Mấy bữa nay báo chí trong nước và báo chí phương Tây đồng loạt đưa tin: một tiệm bán Big Mac và Happy Meal của McDonald’s sẽ mở cửa tại bùng binh đường Nguyễn Bỉnh Khiêm và Điện Biên Phủ (trước 75 là đường Phan Thanh Giản) phường Đa Kao, quận 1, bán cho bà con cô bác, ông già bà lão thanh niên phụ nữ và kể cả mấy đứa con nít! Không cần phân biệt lý lịch là quốc gia hay VC gì ráo trọi! Có tiền là OK!
Nói chuyện McDonald’s nhảy vào Việt Nam là mới. Còn ở cái thủ phủ Melbourne, bang Victoria, Úc Châu nầy là chuyện xưa tích cũ. Đâu đâu cũng có McDonald’s! Phường nào cũng có, xã nào cũng có… kể cả nơi thâm sơn cùng cốc. Cái logo, huy hiệu, chữ M cách điệu, to tổ bố màu vàng trên nền đỏ giống cái mông chổng ngược, thiệt tượng hình hết biết!
Người viết đôi khi chở đứa cháu nội trên xe còn nhỏ tí, chưa biết nói, mà mỗi lần chạy qua tiệm McDonald’s là nó chỉ vào la ‘é é’ đòi ăn chớ! Ăn nhiều thì mập thù lu như cái lu nên người viết ít khi ghé, chạy luôn! Nó khóc bù lu bù loa mới khổ cái thân già. Phải dụ khị nó: “Nín đi! Về nhà ông cháu mình ăn phở hé!”
Cùng tâm sự với người viết là bà con xứ Úc này ở dãy Dandenong, tuốt trong rừng, biểu tình không cho McDonald’s mở tiệm mới gần trường tiểu học và mẫu giáo Tecoma, nhìn ra công viên quốc gia của dãy Dandenong (the Dandenong Ranges National Park) dù mấy ‘giả’ dụ khị rằng cho tui mở buôn bán đi, có việc làm cho cư dân sở tại, tui có tiền lời, tui cho mấy ông ‘cáo xồ’ tiền… để ủng hộ thể dục thể thao nha! Hổng có mập lù đâu mà sợ! Nhưng cư dân sở tại nhứt định nói: “No way!” (Cách chi!)
Trở lại cái cửa hàng thức ăn nhanh McDonald’s của Mỹ lần đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam, ở Sài Gòn, với 350 chỗ ngồi chính thức mở cửa đón khách từ ngày Thứ Bảy 8 tháng 2, 2014.
Thức ăn nhanh (fast-food) nầy nói cho dễ hiểu là nó bán bánh mì kẹp thịt kiểu Mỹ, mua rồi cầm tay ăn, cho nó nhanh. Vậy thôi! Nó cũng giống như xe bán bánh mì thịt trên đường phố của bà con miền Nam mình thuở trước. Rẻ, ngon, và gọn! Nhưng với Mỹ mà, nó rườm rà hoa lá cành hơn!
Cái cửa hàng nầy khai trương, buôn bán ì xèo, lại là cái biểu tượng cho tình nồng thắm giữa tư bản Mỹ và Cộng Sản Việt Nam… sau một trận ‘quánh’ nhau đôi bên u đầu sứt trán mấy thập niên trước… nên mấy hãng thông tấn nước ngoài đều đồng loạt đưa tin như: CNN, CBS, Reuters, VOA và BBC.
Chuyện nầy mấy ông Tây, ông Mỹ ngạc nhiên chứ mấy ông thầy bói nhà mình biết từ khuya. Mấy thầy đã từng phán rằng ‘Mã quy là Mỹ qua!’ vì McDonald’s cũng như ‘Cô ca rồi Cô la’ là tượng trưng cho nước Mỹ. Nhớ xưa chèo xuồng chống Mỹ, bốn chục năm sau, giờ không chèo xuồng ba lá nữa mà cỡi con ‘Mẹc’ (Mercedes) đi ăn McDonald’s! He he!
‘Mã quy là Mỹ qua!’. Mà Mã cũng là ngọ. Năm nay là Giáp Ngọ nữa! Bà con thấy chưa thầy bói nói y như kinh vậy mà xưa giờ bà con cứ xăm xỉa mấy chiêm tinh gia là ‘bói ra ma; quét nhà ra rác’ nhá!
Việc đổ bộ của McDonald’s lần nầy không phải như là quân Mỹ đổ bộ vào cửa biển Đà Nẵng năm xưa để quánh nhau đâu… Mà rầm rầm rộ rộ đổ bộ để kiếm tiền! Hổng cần B52 hộ tống nữa! He he!
Vậy mà có lão đồng chí, chưa thức thời, hỏi ngặt: “Ủa mấy ‘cha’ tính tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc lên chủ nghĩa xã hội rồi chủ nghĩa cộng sản đại đồng. Còn chủ nghĩa tư bản đang giãy đành đạch để chết thì cho tụi nó chết luôn đi. Cho nó vô chi vậy mấy ‘cha’? Nó kiếm được tiền; nó sống dai lắm đó… rồi nó bóc lột và bóc lủm dân mình luôn sao hả?”
(Thôi mấy lão đồng chí ơi! Thời mấy ông xưa rồi! Già cúp bình thiếc thì đừng tiếc nữa mà chi há!)
Thời nầy là thời của ông Nguyễn Bảo Hoàng, tự Henry, Việt kiều Mỹ, giám đốc công ty Good Day Hospitality, con rể của đương kim thủ tướng CSVN Nguyễn Tấn Dũng, chồng bà Nguyễn Thanh Phượng, chính là người rước ‘Mã quy’!
Do đó McDonald’s vô… là Mỹ qua rồi bà con ơi! Ai lỡ còn giữ chiếc xuồng năm xưa chèo chống Mỹ giờ làm ơn chẻ ra làm củi chụm dùm… kẻo chú Sam thấy… giận, hổng chịu cho tui nhượng quyền để mở McDonald’s là tui hổng có đô la! ‘Đồng đô la Mỹ không có tổ quốc mà!’ Nên bàn chuyện xưa tích cũ có ích lợi gì đâu chớ?!
Phò Mã Henry Nguyễn nói: đưa McDonald’s vào Việt Nam là ước mơ suốt mười năm qua, nay mới thành ‘hiện thực’. Đầu xuôi đuôi lọt! Cái đầu mà làm ăn khấm khá là sẽ lần lượt mở thêm 100 tiệm McDonald’s tại Việt Nam trong vòng mười năm tới. Nghe phát ham!
Bán ngày không đủ tranh thủ bán suốt đêm luôn, 24/24… Cửa hàng McDonald’s đầu tiên tại Việt Nam còn chơi luôn dịch vụ “Drive-thru” mua hàng không cần đậu xe. Khách hàng ngồi trên xe của mình, gọi qua ‘micro’ các món ăn và đồ uống mình muốn rồi ngồi trên xe nhận hàng ở một cửa sổ bên hông tiệm y như Mỹ và Úc vậy nha! Văn minh tân tiến rồi chớ hổng lạc hậu đâu nha! Đừng có chê!
Còn nhân viên phục vụ là không có ‘lề mề, rề rề’ đâu… Đã đi học việc tại McDonald’s ở Philippines, ở Australia… về đó!
Phục vụ đã xịn, mà muốn bán đắt là cần nhiều thứ nữa. Trước hết là phải thay đổi thực đơn, khác với bên Mỹ, cho thích hợp với khẩu vị của thượng đế Việt Nam nên Henry chế thêm cái món ‘McPork’, bánh mì kẹp thịt heo thay vì thịt bò… Vì dân VN, già trẻ gái trai đều khoái ăn thịt heo hết ráo!
Tuy mấy nhà dinh dưỡng học từ lâu chê thức ăn nhanh của McDonald’s là quá nhiều mỡ, nhiều đường, nhiều muối nên có hại cho sức khỏe những người bị bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch, bệnh cao huyết áp.
Nhưng ông chủ tiệm Henry thì hổng nhắm vào ông già bà lão mà chi! Già ăn hổng bao nhiêu mà còn nhiều chuyện?! Phò Mã nói rằng McDonald’s sẽ hút khách con nít vì chính là nơi lý tưởng để tổ chức những bữa tiệc sinh nhật hoành tráng của con cháu các cụ cả! Ổng nhắm vào cái thế hệ vàng của Việt Nam ‘golden generation’. Dụ được thế hệ ‘vàng’ nầy là ‘vàng’ đỏ tay luôn, là khẳm địa!
Thiệt Phò Mã Henry là một con người thông minh, quyền biến! Không hổ danh là có tía làm lớn thời VNCH, chạy sớm, học giỏi ở trường Harvard! Từ bác sĩ qua thương gia, rồi làm Phò Mã! Cái gì cũng giỏi hết ráo! Chớ không ‘lờ khờ’ như chú Ba trong chuyện dưới đây:
Vùng bắc Melbourne, như Coburg hay Broadmeadows đa số di dân từ Trung Đông hay Thổ Nhĩ Kỳ nên theo đạo Hồi. Mà đạo Hồi cấm tín đồ ăn thịt heo. Ăn thịt trừu thì được! Nhưng trước khi xẻ thịt, phải đọc kinh cầu nguyện kẻo sa linh hồn. Thịt đó gọi là halal meat.
Chú Ba, người Tàu, lại khoái ăn thịt heo, mà không chịu nghiên cứu thị trường gì ráo trọi, mở đại cửa hàng bán thịt heo ở khu nói trên. Nhưng bán ế quá chừng mà hổng hiểu lý do tại sao? Nhìn qua cái tiệm bên cạnh của ông Hồi Giáo rậm râu, quảng cáo halal meat, khách vô ra nườm nượp nên chú Ba bắt chước theo, hạ cái bảng hiệu của mình xuống, thêm vào chữ ‘Halal Pork!’ Ha ha!
Phò Mã Henry cũng giỏi quảng cáo, mà chữ bây giờ gọi là tiếp thị! Ngoài ra, Phò Mã còn giao thiệp rộng và đầy thế lực! Ngày khai trương cái cửa hàng so với Tây, U thì nó nhỏ như cái lỗ mũi… mà Đại Sứ Mỹ, David Shear, phải cất công từ Hà Nội bay vô để cùng bà Phó thành phố Nguyễn thị Hồng đến ăn Big Mac và Happy Meal thôi!
Thiên hạ thấy tiệm bán bánh mì kẹp thịt mà sao lính gác đầy đường? Nên tò mò, xúm lại coi; rồi sắp hàng vô mua nườm nượp như đi giựt đồ cúng cô hồn Tháng Bảy. Làm Phò Mã tiếp quan khách xong, phải đích thân đứng làm cảnh sát giao thông, hướng dẫn bà con chạy xe gắn máy, drive-thru, mua về nhà xực! Phải đích thân, cành vàng lá ngọc, ra mà giữ trật tự cho hàng nghìn người Sài Gòn đã xếp hàng để chờ mua và thưởng thức món ‘fast-food’ của Huê Kỳ!
Phóng viên hãng AFP thấy vui vui cũng chạy lại lấy tin! Y phỏng vấn một chú nhỏ tên hổng có bỏ dấu là: Nguyen Hoang Long, 25, mà hổng biết chú nhỏ nầy có phải là Việt Nam hông mà trả lời tréo bản họng rằng: “I like fast-food. I don’t like Vietnamese food. I don’t like fish sauce!” “Tui khoái thức ăn nhanh. Tui không khoái thức ăn Việt. Tui không khoái nước mắm!” Hết ý kiến và miễn bình loạn!
Phò Mã thấy nhà báo, bèn quảng cáo luôn: mới 22 tháng tuổi là tía, má đã bồng, ẵm… vọt luôn qua Mỹ vì VC nó vô tới Sài Gòn. Lên 4 tuổi, được ăn cái Big Mac đầu tiên trong đời sao mà quá đã! Ngon ơi là ngon!
Người viết cũng có thằng cu trạc tuổi Phò Mã Henry. Bởi tía nó một lòng tin tưởng ‘Nguyễn tông tông’ nên hông chịu… chạy, do vậy cách chi mà có McDonald’s cho thằng nhỏ ăn nên phải ăn bo bo là thức ăn dành cho bò lúc đó. Và chắc cũng chính vì vậy mà lớn lên thằng nhỏ khoái chăn bò và khoái uống sữa bò! Hu hu! Ha ha!
Xếp hàng rồng rắn đợi mua “thức ăn nhanh”
Vì khoái ăn Big Mac nên năm lên 14 tuổi, Henry xin vào chiên khoai tây và bán cho McDonald’s… Rồi đêm nhớ về Sài Gòn… thầm mơ ngày nào đó sẽ làm chủ một tiệm McDonald’s bán cho con, cho cháu mấy đứa đã từng rượt tía má và tui chạy te năm ấy ăn chơi! Để trước là dĩ hòa vi quý; sau là kiếm tiền bỏ vô áo khỉ vợ nhà! He he!
Cái thị trường ‘ăn’ của 90 triệu dân nầy lớn lắm nha mà đa số đều trẻ, khỏe… ‘khoái ăn sang’ xin đừng hiểu lầm là ‘sáng ăn khoai’ mà nên hiểu là khoái ăn Big Mac hay Happy Meal… cho nó oai dù nó hổng rẻ chút nào. Một tô phở có một đô rưỡi, một cái Big Mac mắc gần gấp đôi, 2 đô 85 xu! Nhưng có hề gì! ‘Made in USA’ là phải mắc chớ! Phải không?
Mở một cái tiệm bán đồ ăn nhanh tưởng dễ lắm sao? Hổng dễ đâu nha! Nghiên cứu dữ lắm đó! Phò Mã còn thêm là: dân 90 triệu! Mỗi năm, mỗi đứa cũng kiếm được 1,500 đô Mỹ… Muốn móc tiền túi của đứa nào là mình phải biết trong túi nó có bao nhiêu chớ? Nó có tiền nó sẽ ăn thôi!
Phục vụ khách hàng hết lòng nên Phò Mã còn hướng dẫn tận tường thêm về cách ăn ‘fast food’ kẻo bà con mình hổng biết! Ăn McDonald’s là lấy tay mà cầm, đưa vô miệng mà xực! Phò Mã than phiền: vậy mà có ‘cha’ nhiếp ảnh Tây ‘láu cá’ nào đó chụp cái hình cái bánh mì kẹp thịt McDonald’s nằm gọn lỏn trong cái chén kề bên đôi đũa. Y, dốt, hổng hiểu khách hàng Việt Nam của tui gì hết ráo. Ăn cơm bằng chén đũa là phải rồi. Còn ăn bánh xèo, bánh mì là tụi tui cũng dùng tay mà bốc láng. Cái hình nầy chỉ mấy tay Nhựt Bổn mới đúng chớ. Chính vì dân Nhựt hổng chịu ‘xơi’ bằng tay nên mấy tiệm McDonald’s ở Đông Kinh vắng như Chùa Bà Đanh thấy hông? Làm ăn mà chuẩn bị kỹ càng như Phò Mã nói thì thành công là cái chắc!
Ông bạn văn nghe người ta thức thời, đón gió như vậy cũng nôn… Ổng nói với người viết rằng: “Bấy lâu nay tui lo viết bài ‘cổ súy’ dân chủ, tự do, nhân quyền cho bà con mình trong nước mà hổng ăn thua gì! Thôi tui bẻ bút đi về Việt Nam làm ‘bí-zi-net’ để kiếm tiền. À! Tui về mở tiệm bán cân, kế bên tiệm của Phò Mã. Vì bà con ăn Big Mac, Happy Meal rồi sẽ mập thù lù như cái lu! Sẽ bị tiểu đường, mỡ máu hết trơn thì phải cần mua cân, cân thử để mà tốp tốp lại chớ!”
Ý hay nhưng làm ăn cho đàng hoàng nha! Nhớ đừng bán cân dỏm ‘Made in China’; người ta mới leo lên là gãy mẹ cái lò xo, kim không nhúc nhích thì nó nổi khùng lên nó quánh không còn cái răng mà ăn cháo!
Còn với Phò Mã, ông bạn văn cũng khuyên ngược lại rằng: “Mình là chủ, tính mở tới 100 tiệm làm sao lo cho xuể. Phải mướn quản đốc cửa hàng nhưng phải coi chừng! Coi nó có làm bằng thịt bò Úc chánh tông hay không? Chớ đừng ham lời mà ‘chơi’ thịt ngựa như mấy thằng ở Liên Âu năm rồi! Bán nói bò mà dò ra là ngựa! Khách ‘quạu’, nó dợt Henry (Hăng-ri) thành Hăng-rết, là hết cả răng đó!
Kiếm tiền, để ăn, mà ăn là phải có hàm răng cho tốt!
“Xin Phò Mã nên bảo trọng!”