Một tai nạn chìm chiếc phà Sewol thương tâm tại Nam Hàn hôm Thứ Tư 16-4-2014 dẫn đến một vụ khủng hoảng quốc gia nho nhỏ. Nữ Tổng Thống Nam Hàn Park Geun-hye lên án gay gắt cách phản ứng kém cỏi, thậm chí vô trách nhiệm của thủy thủ đoàn. Từ khi phà nghiêng đến lúc chìm kéo dài 90 phút nhưng đã không kịp di tản hành khách. Chuyến phà chở đa phần là học trò và thầy cô giáo một trường học gần Seoul đi dã ngoại.
Đến nay cảnh sát đã bắt giữ 7 người, bao gồm thuyền trưởng, và khép tội bỏ rơi chiếc phà và hành khách lâm nạn. Đến Thứ Hai đầu tuần, lúc Trẻ đi nhà in, các toán thợ lặn vẫn tiếp tục tìm kiếm nạn nhân. Đã tìm thấy ít nhất 87 thi thể nạn nhân, vẫn còn 215 mất tích kể như đã thiệt mạng, vì chỉ ngoài 174 người được vớt ngay sau khi phà chìm, thì đến nay không tìm ra ai khác sống sót.

Nỗ lực cứu hộ chiếc phà bị chìm gần Jindo, Nam Hàn thập phần gian nan hơn vì biển động và sương mù dày đặc. ẢNH AP
Hoa Kỳ tiếp tục yểm trợ Ukraine
Hôm Thứ Hai đầu tuần, Phó Tổng Thống Hoa Kỳ Joe Biden đã đáp xuống Kiev, thủ đô của xứ Ukraine đang lâm khủng hoảng. Đôi bên bàn thảo các phương pháp hành xử chung. Hoa Kỳ tiếp tục chuyển giao nhiều hàng viện trợ cho chánh phủ Ukraine, trong đó dành cho ngành an ninh, quân đội có vật phẩm y tế, nón an toàn, máy lọc nước uống. Tuy quân lực Hoa Kỳ không ra mặt trực tiếp tại Ukraine, họ đang gấp rút tăng cường sức mạnh tại Ba Lan, láng giềng phía Tây của Ukraine.

Một nhóm binh sĩ người Ukraine trên đường tiếp viện Kramatorsk, một thành phố thuộc Đông Ukraine đang bị nước Nga uy hiếp. ẢNH AP
Cuối tuần, tại Geneva, Hoa Kỳ và nước Nga đạt thỏa thuận giải giới những nhóm võ trang được Nga hậu thuẫn chống lại chánh phủ trung ương tại Kiev. Những tay súng này hiện chiếm giữ nhiều dinh thự chánh quyền ở Đông Ukraine. Đại diện chánh phủ Ukraine vừa đưa ra bằng chứng cho thấy không phải dân chúng “thân Nga”, mà chính binh sĩ Nga đang hoạt động tại Đông Ukraine, được trang bị đầy đủ. Khối NATO cũng đã công khai đặt nghi vấn chuyện Nga phiêu lưu quân sự, mặc dù Điện Kremlin chối thẳng. Đến nay, chánh phủ Ukraine chánh yếu phản đối miệng, chưa thẳng thừng động binh, có thể vì ngại binh sĩ Nga từ bên kia biên giới tiến đánh trực diện.

Động đất mạnh gần Mexico City
Hôm Thứ Sáu cuối tuần, một trận động đất mạnh 7.2 độ Richter làm rung chuyển miền Trung và Nam Mexico. Tuy không nằm trong tâm điểm động đất, thủ đô Mexico City cũng bị lắc lư hơn nửa phút. Vùng ảnh hưởng động đất nhiều nhất cách Mexico City khoảng 273 km [170 miles] về hướng Tây Nam, nằm giữa hai thành phố du lịch nổi tiếng Acapulco và Zihuatanejo, nơi đang có nhiều người đi nghỉ dịp lễ Easter. May mắn, các phúc trình sơ khởi không cho thấy thiệt hại quá lớn về nhân mạng lẫn của cải.

Một góc phố Mexico sau động đất. ẢNH AP
Lễ Easter và Đức Giáo Hoàng
Phục Sinh là dịp lễ trọng vào bậc nhất của Thiên Chúa Giáo. Giữa Tuần Thánh, hôm Thứ Năm 17-4-2014, Đức Giáo Hoàng Francis đã rửa chân cho 12 người tàn tật và già yếu, có cả phụ nữ và người không phải đạo Công Giáo. Nghi thức này lặp lại hình ảnh vị Giáo Hoàng bình dị rửa chân cho người bịnh chỉ hai tuần sau khi lên ngôi vị Giáo Hoàng. Năm nay, ĐGH Francis đến thăm trung tâm Don Gnocchi Foundation Center, một cơ sở chăm sóc người tàn tật và già yếu tại Rome. ĐGH Francis đã bắt đầu truyền thống rửa chân dịp Lễ Phục Sinh nhiều năm về trước lúc ông còn là Hồng Y Tổng Giám Mục Jorge Mario Bergoglio cai quản Tổng Giáo Phận Buenos Aires xứ Argentina.

ĐGH Francis hôn chân người tàn tật. ẢNH AP
Tái thiết sau cơn bão Haiyan
Lễ Easter năm nay đặc biệt cách riêng cho người dân Philippines, với gần 85% trong dân số trên 107 triệu người theo đạo Công Giáo. Hằng triệu người vẫn đang xoay sở gầy dựng lại cuộc đời năm tháng sau cơn cuồng phong “Typhoon Haiyan” đổ bộ vào bờ biển xứ này hôm 8-11-2013, khiến trên 6,000 người chết và nhiều người khác lâm cảnh màn trời chiếu đất.
Đến nay đã có một số cơ sở thương mại và trường học mở cửa lại, tuy nhiên điện nước và nhà cửa tiếp tục là những mối bận tâm lớn. Hằng chục ngàn cư dân vẫn đang phải sống trong các khu gia cư tạm thời, thậm chí trên ngay chính nền gạch nhà cửa đổ nát cũ. Có thể phải mất nhiều năm dân chúng Phi trong vùng thiệt hại chánh yếu mới tìm lại được đời sống bình an sung túc trước kia.

Một người đàn ông Phi đứng bên xác chiếc tàu nằm ngay… cửa nhà ông ở Tacloban, Philippines hôm Thứ Sáu. ẢNH CHRIS MCGRATH / GETTY IMAGES
Những cảnh đời trong bão tố
Tại Hoa Kỳ tuần này, người ta lại mở triển lãm ảnh về một trận bão khác: Hurricane Sandy đổ bộ vào bờ Đông Hoa Kỳ tháng 10-2012, gây thiệt hại gần $70 tỉ. Nay Bảo Tàng Viện New York City mở cửa triển lãm ảnh mang tên “Rising Waters: Photographs of Sandy” bao gồm sưu tập ảnh trên 1000 nhiếp ảnh gia có mặt chứng kiến tác hại của bão Sandy ngay những giờ những ngày đầu tiên. Triển lãm mở ra những khía cạnh khá bất ngờ như trong hai ảnh sau đây.

Thiếu nữ này mặc vào chiếc áo cưới của mẹ mà cô tìm gặp trong cảnh đổ nát tại nhà mình ở New Dorp, Staten Island, sau khi bão Sandy tràn qua, gợi nhắc thiên tai có thể tốn kém, nhưng không xóa mờ được ký ức đẹp. ẢNH MARGARITA MAVROMICHALIS/RISING WATERS
Một cư dân New York… sửa soạn nhà cửa chuẩn bị nghênh đón Hurricane Sandy. ẢNH ERICA LANSNER/RISING WATERS
Thú săn bắn và đời hoang dã
Săn bắn dùng đại bàng là một kỹ thuật đi săn lâu đời, nhất là tại các xứ vùng núi non hiểm trở. Ngày nay, nhiều nơi trên thế giới người ta vẫn còn giữ truyền thống này. Như em bé người Mông Cổ Irka Bolen 13 tuổi đang tập luyện đi săn với đại bàng trên cao nguyên Mông Cổ. Ở vùng này, khi một bé trai bước sang tuổi 13, đủ mạnh để cầm đại bàng trên một tay và vác đồ nghề săn bắn trên tay còn lại, thì người cha bắt đầu huấn luyện con mình các kỹ thuật săn bắn lưu truyền đời này sang đời khác đã trải qua hằng ngàn năm.

ẢNH CATERS
Băng tan thành lũ lụt
Bắc Mỹ đang vào mùa xuân. Nhưng không phải đâu đâu cũng toàn cảnh hoa lá đâm chồi nảy lộc tưng bừng và những cánh anh đào Nhật Bổn thơ mộng. Tại nhiều nơi, như vùng Ontario bên Canada, dân chúng đang lao đao vì nhiệt độ lên cao, khiến băng tuyết tan, gây cảnh lụt lội trầm kha.

Cư dân kéo thuyền qua cầu trên sông Otonabee River gần Peterborough, Ontario hôm Thứ Sáu 18-4-2014. ẢNH REUTERS
Fender Stratocaster
Tuần này là sinh nhật 60 năm của cây đàn guitar điện “Fender Stratocaster”. Hãng nhạc cụ Fender Musical Instruments Corporation đặt tại thị trấn Fullerton, tiểu bang California, đã đóng chiếc đàn trứ danh này suốt từ năm 1954 đến nay. Cùng với cây đàn điện “Gibson Les Paul”, đây là hai kiểu đàn guitar điện phổ biến nhất thế giới. Một trong những tay chơi guitar điện “Fender Stratocaster” lừng danh nhất chính là Jimi Hendrix. Ảnh AP

Ngày này trong lịch sử
– Ngày 25-4-1882. Cách nay 132 năm. Tướng quân Hoàng Diệu tuẫn tiết tại thành Hà Nội. Ông từng làm đến Thượng thư Bộ Binh triều Nguyễn buổi giao thời lúc chủ nghĩa thực dân bắt đầu dòm ngó tới Việt Nam. Hoàng Diệu nổi tiếng là ông quan công minh, suốt đời thanh bạch. Khi Henri Rivière đưa quân ra Bắc lấy cớ bảo vệ Pháp kiều, Hoàng Diệu cương quyết chống trả. Lực cô thế yếu, quân binh người Việt dưới quyền Hoàng Diệu mau chóng thất trận. Cái chết của Hoàng Diệu khiến nhiều người Hà Nội đương thời xúc động.
– Ngày 26-4-1986. Cách nay 28 năm. Lò phản ứng nguyên tử số 4 tại cơ sở nguyên tử năng Chernobyl của Nga sô cũ phát nổ. Ít nhất 31 người thiệt mạng ngay lập tức. Nỗ lực kềm chế thiệt hại thảm họa này trong thời gian sau đó cần đến nửa triệu nhân công và tốn kém gần 20 tỉ đồng “Ruble” của Nga. Tai nạn này tạo thêm áp lực lên nền kinh tế vốn đã nhiều khó khăn của Nga sô, là một trong những lý do góp phần dẫn đến sự sụp đổ của đế chế cộng sản này vào đầu thập niên 1990. Tai nạn Chernobyl đến nay vẫn là thảm kịch nguyên tử lớn nhất thế giới.

Một góc công viên Chernobyl hoang tàn ngày nay.
– Ngày 27-4-1904. Cách nay 110 năm. Toàn Quyền Đông Dương ban bố luật thiết lập chương trình giáo dục hệ Pháp – Việt ở Bắc Kỳ, chánh yếu dùng tiếng Pháp, được gọi nôm na là chương trình “Tây”. Đây là thời điểm đánh dấu sự cáo chung của nền “Hán học” tại Việt Nam.
– Ngày 29-4-1975. Cách nay 39 năm. Đồng loạt Biên Hoà, Thủ Dầu Một, Tân An, Vũng Tàu đều thất thủ. Thời điểm nay, phi trường Tân Sơn Nhất bị pháo kích. Các căn cứ Đồng Dù, Nước Trong, Long Bình đều đã mất. Trung tâm huấn luyện Quang Trung, phi trường Biên Hòa, cầu Biên Hòa trên Quốc Lộ 1 bị uy hiếp nặng nề. Vài cánh quân Bắc Việt đã vào tới Bắc Lái Thiêu. Đô thành Sài Gòn hoàn toàn bị cô lập. Chiến sự đã đến mức tuyệt vọng cho quốc gia Việt Nam Cộng Hòa.

Xác chiến xa T-54 của Bắc Việt bị binh sĩ VNCH bắn hạ trên đường Trương Minh Giảng-Sài Gòn, gần Lăng Cha Cả, trong giờ thứ 25 của chiến cuộc VN.
– Văn sĩ García Márquez (ảnh bên) vừa qua đời ngày 17-4-2014 tại Mexico City, thọ 87 tuổi. Ông là tác giả tiểu thuyết Trăm Năm Cô Đơn (One Hundred Years of Solitude) lừng danh, từng đoạt giải Nobel Văn Chương.

– Năm nay là sinh nhật 50 năm của xe Ford thể thao hiệu Mustang. Nhân dịp này, hãng Ford tung ra phiên bản tái thiết kế cùng nhiều sự kiện giải trí khác.
– Doanh số Netflix lần đầu vượt $1 tỉ, cùng lúc hãng tuyên bố sẽ lên giá $1 hoặc $2 với khách hàng mới. Khách hàng cũ vẫn giữ giá trước đây một thời gian nữa. Netflix hiện có gần 36 triệu khách hàng tại Hoa Kỳ.
– Trong tháng 3-2014, nền kinh tế Hoa Kỳ Mỹ có thêm trên 190,000 công ăn việc làm. Đây là tín hiệu đáng mừng sau một mùa đông băng hàn dị thường.
– Theo World Bank, Việt Nam xếp hạng 9 trong 10 quốc gia nhập cảng đồng Mỹ kim nhiều nhất. Thực tế này có đóng góp không nhỏ của người Việt hải ngoại khi gởi tiền về yểm trợ người thân còn kẹt lại.
– Nữ khoa học gia Dương Nguyệt Ánh, chuyên gia hàng đầu Ngũ Giác Đài trong nhiều năm, từng diễn thuyết hữu ích đặc biệt cho giới trẻ Việt lưu vong. Trẻ xin giới thiệu tại baotreonline.com/articles/duong-nguyet-anh
– Một nhà tranh đấu hiện đang bị an ninh mật vụ Hà Nội quản thúc tại gia, Bác Sĩ Nguyễn Đan Quế, một lần nữa được đề cử giải Nobel Hòa Bình 2014.
