Khi World Cup mùa hè này khai diễn tại Brazil, đáng tiếc sẽ vắng mặt tiền vệ Gareth Bale vì đội banh xứ Wales quá yếu không vượt qua nổi vòng loại. Bale là tài năng hiếm và có thể nói là cầu thủ chạy cánh hay nhất thế giới hiện thời.
Trong chiến thuật đá banh hiện tại, một đội banh khi dàn đội hình có thể linh hoạt thay đổi số cầu thủ tại vài vị trí. Thí dụ các vai trò trung vệ trụ, tiền đạo cắm, hoặc trung vệ, có thể có 1 hoặc 2 hoặc thậm chí 3 cầu thủ tùy lúc tùy nơi. Tuy nhiên, vai trò Tiền Vệ Cánh (Winger) thì luôn luôn phải hiện diện 1 cặp: cánh Trái và Phải (Left/Right Winger), cho dù là sơ đồ cổ điển 4-3-3, 4-4-2, hay các sơ đồ mới hơn 4-2-3-1 or 4-2-2-2, 4-4-1-1, v.v… Trước kia, người ta từng gọi các cầu thủ này là “hữu biên” hoặc “tả biên”. Nhiệm vụ của các tiền vệ cánh là khuấy đảo 2 hành lang, câu banh vào trung lộ uy hiếp khung thành đối phương, đá chéo góc tung lưới, hoặc chí ít thì làm cho các hậu vệ góc phải phạm lỗi ở những khu vực cấm kỵ.
Lối chơi của tiền vệ cánh khác rất xa so với các tiền vệ trụ mà Trẻ có đề cập trên một số báo trước. Tiền vệ trụ là “trung tâm hành quân”, là một loại tướng thống lãnh toàn bộ thế trận, nhưng cũng ít cơ hội gây chú ý với các màn trình diễn cá nhân. Ngược lại, vì vai trò tự nhiên, các tiền vệ cánh thường mặc sức phô diễn. Bất cứ lúc nào, các tiền vệ cánh có thể tạo đột biến lập tức với những cú bẻ sườn, đảo người, qua banh… đẹp mắt. Khi lối vào chánh diện khung thành địch thủ đã bị bế kín, cầu thủ tiền vệ trụ cũng thường phối hợp lật cánh, chồng biên với các tiền vệ cánh, mục đích nhằm kéo dãn đội hình đối phương. Và không chỉ tấn công cùng yểm trợ đồng đội công thành đối phương, mà các tiền vệ cánh còn phải lùi về hỗ trợ phòng thủ những lúc đối phương lên banh. Tiền vệ cánh vì vậy rất quan trọng trong đội hình đá banh hiện đại. Sau đây là vài tiền vệ cánh có thể nhiều lần làm dậy sóng cầu trường World Cup sắp tới.
Cristiano Ronaldo
Đội Bồ Đào Nha, 29 tuổi
Đang đá cho Real Madrid (giải La Liga Tây Ban Nha). Cầu thủ thủ quân đội banh quốc gia Bồ Đào Nha đã mê hoặc khán giả đá banh thế giới suốt thập niên qua. Lúc mới 18 tuổi, Ronaldo đã được Manchester United ký hợp đồng, và đến năm 2009, đến phiên Real Madrid chiêu mộ anh với giá chuyển nhượng cao nhất thế giới đến thời điểm đó: $131 triệu. Ronaldo có tốc độ bứt phá nhanh chóng mặt, và kỹ thuật lừa banh, đặc biệt là những cú đảo chân ít ai bắt chước được. Ronaldo cũng lợi thế là thuận cả hai chân, câu banh rất thoáng vào trung lộ. Ngoài yểm trợ đồng đội ghi bàn, chính Ronaldo cũng là một tay săn bàn bẩm sinh.
Pedro Rodriguez
Đội Tây Ban Nha, 26 tuổi
Đang đá cho Barcelona (giải La Liga Tây Ban Nha). Rodriguez là một trong những tiền vệ cánh cừ khôi nhất thế giới ngày nay, mặc dù kỹ thuật vờn banh so với Ronaldo hay vài chân sút khác thì anh còn kém một bậc. Rodriguez đá banh chân phương, đập-nhả banh đơn giản, chuyền banh ngắn và trung bình, nhưng với độ chính xác và hiệu quả cực cao. Lợi thế của Rodriguez có thể chơi cả hai cánh vì thuận cả hai chân. Anh rất giỏi chạy chỗ, tìm khoảng trống trong đội hình, có thể bám sát đường biên, dốc banh theo trục dọc, nhưng cũng có thể đá lệch vô trong với các cú thoát banh chéo góc sân. Chính Rodriguez là một trong vài cầu thủ Tây Ban Nha chơi đúng phong độ nhất trong trận chung kết Confederations Cup năm ngoái thua tan tác trước Brazil 0-3. Trong nỗ lực bảo vệ ngôi vô địch thế giới, Pedro Rodriguez vẫn là cầu thủ khó thay thế trong đội hình gần như hoàn hảo của HLV Vicente Del Bosque.
Pedro Rodriguez
Arjen Robben
Đội Hà Lan, 30 tuổi
Đang đá cho Bayern Munich (giải Bundesliga Đức Quốc). Tay chạy cánh phải mạnh mẽ bậc nhất thế giới trong vài năm qua. Robben rất mau lẹ, lừa banh tinh xảo, và nhất là cú đá chân trái như trời giáng. Robben cũng rất có duyên ghi bàn. Bao nhiêu năm nay đá banh ở Đức, không mùa nào Arjen Robben kết thúc mà không tung lưới trên 10 lần. Tuy nhiên, khuyết điểm của Robben là đôi khi hơi ham banh, thích rê dắt trình diễn cá nhân, trong khi đúng ra nên mau lẹ chuyền banh đi. Robben cũng hay bị chỉ trích vì tật… giả đau nằm vạ trên sân. Mùa banh vừa qua, Arjen Robben bị chấn thương phải nghỉ chơi nhiều trận. Tại World Cup, Robben sẽ hoàn toàn khỏe mạnh đá hay, hoặc cóng giò đá dở, ta hãy cùng chờ xem.
Arjen Robben
Thomas Muller
Đội Đức, 24 tuổi
Đang đá cho Bayern Munich (giải Bundesliga Đức Quốc). Rất dễ nhận ra anh chàng này vì nét mặt trẻ con. Muller bắt đầu gây chú ý tại World Cup 2010, giải mà Muller được nhận vinh dự “Cầu Thủ Trẻ xuất sắc nhất”. Lối chơi của Muller không lắt léo thần sầu, nhưng đậm nét đồng đội, bền bỉ, dựa trên nền tảng thể lực dồi dào. Thomas Muller cũng đội đầu rất giỏi và có thể chớp thời cơ ghi bàn bằng cả hai chân.
Thomas Muller (phải)
Angel Di Maria
Đội Argentina, 26 tuổi
Đang đá cho Real Madrid (giải La Liga Tây Ban Nha). Phong cách của Di Maria hầu như ngược hẳn với Thomas Muller bên trên: thanh thoát hơn, biến hóa hơn, đậm nét Mỹ La Tinh. Angel Di Maria là mẫu cầu thủ thích cầm banh, lừa qua hậu vệ với tốc độ nhanh như điện xẹt. Mặc dù thuận chân trái, Di Maria vẫn có thể đá cả cánh trái lẫn phải hiệu quả như nhau, dù là phải bám biên, hay cầm banh dốc thẳng vào góc vùng cấm địa đối phương. Trong 3 mùa banh gần đây với Real Madrid, không năm nào Di Maria tạt banh giúp đồng đội tung lưới dưới 10 lần.
Angel Di Maria
Franck Ribery
Đội Pháp, 30 tuổi
Đang đá cho Bayern Munich (giải Bundesliga Đức Quốc). Vẫn còn hiệu quả cao dù đã bước qua tuổi “tam thập”. Ribery là một trong những tiền vệ cánh thuận một chân (chân phải) nhưng lại chuyên đá cánh bên phía đối nghịch (cánh trái). Kết quả là một Ribery hầu như vô phương cản phá, với kỹ thuật lừa banh siêu hạng, chuyền banh như đặt vào chánh diện khung thành, và nhất là không bao giờ bỏ cuộc. Franck Ribery là mẫu cầu thủ xông xáo, có thể chạy ầm ầm cả trận từ phút đầu đến phút cuối, trận này sang trận khác trên một chục năm qua. Từ ngày về đội Bayern Munich đến nay, Ribery đá gần 250 trận, có khoảng 120 đường chuyền trúng địa chỉ giúp tung lưới, và tự mình ghi 80 bàn.
Franck Ribery (giữa)
Neymar
Đội Brazil, 22 tuổi
Đang đá cho Barcelona (giải La Liga Tây Ban Nha). Thường trấn giữ hành lang cánh trái của Brazil, là mẫu cầu thủ sáng tạo và cực nhạy bén.
Tuổi trẻ, tốc độ, sự tinh quái và lém lỉnh của Neymar dễ khiến các hậu vệ chịu trách nhiệm… chăm sóc anh mệt nhừ tử sau 90 phút. Các hậu vệ đối phương khó bắt bài Naymar, vì một phút trước anh còn ôm sát đường biên, mà một phút sau lại dắt banh chạy cắt chéo mặt sân, trực chỉ trung lộ. Neymar cũng là một chân sút ghi bàn thần sầu. Năm nay Brazil đá World Cup trên sân nhà, đội hình dẫn đầu với một Neymar đang phong độ chói sáng, có thể khó ai có thể cản đường họ chinh phục cúp vàng vô địch lần thứ 6.
Neymar
TTD