Menu Close

Iceman – Xác ướp đông lạnh

Có lẽ, đây là một Iceman – xác người đàn ông cổ đại nổi tiếng nhất được tìm thấy với hình xăm có biệt danh  Ötzi, người đã chết trên dãy Alpes ở Ý hơn 5000 năm trước. Quần áo, dụng cụ, vũ khí của Ötzi cho thấy có thể người này là một thủ lĩnh. Cơ thể của Ötzi gần như hoàn toàn được bảo quản bằng tuyết và băng đá ngay sau khi chết.

 

alt

Mô hình phản ảnh độ rắn chắc của cơ thể Iceman ở độ tuổi 40. Mặc dù với tất cả nỗ lực, các nhà khoa học vẫn chưa thể thâm nhập vào xác ướp để có được đầu mối cuối cùng về cái chết bí ẩn: đầu mũi tên đã giết chết Ötzi.

Otzi với 50 hình xăm chữ thập tạo thành như  vết rạch nhỏ trên da ở  mắt cá, cổ tay, đầu gối, lưng… Những hình xăm được cho là một phương thuốc dân gian để điều trị và không mang tính trang trí hay hay biểu tượng. Khi  Ötzi được nghiên cứu lần đầu tiên, các nhà khảo cổ đã bị “sốc” bởi họ chưa từng thấy hình xăm Copper Age tattoos. Và bởi châm cứu điều trị các chứng suy khớp, thấp khớp, viêm khớp được cho là có nguồn gốc ở Châu Á hơn 2000 năm sau. Chỉ có một cách các nhà khoa học có thể khám phá những bí ẩn của Iceman. Là cho tan chảy những “tảng lạnh” trên cơ thể của xác ướp nổi tiếng  này.

alt

Cánh tay của Iceman tan chảy trên một tờ giấy bạc tiệt trùng

Một ngày ảm đạm, hai người đàn ông mặc đồng phục phẫu thuật mở cửa phòng của Iceman tại Bảo tàng Khảo cổ học South Tyrol ở Bolzano, Ý. Một trong 2 người đàn ông là một nhà khoa học trẻ tuổi có tên Marco Samadelli. Công việc của anh là giữ cho xác ướp nổi tiếng Ötzi  trong điều kiện nhiệt độ chính xác như đã được tồn tại từ 5.300 năm, sau một cuộc tấn công của kẻ thù, và để lại xác chết của Iceman trên ngọn núi cao.

Sammedelli tăng nhiệt độ trong phòng thí nghiệm của bảo tàng lên đến 18 °C. Một số nhà khoa học và các bác sĩ tụ tập chuẩn bị thực hiện một điều khó tưởng: làm tan chảy Iceman,  với một ca phẫu thuật khẩn cấp như bất kỳ ca phẫu thuật trên một cơ thể sống.  Họ lần đầu tiên thực hiện khám nghiệm tử thi trên một cơ thể rã đông. Họ hy vọng có thể làm sáng tỏ những bí ẩn của Iceman và nguyên do cái chết đã xảy ra với ông.

 

alt

Các nhà khoa học dùng máy nội soi để kiểm tra đầu mũi tên trên vai của Iceman. Mũi tên cắt đứt động mạch, gây cái chết tức thời.

Xác ướp được cẩn thận thực hiện khử trùng lót bằng giấy nhôm. Trong trạng thái đông lạnh, lớp da của Iceman gợi tưởng đến những nhân vật thời Trung cổ.  Đây không là lần đầu tiên Iceman chịu sự giám sát khoa học. Áo là quốc gia đầu tiên phục hồi các xác ướp vào năm 1991. Các nhà khoa học ở Innbruck lấy các mẫu thử ở phần lưng, chân và trên cùng của hộp sọ.  Trong những năm qua, nhiều khám phá được thực hiện bao gồm X-quang và phân tích DNA vi thể của xác ướp. Một bác sĩ quang tuyến là Pauul Gostner tìm thấy một chi tiết bị bỏ qua trong những hình ảnh: một mũi tên đâm sâu vào vai trái của Iceman, cho thấy rằng Iceman  bị bắn từ phía sau. Những thiết bị  cho thấy hình ảnh mũi tên xuyên thủng động mạch chính trong khoang ngực, gây ra xuất huyết và lập tức gây tử vong.

 

alt

Nơi tìm thấy xác ướp của Iceman có biệt danh là Ötzi  năm 1991, trên mặt nước đóng băng và ở độ cao 10.500 feet.

Các nhà khoa học khác điền vào các chi tiết tiểu sử. Phân tích xương và răng  thì cho thấy Ötzi  lớn lên ở miền Đông Bắc Bolzano và trải qua tuổi trưởng thành trong vùng thung lũng Venosta. Kết hợp các sự kiện, các nhà khoa học đưa ra giả thuyết rằng Iceman đã có một cuộc ẩu đả với kẻ thù ở thung lũng phía Nam, đuổi theo ông trên núi, nơi mà xác ướp Iceman được phát hiện hơn 5000 năm sau đó.  

 

alt

Ötzi trải qua cuộc khám nghiệm tử thi 9 giờ đồng hồ tại Bảo tàng Khảo cổ học South Tyrol ở Bolzano, Ý. Iceman được duy trì với nhiệt độ 210F. Sau đó, xác sẽ được chuyển đến phòng kiếng triển lãm để “trưng bày” cho công chúng xem.

Các nhóm phẫu thuật thực hiện giai đoạn cơ và phổi, xương chậu, thu thập các mô xương để phân tích DNA. Họ cố gắng lấy các mô gần vùng mũi tên. Da của Ötzi trông như những cánh gà thừa để trong tủ lạnh lâu ngày.  Các khám nghiệm tử thi thực hiện khoảng 9 giờ đồng hồ, nhưng phân tích các tài liệu thu thập được sẽ phải mất nhiều năm. Nhờ  kỹ thuật DNA, qua những chi tiết nhỏ như hạt bụi của xương chậu,  nhà sinh vật học nổi tiếng James D. Watson và J. Craig Venter là một trong những số ít người đã  có  được bộ gen của Iceman, được giải mã trình tự chi tiết và tinh tế. Các kết quả di truyền cho biết, Iceman có mái tóc nâu và đôi mắt nâu. Và cơ thể thì không thể dung nạp được lactose và do đó không thể tiêu hóa được sữa. Lý thuyết cho rằng ông không phải là một người chăn cừu. Không có gì ngạc nhiên khi ông có liên quan đến những người sống ở miền Nam châu Âu ngày nay hơn là những người ở Bắc Phi hay Trung Đông. Các phân tích DNA cũng tiết lộ vài biến thể di truyền là Iceman có “nguy cơ” cao bị xơ cứng động mạch, các nhà phẫu thuật còn chẩn đoán rằng, “nếu ông ta không bị bắn thì cũng có thể đã chết vì một cơn đau tim hoặc đột quỵ trong vòng 10 năm” .

 

alt

Hiện vật tại Bảo tàng Khảo cổ học South Tyrol ở Bolzano. Mũi tên dùng để săn bắn và tự vệ

Kết quả khám nghiệm tử thi cũng đã viết lại những câu chuyện của những khoảnh khắc cuối cùng của Iceman. Các nhà thần kinh học đã xác định rằng máu thực sự tích tụ ở phía sau bộ não của Iceman, cho thấy Ötzi  bị chấn thương hoặc té “giập mặt” từ cuộc tấn công của những làn tên. Họ tìm thấy chất béo, baconlike là thịt của một loài dê hoang dã ở miền núi cao gọi là Ibex. “Có thể, ông ta đang ở một nơi tránh gió, và thực sự có một bữa ăn no bụng nên không nhận thức sự nguy hiểm đang rình rập.”

Và hẳn nhiên, bạn tội nghiệp cho Ötzi.  Nhưng Iceman có thể là người đã từng đi xâm chiếm lãnh thổ. Tất cả những bí mật bên trong, ngoài, và quanh xác ướp Ötzi được khám phá, chỉ có đầu mũi tên vẫn chưa thể thâm nhập được. Và đây là bí mật cuối cùng của các  nhà khoa học.

 

alt

Gần đầu gối Iceman, một hình xăm chữ thập nổi bật trên da. Nó có thể là một phương thuốc dân gian để chữa đau khớp, viêm khớp.

HD