Đông sang, Tết đến. Thời điểm cuối năm rộn ràng tiệc tùng, lễ hội. Mới đâu đây còn không khí Thanksgiving, Christmas, Tết Tây… Nay trên khắp thế giới người ta lại tưng bừng chuẩn bị đón Xuân Giáp Ngọ, đặc biệt tại các cộng đồng đông đảo sắc dân Á Đông cách chung và người Việt cách riêng.
Ngày Mồng Một Tết Âm Lịch năm nay vào đúng cuối Tháng Giêng Tây 31-1-2014. Không khí Tết cũng đem về đầy đủ các truyền thống, trong đó có cả sự kiêng kỵ. Có không ít từ ngữ, lời nói người ta tránh nói hoặc nghe, để tránh điều xui rủi. Nhiều gia đình Á Đông vẫn giữ thói quen trữ gạo trong ngày Tết, với tin tưởng có thức ăn dồi dào cho cả năm. Cũng có người cự tuyệt không uống thuốc men trong ngày Tết vì sợ chẳng may bị đau ốm suốt năm còn lại, v.v…
Tương tự như Thanksgiving hay Noel, nhưng ở tầm vóc lớn hơn, dân chúng Á Đông ăn mừng Tết Âm Lịch từ vài ngày đến vài tuần tùy theo tập tục địa phương.
Cũng có nhu cầu di chuyển về nhà ăn Tết với gia đình. Có ước tính khắp địa cầu sẽ có khoảng 3.6 tỉ chuyến đi “về quê ăn Tết”. Hầu hết các chuyến đi ở Á Đông, nhưng cũng không ít người giữ thói quen về nhà ăn Tết dù sanh sống lâu năm tại Tây Phương. Thế giới ngày nay, Tết Âm Lịch không chỉ giới hạn ở Đông và Đông Nam Á, mà đã lan ra nhiều nơi, theo bước chân người di dân. Đây cũng có thể là một đặc điểm khiến người Tây Phương thêm thú vị về văn hóa Á Đông.
Trang hoàng mùa Lễ Tết ở Singapore hôm 11-1-2014. Ảnh Suhaimi Abdullah / Getty Images
Như mọi năm, Xuân Giáp Ngọ năm nay cũng chứng kiến nhiều lễ hội tưng bừng quanh thế giới với các màn bắn pháo bông, diễn hành, và nhiều tiết mục vui chơi cộng đồng khác. Một quốc gia có nhiều người Hồi Giáo như Malaysia cũng ban bố 2 ngày Mồng Một và Mồng Hai Tết Âm Lịch là ngày lễ quốc gia. Nói về ăn mừng, thì các cuộc lễ hội ở đô thành London, Anh Quốc, có thể xếp vào hàng to lớn bậc nhất bên ngoài Á Đông. Mỗi năm, dịp Tết Âm Lịch ở đây thu hút hằng trăm ngàn khách hiếu kỳ thập phương. Tại Hoa Kỳ, hầu hết các thành phố vừa và lớn đều có tổ chức ăn mừng Tết Âm Lịch rất linh đình, từ Washington, DC lên Boston (tiểu bang Massachusetts), qua Seattle (tiểu bang Washington), xuống Los Angeles (tiểu bang California), ngược sang Dallas-Fort Worth (tiểu bang Texas), v.v…
Đua thuyền rồng là một trong những sinh hoạt ngày Tết Âm Lịch phổ biến quanh thế giới.
Để yểm trợ dân chúng ăn mừng Tết Âm Lịch, các giới thẩm quyền địa phương cũng chú tâm đặc biệt, tăng cường an ninh, cung cấp phương tiện giao thông miễn phí, v.v… Trên bình diện quốc gia, năm nào Thủ Tướng Anh Quốc cũng lên TV chúc Tết dân chúng Á Đông. Tương tự, tại Canada, Úc Châu, và nhiều nơi khác trên thế giới, các vị nguyên thủ tại nhiệm cũng đều giữ truyền thống… mừng tuổi những người ăn Tết Âm Lịch ở bổn quốc. Tổng Thống lẫn Ngoại Trưởng Hoa Kỳ vào dịp Tết mỗi năm cũng có lời chào mừng.
Lễ hội mừng xuân bên Úc.
Giới thương mại, các công ty hãng xưởng lớn cũng không bỏ lỡ cơ hội ăn mừng Tết Âm Lịch cùng lúc thu hút chú ý của số lượng khách hàng Á Đông không phải nhỏ. Nhiều cửa tiệm Macy’s, nhất là tại các vùng có đông sắc dân Á Đông, từ mấy tuần qua, và còn kéo dài đến 6-2-2014, tổ chức các chương trình mừng Tết Âm Lịch khá vui nhộn gồm trình diễn thời trang, nhảy múa ca hát, thi nấu ăn, và nhiều trò chơi dành riêng cho trẻ em… Khu vui chơi Disneyland Anaheim (nam California) có tổ chức ăn Tết rất lớn vì vùng này đông đảo người Á Đông. Hãng hàng không Southwest Airlines năm nay bảo trợ 1 xe diễn hành vào bậc nổi trội nhất trong số trên 100 xe diễn hành tại sự kiện “San Francisco Chinese New Year Parade”. Đây có thể là cuộc ăn mừng Tết Âm Lịch lớn nhất ở Bắc Mỹ, và là một trong 10 cuộc diễn hành quy mô nhất thế giới hằng năm. Diễn hành San Francisco đặc biệt còn vì nguồn gốc từ lâu đời, khởi sự giữa thế kỷ 19 giữa cơn sốt đi tìm vàng. Bưu Điện Hoa Kỳ cũng vừa kịp phát hành bộ tem đặc biệt 12 mẫu về ngựa mừng Xuân Giáp Ngọ 2014.
Tết Âm Lịch ở Disneyland.
Tết Âm Lịch trong Anh ngữ gọi là “Chinese New Year” hoặc “Lunar New Year”. Tên gọi “Tết Trung Hoa” một phần có thể vì lịch sử lâu đời và dân số người Hoa rất nhiều trên thế giới. Ngay trước Tết năm nay, thị trường thế giới chao đảo không ít khi có tin tiết lộ kỹ nghệ sản xuất tại Trung cộng suy giảm đáng kể trong Tháng Giêng 2014. Thêm dấu chỉ đà tăng trưởng chậm lại và khó khăn trong việc kiến tạo thêm công ăn việc làm. Đây có thể là những áp lực khiến mùa lễ thiếu trọn vẹn trên đất Hoa Lục vốn lâu nay đã có nhiều chuyện Tết… cười như mếu.
Vườn quýt trĩu trái sẵn sàng cho mùa Lễ Tết.
Xã hội Trung Hoa hiện đại có một sự việc hầu như thành hiển nhiên. Nhiều người trong thế hệ trẻ chán ngấy việc bị cha mẹ tra hỏi về tình ái sự nghiệp mỗi độ xuân về. Chuyện này có nguồn gốc từ chánh sách các gia đình chỉ được sanh một đứa con và nhiều hệ lụy của hệ thống kinh tế xã hội bán cộng sản bán tư bản sơ khai. Chuộng vật chất thái quá, thêm nôn nóng đường hậu duệ, nhiều bậc phụ huynh Hoa Lục ngày nay đòi hỏi người con một đến Tết về nhà cũng phải trình diện người yêu, ý trung nhân, lẫn một gói tiền thiệt bự. Yêu cầu hơi… bị nồng nhiệt này khiến nhiều lớp trẻ choáng ngợp. Không ít người trẻ Trung Hoa, để đáp ứng nhu cầu ra mắt cha mẹ ngày Tết, đành phải đi mướn bạn trai bạn gái trên mạng ảo. Một trong những địa chỉ nổi tiếng là Taobao.com với lời quảng cáo dịch vụ… bao trọn gói gồm ra mắt cha mẹ, phụ đi chợ, cùng đi xem phim, v.v… Năm ngoái, có một cô gái sau Tết đã để lại lời cám ơn Taobao.com với nhận xét “Anh chàng nhân viên của các bạn thật là đáng mến, tiếu lâm, lại biết nấu nướng và siêng năng mang vác đồ đạc khi đi chợ mua sắm, làm cha mẹ tôi rất vui lòng”.
Tết Âm Lịch với nhiều người còn là dịp làm việc nghĩa. Ảnh gxcumi.blogspot.com
Cũng có nhiều người trẻ khác không chịu nổi áp lực thậm chí kiếm đủ cớ thoái thác để không phải về nhà cha mẹ ăn Tết. Những ngày trước Tết có tin khá thú vị. Một bà mẹ Trung Hoa, sau khi thình lình mất liên lạc với cậu con, đã mua trọn một mẫu quảng cáo chiếm hết trang đầu một tờ báo Hoa ngữ tại Úc Châu tên là Chinese Melbourne Daily, nội dung: “Peng thân mến, mẹ đã gọi con nhiều lần mà con vẫn không chịu bắt điện thoại, có lẽ con sẽ thấy những dòng này, Ba và Mẹ hứa sẽ không bao giờ ép buộc con phải lấy vợ nữa, hãy yên tâm trở về nhà ăn Tết nhé!” Có lẽ nhiều độc giả cũng hy vọng điều tốt đẹp nhất, và người con sẽ có dịp đoàn tụ ăn Tết êm ấm an bình cùng với trên 1 tỉ người Á Đông ăn mừng Tết Giáp Ngọ năm nay.
Tết Âm Lịch cũng viếng mộ tổ tiên ông bà, nhiều người về từ những phương trời rất xa…
TD