Đi làm để kiếm sống, tiền lương của chúng ta – nếu tới một giới hạn nào đó – đều bị sở thuế buộc phải khai báo, kể cả thu nhập do đầu tư nếu có đôi chút tiền dư dả. Ngày hết hạn khai thuế (15 tháng 4) sắp đến rồi, chắc bạn đã chấp hành nghiêm chỉnh, đáng mặt công dân tốt. Nhưng sở thuế đâu chỉ dừng lại ở các thứ lợi tức đó, mà còn “nhìn xa, trông rộng” vào những thứ khác, nhiều khi đến kỳ cục… Sau đây là mấy loại thu nhập mà một số người vì may mắn, vì tài nghệ hoặc do hành động phạm pháp mà họ có được, nhưng sở thuế cũng không tha.
Kho tàng chôn giấu
Tài sản kiếm thấy do ai đó đánh mất hoặc bỏ quên, bị đánh thuế theo trị giá năm đầu họ có được. Một cặp vợ chồng ở California khi dắt chó đi dạo ở khu đất miền quê của họ, bắt gặp 6 hũ tiền vàng thế kỷ 19, trị giá khoảng $10 triệu. Sở thuế hỏi thăm, họ phải đóng thuế liên bang 39.6% cộng thêm 13.3% thuế tiểu bang.
Học bổng
Nếu con em chúng ta được học bổng để trả học phí, mua sách thì không phải đóng thuế trên số tiền đó. Nhưng nếu học phí có chi trả chỗ ở, di chuyển và các chi phí khác thì phần đó bị đánh thuế. Tiền trợ cấp kiếm được khi sinh viên làm phụ giảng, phụ tá, dù dùng để trả học phí cũng phải khai thuế.
Tiền ăn trộm
Lợi tức có được bằng các hoạt động bất hợp pháp, như buôn bán ma túy, ăn hối lộ, cướp nhà băng… phải đóng thuế. Dĩ nhiên chẳng kẻ gian nào dại dột khai ra những bổng lợi đó, nhưng nếu bị bắt, nhà nước sẽ kết thêm tội trốn thuế. Đó là trường hợp xảy ra cho tên cướp khét tiếng Al Capone, bị kết án thêm 11 năm tội trốn thuế vì y không bao giờ khai thuế cả.
Thắng cờ bạc
Những gì xảy ra ở Las Vegas không nhất thiết chỉ nguyên ở lại đó. Thắng cờ bạc ở các casino, thắng xổ số (từ $1,200), đua ngựa (từ $600)… đều phải khai. Người được bài, thắng cuộc, thường nhận được mẫu W2-G để khai thuế.
Huy chương Thế vận hội
Được huy chương ở Thế vận hội, ngoài bó hoa, các lực sĩ Hoa Kỳ còn được Ủy ban Thế vận trao một tấm check $25 ngàn nếu thắng huy chương vàng, $15 ngàn cho huy chương bạc và $10 ngàn cho huy chương đồng. Số tiền này cũng phải khai thuế.
Thắng cá độ
Thắng cá cược trên các đội banh, nếu được $600 trở lên qua một Web site thương mại, bạn sẽ nhận được một mẫu 1099-MISC để khai thuế. Dĩ nhiên, nhiều người Việt chơi cá độ, chuyện thắng thua chỉ mình ta biết, sở thuế có hay đâu mà hỏi thăm…
Hiến tặng trứng
Mỗi năm có cả ngàn phụ nữ trẻ tuổi, khỏe mạnh đã hiến tặng trứng cho các cặp vợ chồng hiếm muộn. Tiền trả cho mỗi dịch vụ này là từ $5 ngàn đến $10 ngàn, và sẽ nhận được một mẫu 1099 từ bệnh xá để khai thuế. Một phụ nữ California nhận được $20 ngàn do hai lần cho trứng, đã kiện để không nộp thuế vì cho rằng tiền đó không phải lợi tức mà là chi trả cho “đau đớn và khổ cực”. Vụ kiện chưa ngã ngũ ra sao.
