Có thể nói những người Pilgrims là những boat people như người Việt chúng ta. Họ bỏ nước Anh đi tìm tự do trên chiếc tàu Mayflower, vượt Đại Tây Dương năm 1620 để đến vùng đất mới. Năm 1621 nhóm người này bắt đầu định cư tại vùng đất bây giờ gọi là Plymouth (Massachusetts). Mùa thu năm đó, sau một mùa gặt hái thành công, họ tổ chức bữa tiệc tạ ơn đầu tiên. Tuy nhiên, truyền thống mừng Thanksgiving như ngày nay mãi hai thế kỷ sau mới bắt đầu. Xin cùng nhau ghi nhớ lại mấy dữ kiện liên quan đến ngày lễ mà người Việt cao niên chúng ta thường gọi giản dị là lễ “Gà Tây”.
– Thanksgiving không chỉ là lễ riêng của Mỹ
Sau cuộc cách mạng đánh đuổi thực dân Anh để giành độc lập, những người Mỹ còn trung thành với chính quốc Anh di cư qua Canada, mang theo tập tục mừng Thanksgiving. Người Canada công nhận lễ này và bắt đầu mừng vào cuối mùa gặt hái, đúng vào ngày Thứ Hai tuần lễ thứ nhì của tháng 10. Để cho khác đi, họ gọi ngày này là “Yanksgiving”.
– Ngày Thanksgiving ở Mỹ đã được thay đổi nhiều lần
Abraham Lincoln chính thức định vào ngày Thứ Năm tuần lễ thứ tư của tháng 11. Năm 1939 Tổng thống Franklin Roosevelt chuyển sớm lên một tuần, hy vọng kéo dài mùa mua sắm dịp lễ Giáng Sinh và để có thêm lợi nhuận cho các nhà buôn bán lẻ. Hai năm sau, thấy sự thay đổi không được dân chúng vừa ý, Thanksgiving được chuyển đổi trở về ngày quy định lúc ban đầu.
– Benjamin Franklin đề nghị chọn con gà tây làm quốc điểu của Hoa Kỳ
Ông tin là con gà tây có ý nghĩa hơn đối với dân Mỹ chứ không phải con đại bàng, đặc biệt là vì nó là nguồn thực phẩm chính yếu của những người Pilgrims. Ông cũng còn cho rằng con đại bàng “có phẩm hạnh không tốt”. Thomas Jefferson chống đối lại tư tưởng này của Franklin, và như chúng ta đã biết, con đại bàng sói đầu (bald eagle) mới được chọn.
– Tổng thống Mỹ “tha chết” cho một con gà tây mỗi dịp lễ Thanksgiving
Tuy không biết rõ các chi tiết theo chứng từ để lại, nhưng người ta nghĩ rằng Tổng thống Lincoln đã tha chết cho một chú gà tây theo lời xin của con trai là Tad muốn giữ làm thú cưng (pet). Các tổng thống kế nhiệm sau đó được biếu hai con gà tây sống, và chúng được tha khỏi đưa vào nồi nấu mà yên hưởng những ngày còn lại của cuộc đời trong một trang trại ở Mount Vernon.
– TV dinners được chế biến từ món ăn dư thừa ngày Thanksgiving
Những khay đồ ăn gọi là “TV dinner” đầu tiên do hãng Swanson sản xuất là để đáp ứng lại vấn đề có tới 260 tấn thịt gà tây còn dư lại từ các bữa tiệc tùng ngày Thanksgiving. Công ty kêu gọi công nhân góp ý để tìm ra một giải pháp. Anh công nhân Gerry Thomas nhớ lại đã từng thấy các khay nhôm đồ ăn nhỏ gọn trên các chuyến bay của hãng Pan American Airways và đưa ra ý kiến này với các anh em Swanson tại Nebraska. Thế là họ đóng từng gói nhỏ gồm thịt gà tây, bắp, đậu và khoai lang ngọt… rồi mở chiến dịch quảng cáo cho những người vừa ăn tối vừa coi TV, khỏi phải nấu nướng chi cả. Năm đó Swanson bán được hơn 25 triệu gói với giá 98 xu một gói, là một thành công lớn cho công ty.
– Mỗi Thanksgiving, dân Mỹ ăn một số lượng khổng lồ thịt gà tây
Theo Hiệp hội Gà tây Toàn quốc, mỗi kỳ Thanksgiving dân Mỹ tiêu thụ gần 690 triệu pound gà tây, tương đương với sức nặng của toàn dân Singapore cộng lại.
– Thịt gà tây lên không gian
Phi hành đoàn đầu tiên mừng Thanksgiving trên không gian năm 1973 trong phi thuyền Skylab 4. Kể từ đó, các phi hành gia trên các trạm không gian quốc tế được cung ứng bữa ăn Thanksgiving gồm có gà tây, cranberry dressing, nhồi đủ thứ gia vị theo truyền thống, chỉ không có rau vì mau bị hư.
– Thử cranberry đã chín hay chưa
Nếu muốn biết trái cranberry đã chín chưa, có một cách giản dị là ném nó xuống đất và xem nó nảy lên cao bao nhiêu. Nếu bật lên cao được hơn 4 inch là đã chín tới, ăn được. Cũng nên biết thêm là cranberry là một trong những thứ trái cây mà quê hương là vùng đất Bắc Mỹ và cranberry sauce hoặc dressing là món phổ biến trong tiệc tùng ngày Thanksgiving.
– Thanksgiving đầu tiên không có nĩa
Ngày nay bữa ăn của người Âu Mỹ phải có nĩa, chẳng khác chúng ta thường dùng đũa mỗi khi ăn cơm. Nhưng bữa Thanksgiving đầu tiên nhóm Pilgrims và thổ dân da đỏ đã ăn thức ăn bằng dao và muỗng, vì lúc đó nĩa chưa được ai khám phá. Mãi tới năm 1630 nĩa mới được dùng ở Massachusetts do thống đốc Winthrop khởi xướng.
– Tạ ơn Trời vì bạn không phải nấu nướng suốt ba ngày cho cả huyện người ăn!
Thanksgiving đầu tiên có tới 50 người Pilgrims và 90 thổ dân Wampanoag ăn uống suốt ba ngày liền. Được biết họ ăn lobster, thịt thỏ, cá, bí vàng (squash), đậu, hạt dẻ, trái cây khô, cải bắp, trứng và phó mát làm bằng sữa dê… Bằng đó người ăn mà chỉ có 5 phụ nữ còn sống sót lúc đó nấu nướng, dọn dẹp…. Đa số những người đàn bà khác đã chết vì không chịu được những điều kiện khắc nghiệt nơi vùng đất mới.
