Thứ Sáu cuối tuần xảy ra các vụ đụng độ đẫm máu nhất tại Ukraine từ sau khi cựu Tổng Thống thân Nga Yanukovych bị truất phế. Tại thành phố Odessa miền nam Ukraine, xung đột khiến ít nhất 46 người thiệt mạng và nhiều người khác thương tích. Phe ly khai theo Nga gây hỗn loạn nhiều nơi ở miền đông và nam Ukraine. Họ tuyên bố đã bắn hạ ít nhất 3 trực thăng võ trang của quân lực Ukraine. Đầu tuần, Bộ Nội Vụ Ukraine loan báo có thêm 4 người bị sát hại và gần 30 người thương tích trong các vụ xung đột tại thành phố Slavyansk.
Có nhiều quan ngại chánh phủ trung ương tại Kiev mất dần kiểm soát và Ukraine có thể chìm vào nội chiến. Nước Nga láng giềng cũng có thể đang tạo cảnh hỗn loạn nhằm… thừa nước đục thả câu, xua quân tiến chiếm Ukraine lấy cớ bảo vệ thường dân gốc Nga. Tin tình báo cho thấy nay có khoảng 40,000 đến 50,000 binh sĩ Nga trấn đóng sát biên giới Ukraine. Họ sẵn sàng động binh bất cứ khi nào. Tuy nhiên, như người Việt vẫn nói, nước Nga khó tránh cảnh “gieo gió gặt bão”.

Khói lửa nổi lên trước một trụ sở công quyền tại thành phố Odessa. ẢNH: SERGEY GUMENYUK / EPA
Chuyến bay MH370 vẫn bặt tăm
Đã hai tháng trôi qua từ khi chuyến bay MH370 của hãng hàng không Mã Lai mất tích hôm 8-3-2014. Số phận chiếc phi cơ và 239 người vừa hành khách vừa phi hành đoàn đến nay vẫn còn bí ẩn. Đến nay có 26 quốc gia dự phần vào nỗ lực truy tìm chuyến bay MH370 nhưng chưa có kết quả. Chỉ riêng các phi cơ cứu nạn đã bay trên 300 chuyến, tổng cộng hơn 3,000 giờ bay, bao trùm một vùng đại dương rộng 4.6 triệu cây số vuông ngoài khơi bờ tây nước Úc.
Giới thẩm quyền cứu nạn đang dần mở vùng tìm kiếm thứ hai, cách xa hằng ngàn hải lý, trong vùng vịnh “Bay of Bengal” gần Ấn Độ. Thứ Tư giữa tuần này, khi Trẻ vừa rời nhà in, ba nước Úc, Malaysia, và Trung Hoa họp phiên đặc biệt tại Canberra (Úc) để soạn kế hoạch tìm kiếm giai đoạn kế tiếp.

Góp một lời nguyện cầu cho số phận chuyến bay MH370
Đoàn xiếc gặp tai nạn
Có chín nghệ sĩ xiếc bị trọng thương và một số người khác bị thương nhẹ khi tai nạn xảy ra trong một màn trình diễn. Đây là đoàn xiếc Ringling Bros. & Barnum & Bailey Circus mà Trẻ từng giới thiệu trước đây qua gương mặt chàng hề Việt trên sàn xiếc Mỹ Anthony Hoàng. Tai nạn đáng tiếc xảy ra khi show diễn “Legends” 11 giờ sáng tại trung tâm Dunkin’ Donuts Center (Providence, tiểu bang Rhode Island) mới trình diễn được chừng 45 phút. Tai nạn xảy ra khi dàn dây treo an toàn (xem ảnh) không rõ vì lý do nào bị đổ sụp, rơi khoảng 25-30 feet. May mắn, không ai trong số 3,900 khán giả bị thương. Giới thẩm quyền đang mở cuộc điều tra tìm căn nguyên tai nạn.

ẢNH AP
Hãng Toyota chia tay California
Đầu tuần trước, nhà sản xuất xe hàng đầu thế giới công bố quyết định dời Tổng hành dinh từ Torrance, California sang Plano, Texas — cách văn phòng chánh của Trẻ không xa. Ban đầu, Toyota mướn một khu văn phòng rộng 120,000 square feet trong khu The Campus at Legacy. Sẽ có chừng 4,000 nhân viên Toyota làm việc tại cơ sở mới, trong đó trên 2,000 chuyển về từ California và vài tiểu bang khác. Tuy nhiên, đa phần số nhân viên này vẫn tiếp tục làm việc tại chỗ cũ cho đến khi Toyota xây xong Tổng hành dinh mới dự trù vào năm 2016 hoặc đầu năm 2017.
Trong những lý do Toyota chọn về Texas thay vì ở lại California vì thuế khóa nhẹ hơn và ít luật lệ ràng buộc hơn. Nửa thế kỷ trước, các hãng xe Nhật ồ ạt đổ bộ vào California để thiết lập đầu cầu với thị trường Hoa Kỳ vì gần Nhật nhất. Nhưng mọi sự đang thay đổi nhanh chóng với các hãng xe dọn về các tiểu bang bớt ngặt nghèo hơn. Hãng Nissan đã bỏ California dọn nhà về Nashville (tiểu bang Tennessee) từ năm 2006. Chọn lựa của Toyota cũng không quá ngạc nhiên, vì 10 năm qua, tiểu bang Texas “Ngôi Sao Cô Đơn” (Lone Star State) đều đặn… xén bớt công ăn việc làm của California vì thu hút công ty hãng xưởng bỏ đi. Nếu tính từ đầu thập niên 1990, vùng Los Angeles đã giảm 3% nhân lực, tốc độ còn cao hơn cả thành phố phá sản Detroit (2.8%).

Khu “The Campus at Legacy” cơ ngơi tương lai của Toyota.
Dạ tiệc ký giả thủ đô
Tối Thứ Bảy cuối tuần 3-5-2013 tại thủ đô Washington DC có một bữa tiệc đặc biệt. Dạ tiệc của Hiệp Hội Thông Tín Viên Tòa Bạch Ốc (White House Correspondent’s Association Dinner) diễn ra tại khách sạn Washington Hilton. Năm nay đánh dấu kỷ niệm 100 năm buổi tiệc đặc biệt này. Như tên gọi, tiệc nhằm chiêu đãi giới ký giả đặc trách đưa tin tại Tòa Bạch Ốc, nhưng có thêm nhiều khách mời trong giới chánh khách thủ đô lẫn kỹ nghệ giải trí Hollywood. “White House Correspondent’s Association Dinner” lâu nay nổi tiếng hài hước, là dịp chánh khách các bên thoải mái chọc cười nhau, tạm quên đi những mánh khóe cạnh tranh căng thẳng thường ngày. Diễn giả chánh là ông Tổng Thống tỏ ra thư giãn… hết cỡ — ông không còn phải lo tranh cử thêm lần nào nữa — nên đã dùng dịp này chọc cười nhiều ứng cử viên Tổng Thống nhiệm kỳ tới, trong đó có Thống Đốc New Jersey Chris Christie.

Tổng Thống Hoa Kỳ Barack Obama trên màn ảnh TV trong đêm dạ tiệc ký giả Washington DC hôm 3-5-2014. ẢNH REUTERS/JOSHUA ROBERTS
Ngôi nhà cuối cùng ở Istanbul
Đi kèm với các công trình đầu tư, xây dựng mới thường có không ít rắc rối trong những việc mà báo chí quốc nội gọi là “di dời, giải tỏa”. Làm sao để cư dân ở nơi đó nhiều năm, có khi nhiều đời, vừa lòng và chịu dọn nhà đi nơi khác, nhường đất cho những chương trình xây cất mới, lâu nay vẫn là bài toán khó giải trên toàn cầu, không phải chỉ riêng nơi nào. Sân banh AT&T Stadium ở Arlington (tiểu bang Texas) của đội banh bầu dục Dallas Cowboys mấy năm trước cũng từng gặp nhiều trở ngại trước khi khởi sự động thổ chỉ vì vài chủ nhà chưa thuận mua vừa bán. Trong ảnh dưới là một căn nhà duy nhất còn lại trong khu đất người ta đang chuẩn bị xây mới ở Istanbul, thủ đô Thổ Nhĩ Kỳ, chụp hôm Chúa Nhật 4-5-2014. Chủ nhà chối không phải mình làm khó chủ đầu tư để được thêm tiền. Nguyên do vì sao vẫn còn bí ẩn.

ẢNH BULENT KILIC / AFP – GETTY IMAGES
Chân dung Curiosity
Người máy thám hiểm tự động Curiosity của cơ quan không gian quốc gia NASA vừa gởi về địa cầu từ Hỏa Tinh những bức.. chân dung tự chụp “selfie” mới nhất với độ nét cực cao. Phía sau trong ảnh là rặng núi Mount Sharp, hay còn có tên khác là Aeolis Mons. Sau 21 tháng mày mò thám hiểm Hỏa Tinh với các khoa học gia điều khiển từ trái đất, Curiosity đã khám phá ra nước cũng như một số loại hóa chất giúp tạo thành và duy trì sự sống. Sứ mạng thám hiểm của Curiosity tốn kém $2.5 tỉ. Đến nay, trên thế giới chỉ mới có duy nhất NASA của Hoa Kỳ khởi sự nỗ lực tiếp cận Hỏa Tinh.

Một bức ảnh “Selfie” của Curiositỵ
Giáo Hội Anh Giáo
Các nữ Linh Mục và Tổng Giám Mục Canterbury Justin Welby (áo sậm) chụp hình tại London kỷ niệm đúng 20 năm Giáo Hội Anh Giáo (Church of England) chấp thuận truyền chức Linh Mục đầu tiên cho nữ giới. Ngày nay, khoảng 1/3 tổng số Linh Mục của Anh Giáo là nữ. Trong Thiên Chúa Giáo, nếu các hệ phái Tin Lành có cả Mục Sư nam lẫn nữ đều có thể lập gia đình, và Anh Giáo có nữ Linh Mục, thì Giáo Hội Công Giáo La Mã (Roman Catholic) đứng đầu với vị Giáo Hoàng vẫn giữ truyền thống Linh Mục phải là nam giới và không được lập gia đình. Ảnh NEIL HALL / REUTERS

Ngày Lao Động Quốc Tế
Sự kiện 1 tháng 5 mỗi năm một cách chánh thức tên là “Ngày Lao Động Quốc Tế”. Báo giới Hoa Kỳ thường gọi ngắn gọn là “May Day”. Đây là thời điểm giới làm công lên tiếng đòi giới chủ nhân cải thiện điều kiện làm việc, đòi tăng lương, thậm chí xuất hiện cả những yêu sách mang tầm quốc gia như giải quyết nợ nần xứ sở, triệt hạ tham nhũng, v.v… Năm nay, hàng triệu người trên khắp thế giới đã xuống đường kỷ niệm dịp “May Day”, nhiều nơi xảy ra không ít xô xát. Ảnh trên: Người biểu tình nâng lá quốc kỳ Hoa Kỳ khổng lồ nhân ngày Quốc tế lao động, yểm trợ nhân công di dân hôm 1-5-2014 tại Los Angeles, California.

ẢNH FREDERIC J. BROWN/AFP/GETTY IMAGES.
Hai nữ du khách tự chụp hình giữa cảnh khói lửa ngày “May Day” tại Barcelona, Tây Ban Nha. ẢNH MANU FERNANDEZ/ASSOCIATED PRESS
Ngày này trong lịch sử
– Ngày 7-5-1861. Cách nay 153 năm. Thi hào Rabindranath Tagore người Ấn Độ ra đời tại Calcutta. Ông là tác giả lớn của thế kỷ 20, ảnh hưởng sâu đậm không chỉ văn chương Ấn mà cả thế giới. Năm 1913, Tagore trở thành tác giả đầu tiên không phải người Tây Phương đoạt giải Nobel Văn Chương. Sinh thời, Tagore nổi tiếng hoàn vũ, từ Âu sang Á. Các tác phẩm của ông được dịch ra nhiều ngôn ngữ, và các cuộc diễn thuyết của Tagore tại Hoa Kỳ luôn đông nghẹt khán giả. Tagore để lại vài ngàn bài thơ, 42 kịch bản kịch, 14 tiểu thuyết, 12 tập truyện ngắn…

Tagore (trái) và nhà bác học Einstein năm 1930.
– Ngày 9-5-1974. Cách nay 40 năm. Tiểu Ban Tư Pháp Hạ Viện Hoa Kỳ mở vòng điều trần cứu xét đề nghị phế truất Tổng Thống Richard Nixon. Sự kiện này và nhiều bước điều tra tiếp theo trong vụ bê bối “Watergate” cuối cùng đẩy Tổng Thống Nixon tới chỗ phải từ chức hôm 9-8-1974. Nếu Nixon vẫn còn là nguyên thủ quốc gia, Hoa Kỳ có thể phản ứng khác đi khi Bắc Việt vi phạm Hiệp Định Paris, xua bộ đội dốc toàn lực xâm lăng Việt Nam Cộng Hòa vài tháng sau đó.
– Ngày 10-5-1924. Cách nay 90 năm. Con người quyền lực và bí hiểm J. Edgar Hoover được đề cử vào chức vụ Giám Đốc Cục Điều Tra Liên Bang (FBI). Ông nắm giữ cương vị này đến tận ngày qua đời năm 1972.
– Ngày 11-5-1839. Cách nay 175 năm. Ngày sanh của Tôn Thất Thuyết. Ông từng làm Thượng Thư Bộ Binh, rồi Phụ Chính Đại Thần dưới thời Nguyễn triều. Khi Pháp tấn công Việt Nam, Tôn Thất Thuyết là một trong những người chủ chiến quyết liệt nhất. Sau cuộc binh biến 4-7-1885, ông phò Hoàng Đế Hàm Nghi chạy ra Quảng Trị, rồi mở hịch Cần Vương hiệu triệu quân binh người Việt kháng Pháp. Hai con trai của ông là Tôn Thất Đạm và Tôn Thất Thiệp cũng đều là võ tướng, đã hy sinh khi làm sứ mạng bảo vệ nhà vua.
– Ngày 13-5-1981. Cách nay 33 năm. Cố Giáo Hoàng Pope John Paul II bị một tay thích khách người Thổ Nhĩ Kỳ bắn trọng thương. Sau này ông vào nhà tù đi thăm và ban phép hòa giải cho người mưu sát mình. Tháng rồi, Pope John Paul II được Vatican tấn phong làm Hiển Thánh.
– Phúc trình về nạn thất nghiệp mới nhất từ Bộ Lao Động Hoa Kỳ cho thấy tỉ lệ thất nghiệp xuống 6.3%. Đây là con số thấp nhất trong vòng 5 năm qua.
– Tin tức hành lang tiết lộ điện thoại iPhone 6 của Apple sẽ có thiết kế hoàn toàn khác, với màn ảnh lớn hơn (4.7-inch), có thể ra mắt vào mùa thu tới đây.
– Hãng Google nay có dịch vụ chuyển hàng trực tiếp đến khách hàng đặt mua online trong vòng một ngày tại thành phố New York và West Los Angeles.

– Thứ Hai đầu tuần, chánh phủ Nam Hàn cho hay con số nạn nhân tử nạn chánh thức trong vụ chìm phà hôm 16-4 nay lên 260, với 42 người còn mất tích.
– Giá dầu thô trên thế giới tiếp tục xuống thấp vì nhu cầu giảm do kỹ nghệ sản xuất của Trung cộng sa sút. Dự báo giá xăng trên thị trường cũng sẽ giảm bớt.
– Khảo sát thị trường gần 150,000 công ty cho thấy 7 trong 10 công ty ngày càng bớt dùng nhu liệu văn phòng Microsoft Office. Những nơi còn sử dụng, thì 2/3 thời gian là mở Microsoft Outlook để đọc và viết e-mail.
– Nữ khoa học gia Dương Nguyệt Ánh, chuyên gia hàng đầu Ngũ Giác Đài trong nhiều năm, từng diễn thuyết hữu ích đặc biệt cho giới trẻ Việt lưu vong. Trẻ xin giới thiệu tại baotreonline.com/articles/duong-nguyet-anh

– Ngày 5-5-2014, an ninh mật vụ Hà Nội đã “bắt khẩn cấp” ông Nguyễn Hữu Vinh, một “blogger” nổi tiếng với trang web “Ba Sàm” mạnh mẽ cổ súy cho tự do ngôn luận. Địa chỉ tại http://basam.info/

– Một blogger khác, Tạ Phong Tần, cũng là cộng tác viên của Trẻ, vì dùng không gian ảo kêu đòi công lý và sự thật, đã bị nhà cầm quyền Hà Nội giam giữ án tù nhiều năm.