Tháng tới, các “chợ (marketplace) bán bảo hiểm y tế do tiểu bang điều hành sẽ mở theo quy định của đạo luật Affordable Care Act (ACA, thường được gọi là Obamacare). Cho đến nay, có rất nhiều câu hỏi được đặt ra về luật này, vì tính cách phức tạp của nó. Dưới đây là một số thắc mắc được cơ sở ProCon.org giải đáp, cũng là phần bổ túc cho bài về Obamacare trong số báo trước.

1. Obamacare có thể bị hủy bỏ?
Hạ Viện Mỹ đã bỏ phiếu hơn 30 lần để cố bãi bỏ luật này nhưng không thể thông qua ở Thượng Viện (do Đảng Dân Chủ kiểm soát). Và cho dù được Thượng viện thông qua đi nữa, Tổng Thống cũng sẽ phủ quyết. Do đó, cứ tình hình này, đạo luật Obamacare chắc sẽ tồn tại.
2. Những phần nào đã có hiệu lực?
Từ tháng 9 năm 2010 đã bắt đầu có:
– Bảo hiểm cho thanh niên giới hạn đến 26 tuổi chung với chương trình bảo hiểm của cha mẹ;
– Dịch vụ phòng ngừa miễn phí (không phải trả deductible, copay) như chụp quang tuyến vú (mammogram) soi ruột già (colonoscopy);
Năm 2011 đã bắt đầu một số dịch vụ cho người cao tuổi:
– Được kiểm tra sức khỏe miễn phí;
– Được hưởng những chương trình phòng ngừa miễn phí theo Medicare.
3. Vậy còn những phần nào sẽ tiếp tục?
Từ tháng giêng năm 2014, nhiều điều khoản trong Obamacare sẽ có hiệu lực. Những điều lớn nhất là:
– Thiết lập các nơi trao đổi bảo hiểm sức khỏe (gọi là “chợ”) do tiểu bang điều hành;
– Bảo hiểm cho mỗi cá nhân là điều bắt buộc. Mỗi công dân Hoa Kỳ phải có bảo hiểm y tế, nếu không sẽ phải nộp phạt.
4. Có ai không phải mua bảo hiểm?
Quy định bó buộc nói trên sẽ không áp dụng cho:
– Cá nhân nào đã có bảo hiểm qua Medicaid, Medicare, qua hãng xưởng đang làm việc, hoặc là chương trình y tế của cựu quân nhân… Họ là những người đã có bảo hiểm rồi.
– Tù nhân, các di dân không có giấy tờ hợp lệ, một số các tổ chức tôn giáo đã được hệ thống An sinh xã hội miễn trừ, chẳng hạn như Old Order Amish, hoặc những nhóm tôn giáo đã mua bảo hiểm cho các thành viên rồi.
– Một số người Mỹ da đỏ được hưởng quy chế tự trị theo bộ tộc cũng được miễn trừ.
5. Bị phạt ra sao nếu không mua bảo hiểm?
Chuyện này hơi phức tạp. Trước hết, năm 2014 là năm họ chỉ quơ quơ ngón tay thôi: hoặc là mỗi người lớn sẽ bị phạt $95, trẻ em dưới 18 tuổi $47.50, hoặc là 1% số thu nhập bị đánh thuế (taxable income) của gia đình, con số nào lớn hơn thì áp dụng.
– Năm 2015, họ bắt đầu đưa ra nắm đấm: Sẽ bị phạt: hoặc $325 mỗi người lớn, $162.50 mỗi trẻ em (cho tới tối đa $975 cả gia đình) hoặc là 2% tổng số thu nhập phải đóng thuế, số nào lớn hơn thì áp dụng.
– Năm 2016 nắm đấm sẽ thành cú đá: Hoặc phạt $695 mỗi người lớn, $347.50 mỗi trẻ em (không quá $2,085 cho cả gia đình), hoặc 2.5% thu nhập phải đóng thuế, số nào lớn hơn thì áp dụng.
– Từ năm 2016, tiền phạt tăng hàng năm theo mức điều chỉnh giá sinh hoạt.
6. Những ai không trả được tiền bảo hiểm, phụ trợ sẽ ra sao? Cần những tiêu chuẩn nào mới được phụ trợ?
Những người sau đây sẽ không bị phạt mà còn được chính quyền trợ giúp để mua được bảo hiểm:
– Những người thu nhập thấp không đủ để khai thuế lợi tức liên bang;
– Những người mà bảo phí (insurance premium) cao hơn 8% thu nhập cả gia đình.
Chính phủ cho biết sẽ có tín thuế (tax credit) cho những gia đình thuộc giai cấp trung lưu, các tiểu thương và hàng triệu công dân Mỹ nếu họ không thể mua được bảo hiểm.
Đây là diễn giải của tạp chí Consumer Reports: nếu bạn mua bảo hiểm nơi thị trường với tính cách cá nhân, thì bạn có thể được phụ trợ dưới hình thức tín thuế (tax credit) nếu số thu nhập của gia đình nằm trong khoảng giữa 100% và 400% mức nghèo khổ do liên bang quy định.
7. Quy định bó buộc đối với chủ nhân ra sao?
Luật Obamacare quy định rằng hãng xưởng nào thuê mướn trung bình tối thiểu 50 nhân viên trong năm trước thì được gọi là “applicable large employer (hãng lớn phải áp dụng luật)”. Nếu một trong số nhân viên của hãng ra mua bảo hiểm sức khỏe mới ở “chợ” và được hưởng tín thuế trên số tiền bảo phí, thì hãng bị phạt $2,000 trên mỗi công nhân toàn thời gian.
8. Vậy quy định bó buộc nói trên không áp dụng cho hãng xưởng có dưới 50 công nhân?
Đúng vậy.
9. Có thể giữ bảo hiểm đang có?
Chính phủ nói: Được. Và câu trả lời đó là đúng. Nhưng rất nhiều hãng bảo hiểm sẽ không cung cấp một chương trình chính xác như trước. Lý do là vì Obamacare đòi hỏi một mức độ về phẩm chất và một số những dịch vụ phải có trong những “gói” bảo hiểm (insurance package). Nếu gói bảo hiểm bạn đang có không thực hiện được một số dịch vụ mà Obamacare đòi hỏi, thì chương trình bảo hiểm đó sẽ có thể trở thành một chương trình khác. Vậy chương trình chính xác như trước của bạn có thể không còn nữa vì nay phải phải theo một số đòi hỏi của Obamacare, có mục đích gia tăng phẩm chất bảo hiểm.
Buộc mọi người phải có bảo hiểm, các công ty bảo hiểm sẽ được lợi hơn vì có thêm khách hàng. Để đổi lại, họ được yêu cầu phải gia tăng dịch vụ. Đó là lý thuyết. Còn bảo phí có tăng không, phải đợi cho tới khi thi hành mới biết.
10. Obamacare sẽ làm tôi phải đóng thêm thuế?
Sẽ có 19 loại thuế, phí, và tiền phạt hoàn toàn mới, cũng như loại bỏ một số điều khoản trước đây được trừ thuế.
Đối với cá nhân và gia đình, một mức gia tăng tiền phạt 20% sẽ áp dụng vào những món tiền rút sớm ra khỏi các trương mục tiết kiệm chuyên dùng cho sức khỏe và thuốc men. Những người mua các sản phẩm làm sạm da (tanning product) dùng ở bên trong nhà sẽ chịu thuế hàng hóa 10%.
11. Nếu có bệnh nặng thì sao? Hãng bảo hiểm có thể gia tăng mức bảo phí tới giới hạn nào và làm sao họ có thể bảo hiểm cho tôi được?
Thông cáo báo chí của Bộ Y tế và Dịch vụ cho biết theo luật Affordable Care Act thì đến năm 2014, người dân Mỹ có tiền sử bệnh tật không thể bị từ chối bảo hiểm, không thể bị đóng bảo phí cao hơn mức thường, không phải đặt trong thời gian chờ đợi kéo dài, hoặc không bị rút bớt phúc lợi, do một công ty bảo hiểm.
Chính phủ sẽ giúp bằng phụ trợ những trường hợp được gọi là “high-risk pool (nhiều rủi ro)” như thế. Luật ghi rõ: không ai bị từ chối bảo hiểm vì tình trạng sức khỏe đã có trước đây (preexisting condition).
***Ghi chú: Chính phủ đã hoãn thi hành điều khoản buộc các hãng xưởng có trên 50 nhân viên phải cung cấp bảo hiểm sức khỏe cho họ, nếu không sẽ bị phạt. Bộ Ngân khố mới đây cho biết điều khoản này được hoãn áp dụng cho tới năm 2015.