Đêm Chúa Nhật cuối tuần, Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc đã phải mở phiên họp khẩn cấp bàn về an ninh tại Ukraine và các nguy cơ có thể bùng phát chiến tranh. Thứ Hai đầu tuần là thời hạn chót chánh phủ Ukraine từ Kiev ban lịnh các nhóm thân Nga phải hạ võ khí. Thực tế ngược lại, các người thân Nga tiếp tục tấn công một thành phố khác ở phía Đông Ukraine. Hằng trăm tay súng thân Nga đã tràn ngập Nha cảnh sát tại thành phố Horlivka. Đến nay, ít nhất 10 thành phố hoặc thị trấn ở Đông Ukraine có các trụ sở an ninh chánh quyền bị dân chúng thân Nga chiếm giữ, rồi treo… cờ Nga.

Các tay súng thân Nga chiếm giữ nha cảnh sát của Ukraine tại thành phố Horlivka. Ảnh ANATOLIY STEPANOV / AFP – GETTY IMAGES
Chánh phủ trung ương tại Kiev cáo buộc Moscow đạo diễn gây bất ổn cho Ukraine tại các vùng có đa số dân chúng gốc Nga. NATO thì khuyến cáo quân lực Nga có ít nhất 40 ngàn binh sĩ trong tình trạng báo động cao đóng sát biên giới với Ukraine và có thể tiến chiếm bất cứ khi nào có lịnh của Vladimir Putin. Đại diện Hoa Kỳ tại LHQ cũng nói các cuộc tấn công ở miền Đông Ukraine rất bài bản, mang tính phối hợp cao–tương tự như cuộc tiến chiếm bán đảo Crimea tháng trước. Hải Quân Hoa Kỳ đang có nhiều chiến hạm tiến vào vùng Hắc Hải, trong đó có chiến hạm USS Donald Cook. Hôm Chúa Nhật, một chiến đấu cơ SU-24 của Nga đã gây phiền nhiễu thủy thủ đoàn suốt 90 phút, phớt lờ cảnh cáo của Hoa Kỳ. Đây là một trong những lần Nga gây hấn trực tiếp với quân lực Hoa Kỳ.

Người biểu tình thân Nga canh gác một dinh thự chính quyền ở Donetsk, Ukraine, mà họ đang nắm quyền kiểm soát. Ảnh AP
Vẫn chưa tìm ra chuyến bay MH370
Sau đây là các thông tin mới nhất về chuyến bay hãng hàng không Mã Lai mất tích trên đường bay từ Kuala Lumpur đến Bắc Kinh hôm 8-3-2014. Lần đầu tiên, một đài tiếp sóng điện thoại cell phone ghi nhận được tín hiệu của viên phi công phụ vào đúng thời điểm phi cơ biến mất. Cuộc điều tra về số phận “Flight 370” nay chuyển sang trường hợp hình sự/tội phạm.
Đến nay đã gần một tuần trôi qua, không tàu cứu hộ nào bắt được tín hiệu giống như của chiếc hộp đen nữa. Một lý do có thể là bình điện của hộp đen đã cạn (thiết kế bình chỉ đủ để hoạt động 30 ngày nhưng nay đã kéo dài gần 40 ngày). Với chiếc hộp đen im tiếng, người ta bắt đầu nỗ lực tìm kiếm sâu trong lòng đại dương. Thứ Hai đầu tuần, có phát giác một vệt dầu loang cách nơi người ta từng nghe tiếng cấp cứu của hộp đen lần cuối cùng khoảng 5.5 km (3.4 miles). Cuộc tìm kiếm chuyến bay MH380 có thể còn kéo dài. Thử thách những ngày tới là phi thường vì cuộc tìm kiếm trên diện tích quá rộng mà nước quá sâu.

Một góc dành riêng cho hành khách trên chuyến bay MH370 tại Kuala Lumpur, với hằng ngàn mẩu tin nhắn chúc may mắn. Ảnh AP
Tổng Thống Hoa Kỳ và Texas
Thứ Năm tuần trước, Tổng Thống Hoa Kỳ Barack Obama và Đệ Nhất Phu Nhân Michelle Obama đã trở lại thăm thủ phủ Austin của Texas. Sự kiện này nhân dịp ông Obama diễn thuyết tại một hội nghị về Dân Quyền tổ chức tại Thư Viện Tổng Thống LBJ Presidential Library. Trước khi đến Austin, ông bà Tổng Thống cũng đã dừng chân tại Houston để gây quỹ.
Mặc dù là người đảng Dân Chủ, Tổng Thống Obama lại là vị khách thường xuyên của tiểu bang Texas vốn nhiều ảnh hưởng Cộng Hòa. TT Obama diễn thuyết tại trường Trung Học New Tech High School mới năm ngoái, ăn trưa chung với học trò tại nhà hàng Stubbs BBQ. Ông cũng đến tiểu bang năm 2011 để gây quỹ tại khách sạn W Hotel ở downtown, và một dịp diễn thuyết khác tại Đại Học University of Texas – Austin vào năm 2010.

Bóng chiếc Air Force One chuẩn bị đáp xuống phi trường Austin-Bergstrom International Airport tại Austin, Texas. Ảnh Carolyn Kaster/Associated Press
New York ăn ảnh nhất
Hãng Google có một công cụ chia sẻ hình ảnh gọi là “Panoramio”. Dựa trên dịch vụ này, Google tính toán ra những thành phố hoặc địa điểm được du khách ưa chuộng, chụp nhiều hình ảnh nhất thế giới. Kết quả không phải tháp Eiffel Tower bên Pháp là thắng cảnh nổi tiếng nhất, mà chính là thành phố New York đứng hạng đầu thế giới về số lần được chụp ảnh và mức độ chia sẻ hình ảnh trên mạng lưới ảo. Trong danh sách 10 thành phố… ăn ảnh nhất này, Âu Châu bá chủ, chiếm tám trong số 10 thành phố đắt… hình nhất. Trong các thành phố Âu Châu nổi danh nhất, có Rome của Ý và Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ.

Khu Times Square của New York City
Liên Hiệp Quốc cảnh báo về nhu cầu điện nước
Hiện nay trên thế giới có gần 770 triệu người vẫn chưa có nước máy, hợp vệ sinh. Cũng còn đến 1,3 tỷ người không có điện. Điện và nước là những nhu cầu căn bản nhất. Nhân ngày “World Water Day” (Ngày Nước Thế Giới) hôm 22-3-2014 vừa qua, Liên Hiệp Quốc đã công bố phúc trình dự báo các nhu cầu căn bản này của nhân loại vào năm 2030. Lúc đó, nhu cầu dùng nước sẽ tăng 40%, năng lượng tăng hơn 50%, và lương thực tăng trên 30%. Để giải những bài toán này, LHQ kêu gọi các nhà chức trách tại các quốc gia cùng cộng tác mới mong tìm được giải pháp khả thi.
Cựu sinh viên Nguyễn Tiến Trung được phóng thích
Hôm Thứ Bảy 12-4-2014, cựu sinh viên Nguyễn Tiến Trung, 31 tuổi đã lấy lại tự do. Anh từng đi du học và lấy bằng Thạc Sỹ công nghệ thông tin bên Pháp năm 2007. Trong thời đó, Tiến Trung vận động thành lập Tập Hợp Thanh Niên Dân Chủ và đi nhiều nơi vận động cho tự do dân chủ. Sau khi hồi hương, Tiến Trung bị nhà cầm quyền Hà Nội giam cầm gần 5 năm vì ‘hoạt động chống chính quyền nhân dân’.

Nguyễn Tiến Trung và Tạ Phong Tần mấy năm trước.
Trong giấy đặc xá của “Chủ tịch nước” không ghi lý do Nguyễn Tiến Trung được phóng thích sớm hơn kỳ hạn. Hầu như vào cùng thời gian, có ít nhất hai nhân vật bất đồng chánh kiến khác tại quốc nội cũng rời ngục cấm: ông Vi Đức Hồi và Tiến Sĩ Cù Huy Hà Vũ (xem bài chi tiết trang 51 số báo tuần này). Có thể thấy áp lực mạnh mẽ và liên lỉ của cộng đồng thế giới trong suốt mấy năm qua có hiệu quả, không phải chỉ là… phản đối suông.
Tuy nhiên, cũng vẫn còn rất nhiều tù nhân lương tâm tại Việt Nam như Linh mục Nguyễn Văn Lý, Trần Huỳnh Duy Thức, Lê Quốc Quân… cũng như hai người bạn đồng chí thân thiết của Nguyễn Tiến Trung trong câu lạc bộ nhà báo tự do trước đây là “Điếu Cày” Nguyễn Văn Hải (Điếu Cày), và đặc biệt là Tạ Phong Tần, cũng là một cộng tác viên của Trẻ.

Tiến Trung và bạn Hoàng Lan trong Tập Hợp Thanh Niên Dân Chủ từng diện kiến ông bà Tổng Thống Hoa Kỳ George W. Bush.
CHÚA NHẬT LỄ LÁ (Palm Sunday).
Các tín đồ Thiên Chúa Giáo trên khắp thế giới vừa mừng Lễ Lá hôm Chúa Nhật 13-4-2014. Đây là lễ kỷ niệm dịp Đức Chúa Giêsu cưỡi lừa tiến vào thành Jerusalem trên 2,000 năm trước, được dân chúng rải lá đón rước, để rồi sau đó chịu cuộc khổ nạn trên thập giá. “Palm Sunday” cũng đánh dấu ngày khởi sự Tuần Thánh (Holy Week) dẫn đến Lễ Phục Sinh – là một trong những thời điểm thiêng liêng nhất mỗi năm của Thiên Chúa Giáo. Trong ảnh: Tín đồ Công Giáo dự Lễ Lá tại Nhà Thờ Chánh Tòa Metropolitan Cathedral ở Caacupe, Paraguay (Nam Mỹ Châu La Tinh) hôm 13-4-2014. Ảnh Jorge Adorno / Reuters

Một nghi thức Lễ Lá trên đảo Canary Islands thuộc vùng Tenerife, xứ Tây Ban Nha. Ảnh Desiree Martin / AFP – Getty Images
Tín đồ dự lễ Palm Sunday bên ngoài Nhà Thờ Chánh Tòa Managua, Nicaragua hôm 13-4-2014. Ảnh Esteban Felix / AP
Trẻ em tham dự Lễ Lá theo nghi thức Chính Thống Giáo tại St. Petersburg, nước Nga. Ảnh Alexander Demianchuk / Reuters
Ngày này trong lịch sử
– Ngày 16-4-1889. Cách nay 124 năm. Vua hài Charlie Chaplin ra đời tại thành London. Ấu thời của ông rất nghèo khổ bần hàn, sớm mồ côi cha, rồi mẹ phải vào viện tâm thần. Vượt thắng trở lực, Charlie Chaplin trở thành một trong những tên tuổi lớn nhất, giàu ảnh hưởng nhất của kỹ nghệ điện ảnh. Sự nghiệp màn bạc của ông kéo dài trên 7 thập niên, khởi sự từ thủa còn các phim “câm”, chưa có tiếng nói. Chaplin thường tự viết kịch bản, đạo diễn, sản xuất, thủ vai chánh, và cả soạn nhạc cho các phim của mình.

Charlie Chaplin
– Ngày 16-4-1959. Cách nay 55 năm. Tại “Đại Hội Lần Thứ Hai Hội Nhà Báo VN”, HCM ban giáo điều “Báo chí của ta đều phải có đường lối chính trị đúng”. Hơn nửa thế kỷ sau, làng báo quốc doanh tại quốc nội vẫn “trung kiên theo Bác”, với khoảng 700 cơ quan truyền thông báo chí đồng thanh… hót đúng một nhịp theo giọng đảng cộng sản. Và VN vẫn nằm trong danh sách xưa nay hiếm của thế giới — những quốc gia thiếu tự do tư tưởng và tự do báo chí như Trung cộng, Bắc Hàn, Cuba, v.v…
– Ngày 18-4-1906. Cách nay 108 năm. Một trận động đất mạnh làm rung chuyển thành phố San Francisco miền Bắc California khoảng sau 5 giờ sáng. Động đất này gây ra các vụ hỏa hoạn lan tràn, kéo dài nhiều ngày, khiến trên 3,000 người thiệt mạng, và hơn 80% San Francisco bị thiêu rụi. Đây là một trong những vụ thiên tai nặng nề nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.

Bức ảnh nổi tiếng nhất ghi lại hình ảnh San Francisco bị tàn phá trong trận động đất 18-4-1906. Ảnh Arnold Genthe
– Ngày 19-4-1995. Cách nay 19 năm. Một chiếc xe truck lớn chở đầy bom phát nổ bên ngoài một cao ốc chánh phủ tại Oklahoma City, giết hại 168 người và thương tích ít nhất 500 người khác. Hung thủ Timothy McVeigh (sinh năm 1968), một phần tử quá khích cực hữu da trắng, sau đó bị bắt, kết án, và tử hình.
– Ngày 21-4-1975. Cách nay 39 năm. Tổng Thống Việt Nam Cộng Hòa Nguyễn Văn Thiệu từ chức sau một thập niên nắm quyền nguyên thủ quốc gia. Diễn thuyết trên TV lần chót, TT Thiệu kết án Hoa Kỳ phản bội, bất tín, vô nhân đạo với đồng minh VNCH. Cùng ngày, tại mặt trận Xuân Lộc, những vị trí phòng thủ cuối cùng của quân lực VNCH bị cộng quân tràn ngập. Đây cũng là thời điểm Hoa Kỳ bắt đầu mở chiến dịch di tản giờ chót, với sự yểm trợ của hằng trăm phi cơ / trực thăng và ít nhất 35 chiến hạm.

TT Nguyễn Văn Thiệu.
– Điện thoại Galaxy S5 mới nhất của hãng Samsung đã bán ra hàng triệu chiếc dù chỉ mới tiêu thụ bên Âu Châu. Tại Hoa Kỳ, Galaxy S5 bán từ Thứ Sáu này.
– Sau khi thời hạn chót ghi danh cho chương trình y tế ObamaCare qua đi, Bộ Trưởng Y Tế Kathleen Sebelius đã từ chức. Bà là người hứng chịu nhiều búa rìu dư luận nhất trong các bối rối khi áp dụng luật.

– Thượng Nghị Sĩ liên bang Rand Paul vừa lên thăm New Hampshire cuối tuần qua. Ông là một chánh khách siêu bảo thủ, có thể là một trong những nhân vật Cộng Hòa sắp ra mặt tranh cử Tổng Thống 2016.

– Một vụ nổ bom kinh hoàng trong buổi đầu ngày Thứ Hai đông người, gần 1 trạm xe bus ở Thủ đô Abuja xứ Nigeria bên Phi Châu khiến ít nhất 71 người tử nạn.

Hiện trường vụ nổ bom. Ảnh FOLABI SOTUNDE / REUTERS
– Tiểu bang Kansas công bố nghi can vụ xả súng giết chết 3 người bên ngoài một trung tâm cộng đồng Do Thái là một lão niên người da trắng khuynh hướng quá khích.
– “Copper Beech Farm”, một khu dinh thự ở tiểu bang Connecticut vừa bán với giá $120 triệu, con số cao kỷ lục cho một tư gia trong lịch sử kỹ nghệ địa ốc Hoa Kỳ.

– Nữ khoa học gia Dương Nguyệt Ánh, chuyên gia hàng đầu Ngũ Giác Đài trong nhiều năm, từng diễn thuyết hữu ích đặc biệt cho giới trẻ Việt lưu vong. Trẻ xin giới thiệu tại baotreonline.com/articles/duong-nguyet-anh
