Tỉ phú Hoa Kỳ năm 2014

Tạp chí Forbes vừa ra mắt phiên bản nổi tiếng “Forbes 400”. Đây là danh sách 400 người giàu có nhất Hoa Kỳ (phát hành mỗi năm từ 1982). Người… đội sổ danh sách 2014 có gia sản đến $1.55 tỉ. Mới năm ngoái, chỉ cần có đủ $1.3 tỉ là lọt vào danh sách tỉ phú “Forbes 400”. Vì mức phú quý tăng quá nhanh, có đến 113 tỉ phú Hoa Kỳ không được liệt vào danh sách này. Kỹ nghệ gia Bill Gates vẫn là người Mỹ giàu có nhất suốt 21 năm qua với sản nghiệp $81 tỉ, dù chỉ còn nắm không tới 20% cổ phần hãng Microsoft do ông sáng lập. CEO  của Facebook, Mark Zuckerberg, xếp hạng 11 với $34 tỉ, tăng $15 tỉ so với năm ngoái. Năm nay, có 27 tỉ phú lần đầu tiên lọt vào danh sách “Forbes 400”. Trong số này có nữ tỉ phú trẻ nhất, Elizabeth Holmes mới 30 tuổi, từng bỏ học Đại học Stanford University. Công ty chuyên thử máu Theranos của nữ lưu này trị giá $9 tỉ, mà cô làm chủ 50%. Tính chung, 400 người giàu nhất Hoa Kỳ sở hữu tài sản nhiều hơn năm ngoái $270 tỉ, nay lên đến $2,290 tỉ, gần như tương đương tổng sản lượng của Brazil, một quốc gia với 200 triệu dân.

Tiệm Walmart sắp mở nhà băng riêng

Trong 10 tên tuổi đứng đầu danh sách “Forbes 400”, có đến 4 người là con hoặc dâu của nhà sáng lập tiệm bán lẻ Walmart ông Sam Walton. Xếp hạng #6 là Christy Walton (con dâu, quá phụ của con trai John Walton) với $38.1 tỉ. Hạng #7 là Jim Walton (con trai) với $36.4 tỉ. Hạng #8 là Alice Walton (con gái) với $35 tỉ. Và hạng #10 là Robson Walton (con trai) có tài sản đến $34.8 tỉ.

Khoảng cuối tháng 10-2014, các tiệm Walmart trên khắp Hoa Kỳ sẽ khởi sự mở dịch vụ nhà băng riêng mang tên “GoBank”, ban đầu mới chỉ có tài khoản “checking”. Hai năm trước, Walmart cũng đã hợp tác với American Express phát hành Bluebird “debit card” như một bước thử nghiệm. “GoBank” của Walmart không đòi hỏi khách hàng giữ số tiền tối thiểu “minimum balance”, và chỉ cần $20 là có thể mở trương mục mới. Tuy nhiên, khách hàng phải đồng ý đưa vào “direct deposit” ít nhất $500 mỗi tháng, nếu không phải trả lệ phí $8.95 “membership fee”. “GoBank” nhắm đến hằng triệu khách hàng Hoa Kỳ lâu nay chưa mở tài khoản “checking” vì ngán trả tiền lệ phí hằng tháng. Trung bình mỗi năm người ta tốn từ $220 đến $320 nếu mở “checking” tại các nhà băng thông thường (gồm tiền “monthly fee” và các loại tiền phạt).

Thách thức nhân đạo trong trận đánh ISIS

Từ đầu tuần tuần trước, không lực Hoa Kỳ và các đồng minh Ả Rập đã không kích hằng loạt mục tiêu của nhóm Hồi Giáo cực đoan ISIS.  Đêm Chúa Nhật, các chiến đấu cơ Hoa Kỳ tiếp tục không kích mãnh liệt lên 2 tỉnh Aleppo và Raga của Syria, trong đó đánh trúng một kho lương thực và một cơ sở năng lượng chánh yếu thời gian qua nằm trong tầm kiểm soát của ISIS. Trong khi binh lửa gia tăng cường độ, nhiều ngàn người Syrian tiếp tục bỏ chạy sang láng giềng Thổ Nhĩ Kỳ trốn các tay súng ISIS.

Làm sao với quà tặng bất đắc dĩ

Bảo vệ môi trường sống là một trong những mối ưu tư lớn nhất của xã hội hiện đại. Ô nhiễm môi trường hiện nay diễn ra tràn lan đặc biệt tại các nước đang phát triển, nhất là Trung cộng. Nhưng không phải các nước Tây Phương tân tiến đều… miễn nhiễm với thảm trạng này. Hiện tại, vùng Sesena Nuevo, gần thủ đô Madrid của Tây Ban Nha đang phải vật lộn với hằng triệu vỏ xe phế thải. Ước lượng số vỏ xe xấu xí này nặng trên 75,000 tấn, gây nên quan ngại cho môi trường và nguồn nước xung quanh. Công ty nhận tái chế mớ vỏ xe này từ năm 2003 đã… âm thầm dẹp tiệm sau khi bị phạt vạ nặng vì gây ô nhiễm môi trường. Thẩm quyền địa phương ước đoán phải mất 4 năm nữa mới thanh toán hết số của nợ này.

Ngư phủ VN trơ trọi trên Biển Đông

Bắt đầu từ Thứ Hai đầu tuần, 29-9-2014, hải quân Philippines và Hoa Kỳ đã khởi sự cuộc tập trận trên Biển Đông gần quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Đây là cuộc tập trận hải quân thường niên mang tên “Phiblex”, kéo dài 11 ngày, bao gồm 5,000 binh sĩ hải quân và thủy quân lục chiến của 2 phía. Các bài tập bắn súng thật bao gồm: đột kích thuyền bè, đổ bộ lên bờ biển, diễn tập thiết giáp, v.v…  

Hầu như cùng thời điểm (từ 24 đến hết ngày 30-9-2014), hải quân Trung cộng cũng mở cuộc tập trận lớn, cũng bắn đạn thật, trải dài từ đông nam đảo Hải Nam tới sát quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam. Bắc Kinh đã khuyến cáo tàu bè trong khu vực không được qua lại trong vùng này. Trong lúc Philippines sát cánh với đồng minh Hoa Kỳ, tập trận trắc nghiệm khả năng sẵn sàng ứng chiến, và Trung cộng tập trận phô trương thanh thế, thì Hà Nội… “vũ như cẫn”. Chỉ có giới ngư phủ người Việt tại Quảng Ngãi và Đà Nẵng đành thu lưới xếp thuyền, không thể giong ruổi ra khơi đánh cá vì lo bị… lạc đạn.

Hội đàm John Kerry-Phạm Bình Minh

Những ngày cuối tháng 9-2014, Hà Nội “bất ngờ” phóng thích 4 tù nhân chánh trị gồm có các ông Trần Tư, Nguyễn Tuấn Nam, Nguyễn Long Hội và Trần Hoàng Giang. Ông Trần Tư, 73 tuổi, từng phục vụ trong Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa, bị bắt từ 1993. Ông Nguyễn Tuấn Nam (Bảo Giang), 76 tuổi, bị bắt năm 1996. Ông Trần Hoàng Giang, 34 tuổi, bị bắt năm 2000, lúc mới 20 tuổi khi đang rải truyền đơn tại Sài Gòn, từng bị biệt giam suốt hai năm vì hô “Đả đảo Cộng Sản”. Cũng tương tự, ông Nguyễn Long Hội bị bắt vì mưu sự “lật đổ chánh quyền nhân dân”.

Các vụ thả người này diễn ra chỉ vài ngày trước khi “ngoại trưởng” Phạm Bình Minh của nhà cầm quyền Hà Nội sang Hoa Thịnh Đốn hội đàm với Ngoại Trưởng Hoa Kỳ John Kerry trong hai ngày 1 và 2 Tháng Mười. Hà Nội đang vận động ráo riết để được gia nhập Hiệp định Tự do Thương mại Xuyên Thái Bình Dương TPP. Cũng đã thấy manh nha vài tín hiệu cho thấy Hoa Kỳ có thể sắp dỡ bỏ một phần lệnh cấm vận vũ khí sát thương đối với Việt Nam vào cuối năm nay. Xưa nay, Hà Nội vẫn thường dùng tù nhân chánh trị như con tin khi cần đổi chát quyền lợi.

Thái lan mở mang kỹ nghệ du lịch cho người khiếm thị

Khác Hà Nội ngày nay sính bắt chước các chiêu quảng cáo du lịch “Made in China”, người xứ Thái láng giềng có một bước đi riêng. Hôm Thứ Tư 24-9-2014, kỹ nghệ du lịch Thailand trình làng các tác phẩm nghệ thuật dành cho người khiếm thị tại công viên quốc gia Doi Inthanon National Park ở tỉnh Chiang Mai, phía bắc Thái Lan. Dự án này mang tên “Feel the Happiness: Art for the Blind” do Bộ Du Lịch Hoàng Gia Thái khởi xướng, cộng tác với nhiều viện đại học quốc gia. Sắp tới, sẽ tiếp tục có nhiều tác phẩm nghệ thuật khác ra đời, đặt tại những địa điểm du lịch truyền thống của Thái Lan. Dự án này là một phần trong nỗ lực khuyến khích bình quyền và khuếch trương kỹ nghệ du lịch, mang tham vọng biến Thái Lan thành nam châm du lịch thu hút du khách khiếm thị trên toàn thế giới.  Ảnh BARBARA WALTON / EPA

Dân hong kong đòi bầu cử tự do

Cuộc biểu tình đòi dân chủ khổng lồ của người Hong Kong vẫn đang tiếp diễn. Hôm Chúa Nhật 28-9-2014, có nhiều lúc đã xảy ra hỗn loạn với cảnh sát đặc nhiệm bắn hơi cay nhằm giải tán người biểu tình. Đây là vụ bạo động bất ổn lớn nhất từ khi Trung cộng tiếp thu Hong Kong từ tay Anh Quốc năm 1997. Nhiều ngàn người địa phương, đa phần là những nhà hoạt động về nhân quyền và giới sinh viên học sinh, tụ tập về trung tâm tài chánh Hong Kong, ngay trước trụ sở chánh quyền Hong Kong, làm tê liệt lưu thông. Vận động dân chủ này mang tên gọi “Occupy Central with Love and Peace”. Người Hong Kong đòi cải cách dân chủ, yêu cầu Trung cộng phải mở các cuộc bầu cử hoàn toàn tự do. Mới tháng trước, Bắc Kinh ban ra luật cấm dân chúng chọn ứng cử viên của họ, hoặc để cho công dân Hong Kong tự ra ứng cử; thay vì vậy các ứng cử viên tương lai sẽ bị kiểm soát, lọc lựa trước bởi một tổ chức tương tự như “Mặt Trận Tổ Quốc” của CHXHCNVN, rồi mới được giới thiệu với công chúng.

Ngày này trong lịch sử

– Ngày 1-10-1971. Cách nay 43 năm.  Khu vui chơi/giải trí/nghỉ mát khổng lồ tên “Walt Disney World Resort” (hoặc ngắn gọn “Disney World”) ra mắt lần đầu tại Orlando, tiểu bang Florida. Khu này rộng đến 43 dặm vuông, gồm có 4 công viên trò chơi, 2 công viên nước, 4 sân đánh golf, v.v… Mỗi năm Disney World thu hút trên 52 triệu du khách thập phương. Ngoài Disney World còn có khu Disneyland mở cửa đầu tiên tại Anaheim, tiểu bang California năm 1955, Tokyo Disneyland năm 1983, Disneyland Paris năm 1992, và Hong Kong Disneyland năm 2005.

– Ngày 1-10-2008. Cách nay 6 năm. Kỹ nghệ tài chánh Hoa Kỳ nhận được tài trợ liên bang $700 tỉ để đối phó cơn bão con nợ bỏ nhà hàng loạt (nằm trong vụ khủng hoảng tài chánh toàn cầu 2008). Bộ luật tên gọi chánh thức là “Emergency Economic Stabilization Act of 2008” cho phép liên bang, dưới trào Bộ Trưởng Tài Chánh Henry Paulson mua lại các khoản nợ xấu, qua đó bơm tiền cứu các nhà băng. Gói tài trợ khổng lồ và vô tiền khoáng hậu giúp kỹ nghệ tài chánh quốc gia không bị sụp đổ, nhưng cũng lần đầu tiên đẩy thâm thủng ngân sách Hoa Kỳ vượt mức $1,000 tỉ cho năm tài khóa 2009.

– Ngày 2-10-1866. Cách nay 148 năm. Ông J. Osterhoudt người tiểu bang New York, đông bắc Hoa Kỳ, được nhận bằng phát minh ra một kỹ thuật mở vỏ đồ hộp, tên chánh thức là “Improved Method of Opening Tin Cans – U.S. Patent 58,554”. Với phát minh của J. Osterhoudt, không cần dụng cụ nào phụ trợ, người ta vẫn dễ dàng bật “chốt”, bóc vỏ hộp ra một cách nhẹ nhàng. Kỹ thuật này vẫn còn được áp dụng đến ngày nay.

– Ngày 5-10-1902.Cách nay 112 năm. Ông Ray A. Kroc chào đời. Ông Kroc là thương gia Hoa Kỳ đã mở mang tiệm ăn nhanh McDonald’s ra toàn thế giới. Từ năm 1940, hai anh em Richard và Maurice McDonald cùng mở tiệm bánh McDonald’s tại San Bernardino, tiểu bang California (gần vùng Los Angeles). Đến 1961, họ bán lại cho Ray A. Kroc, mỗi người anh em nhận $1 triệu rồi bỏ nghề luôn. Trong khi đó, ông Kroc tiếp tục bành trướng tiệm McDonald’s, đến năm 1965 đưa lên sàn chứng khoán. Ngày nay, tổng hành dinh McDonald’s đặt tại Oak Brook, tiểu bang Illinois, điều khiển trên 35,000 tiệm bánh trên khắp thế giới, thuê mướn hơn 1,800,000 nhân viên, thu về doanh số $28 tỉ.

– Kinh tế Hoa Kỳ tăng trưởng 4.6% trong quý 2-2014, là mức tăng trưởng cao nhất trong vòng hơn 2 năm qua, thêm dấu hiệu khả quan kinh tế hồi phục hoàn toàn.

– Hôm Thứ Bảy 27-9, núi lửa Ontake ở miền trung Nhật Bổn bất thần phun trào. Đến đầu tuần, ít nhất đã có 36 người thiệt mạng trong vụ này.

– Trong bối cảnh Hoa Kỳ đang không tập tổ chức Hồi Giáo cực đoan ISIS bên Trung Đông, hôm 25-9-2014,  ngay tại Hoa Kỳ, một phụ nữ người Oklahoma đã bị cắt đầu tại hãng chế biến thực phẩm Vaughan Foods. Hung thủ, sau đó bị bắn trọng thương, là người từng chiêu dụ nhiều người đi theo Hồi Giáo.

– Hoa Kỳ sắp vào mùa lễ Halloween với hình ảnh biểu tượng là cái trái bí pumpkin. Một nông phu Thụy Sĩ vừa trình làng trái pumpkin nặng nhất thế giới: 2,096.6 pound. Trái bí này sẽ được trưng bày đến 2-11-2014 rồi đem đi bán đấu giá.

– Ông Vinh Nguyen, một thợ làm móng tay gốc Việt ở tiểu bang California, là người may mắn trúng số Powerball  độc đắc gần $230 triệu hôm Thứ Tư 24-9-2014.

– Nữ khoa học gia Dương Nguyệt Ánh (phải), chuyên gia hàng đầu Ngũ Giác Đài trong nhiều năm, từng diễn thuyết hữu ích đặc biệt cho giới trẻ Việt lưu vong. Trẻ xin giới thiệu tại baotreonline.com/articles/duong-nguyet-anh

– Trong số hằng trăm, thậm chí hằng ngàn, tù nhân chánh trị bị Hà Nội giam cầm phi pháp nhiều năm qua, có Tạ Phong Tần (trái), từng là một cộng tác viên Trẻ.