Những tay nữ đô vật tự xem mình là biểu tượng của sức mạnh. Mục đích của họ là đem lại danh dự cho người phụ nữ bản địa thường bị đối xử với sự miệt thị. Môn đô vật bản địa này bùng nổ sau khi một nhà tổ chức có tên Juan Mamani đưa bộ môn Cholitas này vào danh sách những trận đô vật từ năm 2001.
Tại đấu trường lớn nhất ở El Alto, Bolivia, ánh sáng ban ngày đang nhạt bớt từ những khung cửa sổ, và hàng trăm người dọc theo khán đài trên những băng ghế gỗ, càng trở nên thiếu kiên nhẫn. Họ đã ngồi ở đó hơn hai tiếng đồng hồ rồi, hoan hô lẫn chế giễu và la lên những lời cổ động liên tục cho những tay artistas- những tay đấu sẽ đụng độ nhau trên võ đài, biểu diễn những màn đô vật lóa mắt, phô diễn sức mạnh và tài năng. Càng về khuya, át trên tiếng nhạc disco um sùm là tiếng giậm chân và tiểng thổi sáo càng mạnh dần: “Chơi tới bến luôn !” Nhạc càng lớn hơn, tiếng reo hò vang dội như sắp có một cuộc nổi dậy. Và cuối cùng, những ngọn đèn chớp mờ dần, điệu nhạc đổi qua nhịp chunka-chunka của loại huayño Bolivia hiện đại. Xướng ngôn viên nói như hét vào microphone, “Amorous Yolanda” và “Evil Claudina”; hai cánh màn mở ra và hai ngôi sao xuất hiện trước tràng pháo tay cuồng nhiệt của khán giả.
Những khán giả hâm mộ cuồng nhiệt để được chạm vào một tay đấu Juanita đang bước ra khỏi tấm màn và tiến lên đấu đài.
Cũng như nhiều người đàn bà gốc Aymara đang có mặt trong khán giả, đấu nữ Yolanda và Claudina ăn mặc trang phục cổ truyền miền cao nguyên của dãy núi Andes: áo lụa bóng láng với nhiều lớp váy lót, khăn choàng thêu và nón “Sạc-lô”. Trang phục của họ lấp lánh dưới ánh đèn khi các nữ đấu thủ diễn hành một vòng quanh khán đài, chào đón công chúng bằng những nụ cười nhã nhặn như những bậc công nương.
Khi nhạc dứt tiếng là dấu hiệu để nữ đấu sĩ bước vào vòng đấu. Ngay lập tức họ gỡ nón, cởi khăn choàng và… đốp, đốp, đốp! Claudina cho Yolanda một đụi, Yolanda tát lại Claudina, Claudina định chạy thoát, nhưng Yolanda đã chụp cái đuôi tóc thắt bím của Claudina để kéo đối thủ trở lại. RẦM! Claudina quay lộn trên không, áo váy và đuôi tóc bay tốc lên, tấm lưng của ả ngã trên cái sàn đệm và thở hổn hển như con cá.
Khán giả reo hò. Một thế giới điên cuồng của môn đô vật Bolivia. Trong thành phố El Alto như một “điểm cao” vừa lạnh lẽo, thiếu cây cối và thiếu cả sự tiện nghi; 13,000 feet trên mặt biển và có hơn một triệu người, phần nhiều đã di cư đến đây trong ba thập niên qua để thoát cảnh nghèo khổ lan tràn khắp miền quê. Những người may mắn thì tìm được việc làm vững chắc ở La Paz. Nhiều người bán quần áo, củ hành, dĩa DVD lậu, búp bê, phụ tùng xe hơi, những con thú nhỏ phơi khô cho trò ma thuật. Khi xong công việc thì người dân ở đây cần chỗ giải trí, và khi họ cần chỗ để vui chơi thì không ai biết họ sẽ bày ra những trò gì. Gần đây, họ vừa mới đặt ra một màn diễn lạ thường có tên gọi là cholitas luchadoras – môn đấu vật cholitas của giới nữ – một dạng đấu đô vật tự do pha trộn trò đóng kịch trong một bối cảnh ồn ào như cái chợ.
Thú tiêu khiển của hàng trăm khán giả ở El Alto mỗi ngày Chủ Nhật là xem những tay đô vật nữ trong vòng đấu Titans of the Ring. Vé vào cửa chỉ có $1.50 cho dân địa phương.
“Coi chừng!” khán giả rú lên. Nữ đấu vật Yolanda vẻ như đang ăn mừng chiến thắng, nhưng Claudina thì như đang đóng vai ác, ả sắp sửa nhào đến Yolanda từ phía sau. Yolanda quay lại thì quá trễ và Claudina đánh bà ngã xuống sàn. Sau khi dợt sấp đối thủ thì bà leo lên mấy sợi dây thừng của võ đài và hét như một ‘con điên’ trước khán giả, “Tôi cừ nhất! và tôi là người mà người Mỹ đến để coi!” Quả thực, ba hàng ghế cạnh võ đài toàn đầy khách ngoại quốc, tất cả họ đều trố mắt để thưởng thức màn đấu vật lạ thường này.
Tay đấu nữ Claudina thì chính thức là một ruda, đóng vai kẻ xấu. Ả mở một lon nước sô-đa xịt tung toé vào khán giả ngay lúc Yolanda, một técnica trong vai kẻ tốt thì nhảy ập người lên đối thủ và lôi ả lên chỗ khán đài, khiến cho khán giả la hét vui mừng. Yolanda thắng! Không, Claudina thắng! Không, Yolanda!
“Bông hoa Alicia” ngã ngửa trên sàn với cái trán đầy máu. Những tay đô vật nữ từ tuổi dậy thì cho đến hơn 30 tuổi, đã được đào tạo nhiều giờ để chuẩn bị cho sự bạo lực rất thực tế của các trận đấu và nhấn mạnh rằng họ không thể giả mạo vết thương.
Yolanda có cảm hứng từ cha mình là một tay đấu vật kỳ cựu. Thuở nhỏ, bà đã từng có mặt để xem những cuộc đấu vật của cha. Bà luôn tự hào về người cha là một tay đô vật nguyên thuỷ. “Nhưng hầu như những người đàn ông không tin vào sức mạnh đàn bà,” bà chia sẻ. “Tôi đã từng nghe cha nói rằng ông ao ước có một đứa con trai thay vì tôi, để nối gót ông.” Ngoài vòng đấu, bà với ngoại hình thanh mảnh nhưng rất mãnh liệt. “Con gái tôi thường hỏi tôi rằng vì sao tôi lại chọn cái nghề nguy hiểm này vì nó có thể mang lại thương tật, và nó thì luôn phàn nàn rằng môn đô vật này không mang nhiều thu nhập cho gia đình, nhưng tôi thì cần phải cải thiện cuộc sống hàng ngày. Tôi làm điều này không chỉ cho riêng tôi, mà cho chiến thắng của Yolanda- một nghệ sĩ mang nợ mình với công chúng.” Bà nói như chia sẻ.
Phía bên dãy khán đài dài, một khán giả tên Rubén Copa là một thợ giày từ La Paz đang nóng ruột chờ đợi trận đấu cuối. Ông nói đây là trận mà “Mummy Ramses II” sẽ đụng độ với một cholitas nào chưa biết nữa đây. “Mấy tay đô vật người Bolivia không phải dở lắm, biết không?” ông ta nói với một chút tự hào. Ngay cả đối với những người đàn bà, “Thời nay thì việc làm nào cũng thích hợp với mọi giới.” Vậy thì, có phải đàn ông tới Lucha libre chỉ để xem váy lót của mấy bà cholitas? Khi được một tay ngoại quốc hỏi câu này, người đàn ông thoáng chau mày nhưng rồi cười tiếp. “Không đâu! Tôi đến để xem họ đấu vật nhau. Bạn sẽ thấy tận mắt họ thật sự giỏi.”
Một đấu đài với hậu cảnh nhếch nhác là nơi tập luyện của họ. “Carmen Rose” đang gầm gừ với tay đấu nữ Yolanda (áo xanh đậm).
Nhưng hãy đợi! Khán giả một lần nữa hét lên cổ võ vài tay đô vật nữ có cái biệt danh như Khổng lồ Đen (Black Abyss) hoặc có thể là Cái Chết của Satanic (Satanic Death) hay Bộ Xương Trắng (White Skeleton); sẽ nhảy vào vòng đấu và siết Yolanda trong cái khóa chân ác nghiệt.
Trong môn đô vật cholitas, không có gì gọi là vĩnh viễn. Những tay nữ đô vật nữ tự xem mình là biểu tượng của sức mạnh. Mục đích của họ là đem lại danh dự cho người phụ nữ bản địa thường bị đối xử với sự miệt thị. Môn đô vật bản địa này bùng nổ sau khi một nhà tổ chức có tên Juan Mamani đưa phụ nữ vào danh sách những trận đô vật từ năm 2001. Những Cholitas thường chỉ được trả lương từ 20 đến 30 đô cho mỗi trận đấu. Lợi tức chính của họ thường từ những món quần áo gia công cổ truyền và những đồ thủ công.
Trên đấu đài, một tay nữ Martha, biệt danh Satanic Death bước vô vòng đấu và đang lộn trên không!
Màn tối buông xuống ở La Paz. Tay đô vật nữ Yolanda với cuộc sống thường nhật, leo đồi để về nhà. Không giống như những tay đấu cholitas, bà tự hào với trang phục truyền thống của mình.
HD