do một loại vi khuẩn có tên là Mycobacterium tuberculosis, còn gọi là vi trùng Koch, gây ra. Koch là tên vị bác sĩ người Pháp đã tìm ra vi trùng này. Vi trùng Koch có thể gây bệnh lao ở nhiều bộ phận trong cơ thể như lao xương, lao phổi, lao thận, lao hạch… nhưng ở vú thì rất hiếm.
Lao vú thường thấy ở nữ giới nhiều hơn ở nam giới, nhất là khi các bà các cô còn ở trong tuổi có khả năng có thai, sinh đẻ, đang cho con bú sữa mẹ hoặc ở người mắc bệnh HIV/AIS hoặc liên tục bị thương tích ở vú.
Vi khuẩn lao xâm nhập vú qua vết thương trên núm vú hoặc qua máu.
Lao vú có thể là một cục lớn nằm ở góc trên, phía bên ngoài của vú hoặc nhiều cục nhỏ xuất hiện khắp vú. Cũng có trường hợp là những mô mềm nhão rải rác trong vú.
Để xác định bệnh, có thể tìm vi khuẩn trong dịch tiết ở núm vú, xét nghiệm tế bào vú và siêu âm, chụp hình X-quang.
Về điều trị thì dùng các loại thuốc trị bệnh lao như Isoniazid, Rifampin, Ethambutol khoảng 6 tháng.
Giải phẫu như cắt bỏ nhũ hoa cũng được áp dụng nếu kháng sinh không công hiệu.
Nếu cần gì thêm về bệnh Lao Vú, xin ông cứ cho biết. Tôi xin giải đáp thỏa đáng. Chúc ông vui mạnh.