Người cha

RAYMOND CARVER sinh tại Clatskanie, Oregon, năm 1938, và lớn lên tại Yakima, Washington State. Vì lập gia đình sớm, rất nhiều năm ông phải xem việc viết văn là thứ yếu, và dành thì giờ để kiếm sống. Tuy vậy, ông vẫn theo học khoá viết văn sáng tạo của John Gardner tại Chicago State College. Ông đã từng được vài ấn quán nhỏ xuất bản một số tập thơ, và một tập truyện ngắn với số ấn bản ít trong những năm 1960 và đầu 1970, nhưng mãi đến khi tập truyện ngắn Will You Please Be Quiet, Please? ra đời vào năm 1976, tên tuổi ông mới được biết đến. Ông bắt đầu viết hăng hái và được trao tặng Guggenheim Fellowship năm 1979, rồi đoạt giải thưởng lớn “Mildred and Harold Strauss Living Award” năm 1983.  Ông qua đời vì ung thư phổi vào ngày 2 tháng 8 năm 1988, sau khi xuất bản tập truyện ngắn Where I’m Calling From.

Raymond Carver

Truyện ngắn: Put Yourself in My Shoes, 1974; Will you Please Be Quiet, Please?, 1976; Furious Seasons and Other Stories, 1977; What We Talk About When We Talk About Love, 1981; The Pheasant, 1982; Cathedral, 1983; If It Please You, 1984; The Stories of Raymond Carver, 1985; My Father’s Life, 1986; Those Days: Early Writings by Raymond Carver, 1987; Where I’m Calling From: New and Selected Stories, 1988; Elephant and Other Stories, 1988; Call If You Need Me: The Uncollected Fiction and Other Prose, 2000.).

“Người cha” (“The Father”), tiêu biểu cho lối viết “minimalist” của Carver, là một truyện ngắn trong Will You Please Be Quiet, Please?

Đứa bé sơ sinh nằm trong một chiếc giỏ bên cạnh giường, đội chiếc mũ vải trắng có dây thắt dưới cằm và mặc bộ đồ ngủ trắng có hai ống quần bọc kín bàn chân. Chiếc giỏ mang một lớp sơn mới, có đính những dải băng trang trí xanh mát và được lót bằng những tấm chăn bông xanh. Ba người chị tí hon cùng người mẹ – vừa thức giấc và còn ngái ngủ – và bà nội, đứng xúm xít quanh đứa bé, nhìn nó đang nằm mở mắt đăm đăm và đôi lúc đưa hai nắm tay lên mồm. Nó không cười, nhưng thỉnh thoảng nó chớp mắt và liếm môi khi một bé chị gãi vào cằm nó.

Người cha đang ở trong bếp và có thể nghe họ chơi với đứa bé.

“Bé yêu ai, hả bé?” chị Phyllis hỏi và nựng cằm nó.

“Nó yêu tất cả chúng ta,” Phyllis nói, “nhưng nó yêu Bố nhất vì Bố cũng là con trai như nó!”

Bà nội ngồi xuống mé giường và nói, “Nhìn cánh tay bé xíu của nó kìa! Thật là tròn trĩnh. Và những ngón tay bé xíu kìa! Thật là giống mẹ nó.”

“Nó kháu khỉnh quá nhỉ?” người mẹ nói. “Thật là khoẻ mạnh, con trai của tôi.” Rồi bà cúi xuống, hôn lên trán nó và sờ lên tấm chăn phủ cánh tay nó. “Chúng ta ai cũng yêu nó biết mấy.”

“Nhưng nó giống ai, trông nó giống ai thế nhỉ?” Alice kêu lên, và họ cùng xúm lại gần hơn quanh cái giỏ để xem đứa bé giống ai.

“Nó có đôi mắt đẹp,” Carol nói.

“Tất cả những đứa bé đều có đôi mắt đẹp,” Phyllis nói.

“Nó có đôi môi của ông nội,” bà nội nói. “Nhìn đôi môi nó kìa.”

“Con không biết …” người mẹ nói. “Con không có ý kiến.”

“Cái mũi! Cái mũi!” Alice kêu lên.

“Cái mũi nó thì sao?” người mẹ hỏi.

“Cái mũi nó giống cái mũi của một người nào đó,” bé gái đáp.

“Không, mẹ không biết,” người mẹ nói. “Mẹ không nghĩ vậy đâu.”

“Đôi môi ấy… “bà nội nói nho nhỏ. “Những ngón tay ấy…” bà vừa nói vừa mở nắm tay nó và kéo xoè các ngón ra.

“Em bé giống ai?”

“Nó không giống ai cả,” Phyllis nói. Rồi họ xúm lại gần hơn nữa.

“Em biết! Em biết!” Carol nói. “Nó giống Bố!” Rồi họ nhìn đứa bé kỹ hơn nữa.

“Nhưng bố giống ai?” Phyllis hỏi.

“Bố giống ai?” Alice lặp lại, và họ đồng loạt nhìn ngay vào bếp nơi người cha đang ngồi bên cạnh bàn ăn, xoay lưng về phía họ.

“Sao lại còn hỏi như thế? Nó không giống ai cả!” Phyllis nói và bắt đầu khóc thút thít.

“Suỵt,” bà nội nói và nhìn ra chỗ khác rồi quay lại nhìn đứa bé.

“Bố không giống bất cứ ai cả!” Alice nói.

“Nhưng Bố phải giống một người nào đó chứ,” Phyllis vừa nói vừa chùi mắt bằng một dải băng trang trí. Và tất cả họ, trừ bà nội, nhìn người cha đang ngồi bên cạnh bàn ăn.

Ông đã xoay ghế lại tự lúc nào, và khuôn mặt ông trắng bệch, không diễn tả một điều gì cả.