Năm 13 tuổi Betty Pallard lần đầu tiên nếm thử chai rượu vang tuyệt ngon mừng sinh nhật ông nội – vốn là nhà ngoại giao đã đi khắp thế giới. Vị rượu vang ngon ngây ngất đến mức cô bé nhớ đến tận bây giờ… Giờ đây, Betty đã nhập quốc tịch và lập nghiệp tại Việt Nam, sau hơn 30 năm sống ở Pháp và Thụy Sĩ.* “Ẩm thực Việt khó đi xa nếu không kết hợp được với một đồ uống kinh điển phương Tây là rượu vang”, cô nói sau khi phân biệt được các loại mắm, bánh cuốn, phở các miền.
Trên thực tế, không phải khách nước ngoài nào cũng “chịu” được nồng độ mạnh của các loại rượu nếp thượng thặng trong nước. Thêm vào đó, những chai rượu quá mạnh cũng không phù hợp với những bữa tiệc buổi trưa. Mà đấy lại là không gian văn hóa điển hình của một ngày họp hành hay hội thảo. “Thực ra, chúng ta có những loại rượu nhẹ rất ngon nhưng phần lớn đã thất truyền. Chẳng hạn, chén quỳnh mà cụ Nguyễn Du vẫn nói tới trong truyện Kiều là một loại rượu có hương hoa quỳnh. Rượu thơm và độ rượu không cao. Tuy nhiên, việc sản xuất những loại rượu này giờ như húc vào đá bởi nghệ nhân có thể ngâm cất được lại thiếu vốn. Rượu cũng khó sản xuất số lượng lớn”, bà Hoàng Thị Như Huy – Viện sĩ Viện Hàn lâm ẩm thực Pháp nói.
Bởi thế, con đường ngắn và tiện lợi nhất là kết hợp sao cho khéo giữa phong vị món Việt với vang – đồ uống đã quen thuộc trên toàn thế giới trong nhiều kiểu tiệc tùng, gặp mặt khác nhau. “Về cơ bản, người mình hiểu rằng uống rượu vang trắng đi với hải sản, còn vang đỏ đi với thịt. Nhưng ngoài ra còn nhiều món ăn phức tạp khác nữa”, Betty cho biết. Cô gái vốn là hậu duệ của vua Minh Mạng muốn nói đến sự phức tạp trong kết hợp đồ ăn của món Việt. Chẳng hạn cá rõ ràng nên kết hợp với rượu trắng, nhưng cá kho thì có nên uống rượu trắng hay không? Còn thịt ba chỉ luộc tuy là món thịt vẫn nên kết hợp với sắc rượu này bởi “đứng mũi chịu sào” cho vị ngon của món lại là mắm (cá). Cuộc đời éo le đến thế!
Éo le thật. Betty nói tiếp: “Có rất nhiều người Việt thấy phô mai béo và ngấy. Nó không phải vị của Việt Nam. Bởi Việt Nam có những món ăn riêng, cũng có thứ đồ nguội riêng. Đồ nguội Việt Nam là giò, là nem chua. Và nếu bây giờ mình đi giới thiệu món Việt Nam ở nước ngoài, chắc chắn phải kết hợp với rượu vang. Bởi ở phương Tây, ăn “hoành tráng” phải có rượu. Nếu người mở quán không quan tâm đến kết hợp vang thì sẽ tự hạn chế kinh doanh và phát triển của mình”. Theo Betty, với một bữa cơm tối thân mật (cho khách nước ngoài), một chai vang là hợp lý hơn cả. Nhưng, nhiều người lại sai lầm khi chọn thứ rượu này. Lỗi thường gặp nhất là người mời chọn loại rượu đắt nhất để được tiếng coi trọng đối tác kinh doanh. Điều này rất tệ, vì phía bên kia sẽ đánh giá, người này có thể sẵn sàng chịu giá cao. “Không nhất thiết phải chọn vang đắt nhất mà phải chọn hợp nhất với món ăn. Như thế, đối tác sẽ đánh giá mình là người thông minh, biết lựa chọn”, cô nói.
Không thể khuôn sáo, Betty cùng ẩm thực Việt cũng phải tự “xô đổ” quy định ăn cá vang trắng, ăn thịt vang đỏ. “Nếu ăn cá kho nên uống hoàn toàn rượu đỏ. Còn một món nguội Việt Nam là giò lụa, với mùi nước mắm đặc trưng, lời khuyên của tôi là hãy chọn rượu vang trắng”, Betty chia sẻ. “Đồ ăn kết nối vị với rượu. Không khí tiệc, cảm giác thoải mái. Khi tất cả kết nối với nhau sẽ thành công”, Betty lý giải. Nhưng vui nhất, Betty nói, đấy là minh chứng rõ ràng rượu vang có thể thoải mái “cặp” với món ăn Việt Nam.
Chính vì thế, Betty ấp ủ một chương trình hướng dẫn uống rượu vang kết hợp với món Việt. Cô cũng đã có một chuyên gia rượu vang từng bôn ba chục năm để nếm rượu khắp Châu Âu cùng cộng tác.
*Betty Pallard sinh năm 1977, thạc sĩ kinh tế, thạc sĩ luật quốc tế về kinh doanh và hợp tác ngoại giao. Có mẹ là cháu của vua Minh Mạng, cô Pallard gắn bó với ẩm thực và văn hóa Huế. Trở về Việt Nam cách đây 3 năm, cô dự định lập nghiệp ở Sài Gòn nhưng sau đó lại chọn Hà Nội vì không gian văn hóa của thành phố này.