Vùng bán đảo Balkan ở trung-nam Âu tuần này bị lũ lụt hoành hành nặng nề vì mưa tầm tã, nước sông dâng cao. Hai quốc gia chịu ảnh hưởng nhiều nhất là Bosnia và Serbia. Nhiều thành phố và làng mạc ở phía tây Serbia hoàn toàn chìm trong làn nước lũ. Thủ đô Belgrade của Serbia cũng bị lũ tràn vì nằm trên ngã ba hai con sông nước dâng cao kỷ lục: sông Danube và sông Sava.

Tại nhiều nơi nước lũ lên ngang ngực, phá hủy đường sá, đóng cửa phi trường, trường học, nhiều nơi bị cúp điện… Serbia đã di tản trên 24,000 người, trong khi Bosnia di tản 30,000 người. Ít nhất đã có 20 người thiệt mạng. Đến Thứ Hai đầu tuần, mưa bắt đầu giảm nhưng nguy hiểm chưa qua. Giới thẩm quyền nói lũ lụt sẽ còn kéo dài thêm ít nhất một tuần nữa. Một mối nguy của riêng Bosnia và Serbia, vùng chiến địa giữa thập niên 1990, là còn nhiều bãi mìn sót lại. Nay lũ lụt có thể cuốn mìn đi vô định, gây di hại về sau, cũng như đang gây thêm khốn khó cho các nhóm cứu nạn. Đây là đợt mưa lũ nặng nề nhất trong vòng 120 năm qua. Thiệt hại ước tính lên hàng tỉ Euro.

Cứu người lâm nạn. ẢNH DADO RUVIC / REUTERS
Gần 100 tin tặc bị sờ gáy
Trong tuần qua, FBI cộng tác với cảnh sát tại ít nhất 19 quốc gia đã bắt giữ ít nhất 90 tay tin tặc “hacker” bất hảo. Đây là một trong những vụ cộng tác điều tra và bố ráp lớn nhất của ngành an ninh quốc tế. Cuộc điều tra công phu kéo dài 2 năm, kết thúc với khoảng 300 vụ lục xét nhà. Những tin tặc này dùng và phát tán một chương trình rình mò người sử dụng máy tính trên mạng internet rất kinh dị. Con virus này tên là “Blackshades” có bán rộng rãi chỉ với giá $40. Kẻ bất hảo có thể dùng nó xâm nhập máy tính người khác ở bất cứ đâu trên thế giới, mở máy quay phim “webcam” để ngó trộm, hoặc ăn cắp các mật mã nhà băng, v.v… Ước tính khắp thế giới hiện có khoảng 700,000 nạn nhân bị “Blackshades” rình mò mà không hề hay biết.
Một trong những nạn nhân nổi tiếng nhất của “Blackshades” là hoa hậu thiếu nữ Hoa Kỳ Cassidy Wolf bị rình mò ngay từ trong phòng ngủ suốt năm trời. Tin tặc là bạn học cũ của cô, đã dùng “Blackshades” chụp cảnh hoa hậu mặc quần áo, rồi dùng chúng ép cô phải thoát y trên Skype. Tin tặc này cũng kiểm soát ít nhất 150 máy tính khác và đã bị bắt mùa xuân 2013.

Cassidy Wolf, Miss Teen USA 2013
Tổng Thống xin lỗi dân
Vụ chìm phà Sewol hôm 16-4-2014 đã khiến Thủ Tướng Nam Hàn từ chức. Và tuần rồi, đích thân nguyên thủ quốc gia Nam Hàn đã lên TV trước quốc dân nói lời tạ lỗi. Nữ Tổng Thống Park Geun-hye tuyên bố chịu hoàn toàn trách nhiệm trong tai nạn hàng hải khiến trên 300 người vừa chết vừa mất tích, đa phần là học trò trung học đang trên một chuyến đi dã ngoại.
Bà Tổng Thống Park Geun-hye cũng ra lịnh giải thể lực lượng phòng vệ bờ biển vì không hoàn thành sứ mạng cứu hộ khi tai nạn xảy ra, và cho thành lập một bộ hoàn toàn mới tên gọi là “Bộ An Toàn Quốc Gia” Sắp tới, một hội đồng đặc biệt sẽ được thiết lập để tiếp tục khai triển các hướng điều tra, xem liệu có phải các tham nhũng trầm kha là nguồn cơn sâu xa của vụ tai nạn thảm khốc. Nhiều người Việt có thể ngậm ngùi trước thái độ ứng xử của một nguyên thủ lân bang Đông Á. Các viên chức của nhà cầm quyền Hà Nội thì lại thường rất giỏi ngón “lăng ba vi bộ” né tránh trách nhiệm, thích viện cớ “còn đảng còn mình” để khỏi phải từ chức.

Nữ Tổng Thống Nam Hàn Park Geun-hye rơi lệ khi nhắc đến vụ chìm phà.
Thay đổi lớn tại Ấn Độ
Thứ Sáu cuối tuần là ngày bầu phiếu chung cuộc tại xứ Ấn. Với 814 triệu cử tri hợp lệ, nước này phải trải qua nhiều vòng đầu phiếu phức tạp kéo dài hơn 6 tuần lễ. Những kết quả kiểm phiếu sơ khởi cho thấy đảng đối lập chánh Bharatiya Janata Party (BJP) sẽ dễ dàng dành đa số ghế tại Quốc Hội, và vì vậy thủ lãnh đảng này là ông Narendra Modi sẽ trở thành tân Thủ Tướng Ấn. Thủ Tướng tân cử là người bảo thủ, theo khuynh hướng dân tộc chủ nghĩa, chủ trương cắt giảm thuế khóa kích thích kinh tế phát triển. Sự kiện đảng BJP và ông Narendra Modi thắng cử là thay đổi lớn nhất trong 30 năm qua trên chánh trường Ấn vốn thường chịu sự chi phối của Đảng Quốc Đại.

Thủ Tướng tân cử của Ấn Narendra Modi (trái) nhận chúc phúc từ bà mẹ già. ẢNH AMIT DAVE / REUTERS
Cử tri xếp hàng đi bầu cử tại Jaunpur, miền bắc nước Ấn. ẢNH RAJESH KUMAR SINGH/AP
New York mở bảo tàng 9-11
Tuần này, bảo tàng quốc gia tưởng niệm nạn nhân khủng bố 9/11 mở cửa lần đầu tại New York City, sau 13 năm chuẩn bị. Hôm Thứ Năm giữa tuần trước, một buổi lễ ra mắt trang trọng “National September 11 Memorial Museum” dành cho gia đình các nạn nhân vụ khủng bố đã diễn ra, có sự hiện diện của Tổng Thống Barack Obama. Bảo tàng chánh thức mở cửa hôm Thứ Tư 21-5-2014. Bảo tàng tưởng niệm 9-11 cao 7 tầng, xây trên nền tòa tháp đôi năm xưa.

Vài di vật còn lại. ẢNH STAN HONDA/AFP/GETTY IMAGES
Hội thi trâu đẹp dáng
Cuối tuần vừa qua tại tỉnh Vân Nam (Yunnan) Hoa Lục có một màn thi tài khá độc đáo. Đây là cuộc thi… trang điểm cho các chú trâu. Quanh năm cày bừa, nhưng đây là dịp để các anh/ả trâu được tô điểm thành… nghệ sĩ. Cuộc thi thu hút các chàng/nàng trâu từ 8 quốc gia quanh vùng, trong đó có Việt Nam. Giải thưởng cho con trâu… đẹp dáng nhất là $16,000.

Một thí sinh trong cuộc thi… trâu đẹp Vân Nam hôm Chúa Nhật 18-5-2014. ẢNH REUTERS
Người Việt trước họa Trung cộng xâm lăng
Cuối tuần qua, dân chúng nhiều nơi tại quốc nội tiếp tục xuống đường phản đối Trung cộng đặt giàn khoan Hải Dương 981 giữa Hoàng Sa của VN. Lần này, hằng chục người, thậm chí nhiều hơn, đã bị an ninh mật vụ bắt giữ hoặc hành hung. Mới một tuần trước đó, nhà cầm quyền Hà Nội đã lẳng lặng để xảy ra nhiều cuộc biểu tình rầm rộ khắp Bắc-Trung-Nam. Hiện Trung cộng phái ít nhất 130 tàu bè các loại, cả quân sự lẫn dân sự, ra Biển Đông nghênh chiến với VN, lấy cớ “bảo vệ” HD 981.
Trong tuần qua, cũng đã có nhiều vụ bạo loạn, hôi của, đánh người xảy ra, cách riêng tại Bình Dương và Hà Tĩnh nơi có nhiều công ty hãng xưởng của Trung cộng. Ít nhất 2 cán bộ Trung cộng bỏ mạng và trên 100 người khác thương tích nặng nhẹ. Có nhiều nghi vấn chính an ninh mật vụ Hà Nội đạo diễn các vụ bạo loạn trong ván bài mặc cả với đàn anh Bắc Kinh. Đầu tuần, Trung cộng gởi tàu sang di tản 3,000 công dân Trung cộng, và thêm 4,000 người khác sắp về nước. Người Việt hải ngoại cũng góp mặt phản đối trước các phái bộ ngoại giao của Trung cộng khắp thế giới.

Hôm Chúa Nhật, hàng ngàn người vùng Xã Đoài cũng ào ào đi phản đối Trung cộng. Người biểu tình giương cờ Tòa Thánh Vatican.
Cuộc đối đầu với Trung cộng hiện nay làm không ít người nhớ lại những tiên báo thần sầu của một người Việt quốc gia từ nửa thế kỷ trước: “…Miền Bắc, khi tự đặt mình vào sự chi phối của Trung cộng, đã đặt chúng ta trước một viễn ảnh nô lệ kinh khủng (…) đe dọa đến sự tồn tại của Dân Tộc (…) Sở dĩ, tới ngày nay, sự thống trị của Trung cộng đối với Việt Nam chưa thành hình, là vì hoàn cảnh chính trị thế giới chưa cho phép, và sự tồn tại của miền Nam dưới ảnh hưởng của Tây phương là một trở lực vừa chính trị vừa quân sự cho sự thống trị đó. Giả sử mà Nam Việt bị Bắc Việt thôn tính, thì sự Trung cộng thôn tính Việt Nam chỉ là một vấn đề thời gian…” (Chính Đề Việt Nam – Tác giả: Ngô Đình Nhu).

Cháy rừng
Cả tuần qua, miền nam California trải qua ít nhất 8 trận cháy rừng dữ dội cùng một lúc, lan tràn trên 26,500 mẫu đất (hơn 40 dặm vuông). Ít nhất 55 nhà cửa bị hư hại hoặc tiêu hủy hoàn toàn. Gần 1/4 trại Camp Pendleton của Thủy Quân Lục Chiến chìm trong biển lửa (đây là trạm dừng chân đầu tiên của rất nhiều người Việt trong đợt sóng tị nạn đầu tiên rời VN sau thời điểm 30-4-1975). Hạt San Diego County bị ảnh hưởng nặng nhất, đã phải nhờ các nơi chi viện 1,000 lính cứu hỏa. Trong ảnh: Một chiếc phi cơ thả bột dập lửa tại San Marcos hôm 14-5-2014. Ảnh AP

Cư dân San Marcos quan sát đám cháy rừng đang lan dần. ẢNH SANDY HUFFAKER / REUTERS
Một cư dân Carlsbad nói chuyện điện thoại trước nhà. ẢNH MIKE BLAKE / REUTERS
Ngày này trong lịch sử
– Ngày 22-5-1859. Cách nay 155 năm. Văn sĩ Arthur Conan Doyle, một tác giả người gốc Tô Cách Lan (Scotland) ra đời. Văn nghiệp của ông để lại một nhân vật bất hủ cho văn chương thế giới: thám tử Sherlock Holmes. Các câu chuyện điều tra, phiêu lưu bất tận của nhân vật này và người bạn bác sĩ Dr. Watson, người xưng “tôi” trong tất cả các truyện thám tử Sherlock Holmes, ngoại trừ 4 truyện.

Tượng Sherlock Holmes tại Edinburgh, đối diện nơi tác giả Conan Doyle chào đời.
– Ngày 23-5-1934. Cách nay 80 năm. Hai tướng cướp nhà băng Bonnie Parker và Clyde Barrow bị cảnh sát phục kích bắn chết tại chỗ trong khi lái chiếc xe Ford Deluxe mới cướp trên đường tại Bienville Parish, Louisiana. Đây là cặp tướng cướp trẻ tuổi, táo tợn, gần như là biểu tượng cho thời nhiễu nhương “bần cùng sanh đạo tặc”, “gangster” cướp bóc lan tràn tại Hoa Kỳ thời cuối thập niên 1920 đầu 1930.
– Ngày 25-5-1787. Cách nay 227 năm. Đại Hội Hiến Pháp (Constitutional Convention) được triệu tập lần đầu tại Philadelphia, tiểu bang Pennsylvania. Trong những nhân vật cổ súy mạnh mẽ nhất cho việc viết tân hiến pháp gồm có James Madison, Alexander Hamilton, và George Washington. Washington sau này trở thành Tổng Thống đầu tiên của Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ. Đây là sự kiện quan trọng bậc nhất trong sử Hoa Kỳ. Khi Constitutional Convention hạ màn, bản Hiến Pháp Hoa Kỳ được trình làng, hầu như còn giữ nguyên vẹn đến ngày nay.
– Ngày 27-5-1959. Cách nay 55 năm. “Quốc hội khoá 1” của Bắc Việt lần đầu tiên công khai tuyên cáo chánh sách “hợp tác xã” áp dụng cho nông thôn miền Bắc. Sau các vụ đấu tố tập thể, phân chia ruộng đất… đến “hợp tác xã” đã đẩy nền kinh tế Bắc Việt đến mức kiệt quệ vô phương cứu vãn.

HCM biểu diễn điều khiển “máy cày” hợp tác xã.
– Đài tưởng niệm Washington, đài hình tháp bằng đá cẩm thạch cao 170 mét, xây cách đây 130 năm, mở cửa lại đón du khách sau 3 năm sửa chữa một số hư hại
– Theo quan sát viên Liên Hiệp Quốc, con số người tử vong trong chiến cuộc Syria nay vượt 162,000 người. Vẫn chưa thấy dấu hiệu hòa bình vãn hồi.
– Hôm Thứ Bảy, một nhóm nhà khảo cổ Argentina đã tìm ra các đoạn xương khủng long lớn chưa từng thấy. Chỉ mới khai quật 1/5 nên có thể còn nhiều khám phá khác.

ẢNH JOSE MARIA FARFAGLIA / MUSEUM OF PALEONTOLOGY EDIGIO FERUGLIO
– Nữ khoa học gia Dương Nguyệt Ánh (trái), chuyên gia hàng đầu Ngũ Giác Đài trong nhiều năm, từng diễn thuyết hữu ích đặc biệt cho giới trẻ Việt lưu vong. Trẻ xin giới thiệu tại baotreonline.com/articles/duong-nguyet-anh
– Các cuộc phản kháng Trung cộng hiện nay nhắc nhớ Tạ Phong Tần (phải), một cộng tác viên của Trẻ, cũng từng xuống đường bài Tàu – một trong những lý do TPT bị Hà Nội giam cầm đến nay.