Những thợ săn trên băng sơn – Kỳ 2

Những người thợ săn ở Cực Bắc vẫn duy trì lối săn truyền thống mà đặc tính là sự di chuyển bằng xe tuyết, mặc đồ da thú và săn hải mã, hải cẩu bằng cây thương. Họ đã phải chống chọi trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất của xứ sở Greenland để tồn tại.

Săn hải mã

Mười hai giờ khuya. Nhiệt độ xuống âm 40°F . Đêm sẽ qua mau, vài tiếng nữa mặt trời sẽ quay về hướng Đông.

Toán thợ săn trên băng sơn, lao móc trong tay, họ sắp hàng dọc và bắt đầu di chuyển. Tay săn Mamarut dẫn đầu toán người. Jens và những người  thợ săn khác lầm lũi theo sau; cẩn thận đặt bàn chân của mình vào dấu chân của Mamarut. Những bước đi ‘copy dấu chân’ này vì mấy con hải mã  (walrus) có thể nghe họ di chuyển trên băng, nên những tay săn phải ‘vờ’ như chỉ có một thợ săn đang di chuyển. Họ là toán thợ săn trong số một trăm thợ săn Greenland cuối cùng đã duy trì lối sống truyền thống- di chuyển bằng xe tuyết, mặc đồ da thú, đi săn với  cây thương và lao móc, nhưng đôi lúc họ cũng dùng những vũ khí hiện đại như súng trường để săn. 

Tổ tiên của họ đã đến Greenland khoảng 800 năm trước, làn sóng người mới đây nhất thì di cư từ Tây Bá Lợi Á.

“Chúng tôi săn với lao móc, nhưng chúng tôi cũng dùng điện thoại cell phones và coi TV,” tay săn Jens vừa nói vừa quan sát lớp băng đá mới đông nhấp nhô dưới chân gã. Tay săn Mamarut ra dấu toán săn dừng lại. Âm thanh ực ực và tiếng bì bõm: “hải mã đang tới”, gã reo nhỏ, tia mắt nhấp nhánh, háo hức. Bầy hải mã nhấp nhô lên xuống, những cái nanh ngà của chúng đang gặm ‘nước đá’. Mamarut tách ra khỏi toán săn để chạy lên phía trước. Họ yên lặng chờ đợi. Và rồi âm thanh vo-vo của cây lao móc, rồi đến tiếng súng. Con hải mã ngã xuống. Những sợi dây từ lao móc được cột vào những cột sắt dài. Một hệ thống ròng rọc hiện đại được gắn vào, và bốn người đàn ông sắp hàng ngang, kéo con hải mã nặng 800-pounds lên trên mặt băng. Mấy tay săn mài lại những con dao. Dương vật và chân chèo của con hải mã bị cắt trước tiên, tim và gan được sắp lên tấm nhựa cùng với đống  thịt- thức ăn cho cả người và chó.

Tay săn Jens kéo cái xe tuyết.  Dáng đi “hai hàng” của gã trông giống như con gấu Bắc Cực. Gã cắt một chùm ruột hải mã rối ren thành một khúc dài và thảy cho đàn chó. Phần thịt còn lại của con hải mã được xẻ ra và chất lên xe kéo. Jens xoài người trên đống tuyết máu me, rạch cái bao tử của con hải mã rồi mò mẫm trong chất lỏng nâu sẫm này với cây dao, rồi đâm. Một con điệp! “Ùmm,” gã thốt lời thích thú và bỏ con điệp vào miệng nhai, nuốt chửng.

Trước khi rời khỏi nơi đây, toán thợ săn để lại trên mặt băng hai cái sườn và một đống ruột hải mã còn bốc khói. “Cho nanoq, gấu trắng ”, gã nói như chia sẻ với những tay thợ săn trong nhóm, “Những con gấu trắng Bắc cực này luôn dạy cho chúng ta bài học đáng giá và là một loài vật đáng khâm phục. Nó có thể di chuyển trên mặt nước cũng như trên băng và săn bất cứ con vật nào. Nếu không học hỏi cách sống và săn của loài gấu Bắc Cực, chắc tôi cũng đã nhiều lần bỏ mạng ở cái vùng băng tuyết mênh mông này.” Những miếng thịt hải mã cuối cùng được chất lên cái xe kéo, Mamarut ngước mặt lên trời nói như than, “Đôi khi chúng ta may mắn, và những lúc khác thì cứ như bị nghịch thời vì chẳng thể tìm kiếm được cái gì để ăn, đời sống chúng ta lại luôn phải lệ thuộc vào quà biếu của thiên nhiên là những con thú.” 

Tiết tháng Ba, ngày thứ tư của toán săn trên băng sơn. Nhiệt độ từ âm 35°F xuống âm 40°F. “Chúng ta cần phải đi nhanh trước khi cơn bão tới,” tay săn Jens cảnh báo. Toán săn thú vội vã chất đồ lên xe, họ quỳ trên những miếng da nai đang phần phật trong gió tuyết, siết chặt  lại những sợi dây thừng. Đàn chó vẻ như đang nôn nao khi những sợi dây móc vào cái xe tuyết, chúng vọt chạy. Mấy tay thợ săn cũng vừa kịp nhảy lên, xe đã chạy như bay.

Ngoài mặt biển lớp băng bằng phẳng, đông cứng hơn giữa những trận tuyết thổi liên tục. Toán thợ săn đi dọc về hướng Nam tới làng Moriusaq – nơi  họ  gọi là “Walrus El Dorado” gần đảo Appat; nơi đây họ đã giết 13 con hải mã chỉ trong vòng vài ngày. Những chiếc ‘xế chó’ dừng lại trước đường nứt của mặt băng. Đàn chó rên rỉ tru lên. Đi hướng nào đây? Những tay săn trong toán nhìn Jens dò hỏi. Gã cười nhún vai, rồi bằng một sức mạnh khôn tả, gã nhấc lên phần trước của chiếc xe tuyết đang chở 800 pounds thịt và đồ nghề để chuyển cái xe tuyết về hướng khác. Bầy chó chồm lên phía trước, tay săn Jens phóc lên vừa kịp lúc.

Hàng giờ lầm lũi ngược chiều gió mạnh. Quá lạnh để ngừng và cho bầy chó nghỉ ngơi khi cơn bão tuyết đang tiến đến nhanh. Màn sương mù lãng đãng dần xuống mặt băng. Toán thợ săn đang hướng về một trong những cái chòi gỗ được xây dọc đường để tránh bão. Mập mờ ngọn núi nhô lên khỏi lớp sương. “Iviangeq!” Jens la lên đầy vẻ hoan hỉ khi chiếc xe tuyết của hắn cặp sát hông cái ‘xế chó’ của tay săn Mamarut. Mái nhà của cái chòi tí hon thấp thoáng qua màn tuyết. Chiếc xe rung lên khi đàn chó chạy qua đoạn vồng xốc.

Những cái màn cửa sổ trong căn chòi gỗ được mở hết. Một tay săn khác trong toán săn, tên Gedion thì cười lớn và đá chân vào tường. Gã than, “Tay của tôi bị tê cóng từ cổ tay xuống, và chân thì có đá vào tường mà chỉ cảm giác như một tảng nước đá chưa tan.”  Hai cái lò Primus được thắp lên, mấy tay săn tranh thủ hơ ấm trên ngọn lửa nhỏ. Thời xưa săn thú thì không có những cái chòi, không lò Primus, và xe tuyết được làm từ xương cá voi và sừng nai. Nguồn ánh sáng và hơi ấm duy nhất được lấy từ dầu cá voi và hải cẩu (seal). Khi hết thức ăn, những tay săn không những chỉ bị đói mà cũng bị cóng lạnh luôn.

Toán thợ săn dồn vào cái chòi rộng 14 và dài 16 feet. Họ sắp đặt chỗ ngủ dọc theo vách tường. Sàn nhà đầy khắn vết máu khô từ nhiều năm săn walrus và hải cẩu. Mấy gã thợ săn “đổ xăng” cho mấy cái “xế chó” trước hết. Mấy con cẩu rú lên vui mừng khi chúng nhìn thấy những xô thịt tươi.  “Mấy con chó giống như tụi mình quá hả, chúng háu ăn như những cái bao tử biết chạy.” Mamarut cười lớn rồi  liệng những miếng thịt hải mã thẳng vào miệng một con chó đầu đàn. Jens thì đang xoa cái bụng “Eskimo” của gã- cái thân hình nặng 280-pounds thì hệt như là một cái bị thịt  Eskimo lưu động.

Bên ngoài, cơn bão tuyết đang ập đến. Nhiệt độ xuống đến 60 độ âm. Bên trong chòi, những tay thợ săn ngồi san sát nhau cũng đủ ấm. Tuyết phủ trắng lên mấy chiếc xe tuyết, đàn chó ngủ bên ngoài với cái mũi thính giấu kỹ dưới lớp lông đuôi. Tay săn Mamarut dùng một cọng thép lớn để vá đôi giầy da hải cẩu của hắn bằng những sợi chỉ bằng gân kỳ lân biển (Narwhat), rồi ngồi nhổ mấy cọng râu với cái nhíp. “Những sợi râu tua tủa làm mặt tôi đông lạnh nhanh hơn,” gã cười khi sửa lại một cái cán lao móc vừa bị gãy. Bữa ăn tối của những tay săn thú Bắc Cực là món súp tim hải mã, và menu được bồi thêm với mấy lát mỡ walrus để giữ nhiệt.

Những cái khung cửa sổ kêu lạch cạch. Và bên ngoài, cơn bão mùa Đông mỗi lúc càng hoành hành mạnh hơn…