Ở khu chợ ấy, có đủ các mặt hàng từ “thượng vàng hạ cám”, người đến đây mua, không chỉ là người ít tiền, ham của rẻ mà còn có cả người thích sưu tập đồ “độc”, giới chơi đồ cổ, giới làm ăn mua bán… Chắc mọi người đang thắc mắc khu chợ ấy tên là gì, ở đâu và có bán những đồ gì? Hãy cùng chúng tôi bật mở điều bí mật ấy nhé… Và biết đâu nó sẽ là một địa chỉ dành cho bạn khi rỗi rảnh tìm đến mua sắm vài món đồ cũ nghệ thuật trang trí cho ngôi nhà của mình.
Chợ trời mua bán đủ thứ thượng vàng hạ cám, từ cái cửa nhà cho đến cái bản lề cũ xưa
Chợ ở thị trấn đìu hiu
Chợ tồn tại cách nay gần nửa thế kỷ trên một mảnh đất rộng đến 46 mẫu tây bên xa lộ SH 237, trên đường 290 rẽ vào giữa hướng Tây đi Houston và hướng Đông đi Austin. Hẳn ít người Việt sống ở Texas có thể biết được chợ trời độc đáo này. Một phần vì xa nơi thị tứ, một phần chợ tọa lạc thuộc thị trấn Round Top thưa thớt dân cư. Bạn không thể tin được rằng Round Top chỉ có 90 cư dân sinh sống và có hơn bốn mươi căn nhà quây quần giữa những cánh đồng lúa mì bao quanh. Một khung cảnh nông thôn vắng vẻ dễ khiến người ta không để ý nơi này có một chợ trời được xem là lớn nhất Texas.
Một gian hàng trong số 2,000 gian hàng bán đồ cũ ở Round Top, TX
Ở một nơi hoang vắng, thế mà người ta thường xuyên tổ chức hội chợ đồ cũ thì thật là lạ theo quan điểm làm kinh doanh cần phải tọa lạc tại một nơi đông đúc dân cư mới dễ thu hút và có khách hàng. Chợ không họp thường xuyên mà theo từng thời điểm trong năm và được tổ chức các phiên thật lớn tập hợp ngành nghề mua bán đồ cũ từ khắp nơi trong tiểu bang về tham dự. Do vậy, những sự kiện mua bán ở chợ trời Round Top rất hấp dẫn những người ham thích đồ cũ, tìm về kiếm mua những đồ mình cần và tất nhiên có người bán đi những đồ mình không còn cần thiết nữa.
Chị Roan, một cư dân thị trấn kể chuyện khi tôi tình cờ tìm đến chợ trên đường Houston qua xa lộ 290 nhìn thấy bảng quảng cáo điện tử giới thiệu Round Top Antique Fair. “Hôm nay là ngày cuối cùng, nên hội chợ vắng người. Mấy hôm trước đông lắm, khách lui tới như trẩy hội. Tuy ở Round Top buồn hiu, nhưng hội chợ đồ cũ tổ chức nhiều đợt trong năm khiến tôi thấy thích thú. Chỗ này gần giống chỗ ở của tôi trước kia”.
Roan lúc trước là cư dân ở Ohio dọn về Round Top được mười năm do di chuyển công việc. “Tôi thích Round Top hơn, có chút gì giống ở vùng nông thôn trồng bắp Springfield ở Ohio và có cả một chợ trời đồ cũ nổi tiếng không thua gì Round Top. Duy chỉ nó nhỏ hơn. Có lẽ từ nhỏ tôi sống ở vùng nông thôn nên quen với sự vắng vẻ. Về sống ở Round Top tôi được biết thêm văn hóa của người miền Nam qua những đồ cũ bán ở hội chợ. Thỉnh thoảng, tôi tìm mua vài món đồ trang trí cho ngôi nhà của mình”.
Những đồ linh tinh gãy gọng sứt cán cũng được bày bán cho người cần mua sửa chữa
Còn bà Samatha, một khách hàng đến hội chợ “săn” đồ kể chuyện thật hấp dẫn vì trùng hợp với sở thích “chơi” đồ cũ giống tôi. “Tôi bị ám ảnh vẻ đẹp nghệ thuật những đồ cổ điển kể từ khi lần đầu tiên tôi đi mua sắm một chút cửa hàng đồ cổ ở thung lũng San Fernando bên ngoài Los Angeles, nơi tôi lớn lên. Tôi nghe bạn bè giới thiệu ở Round Top có bán nhiều cửa sổ kiếng màu và đèn Tiffany nên lặn lội đường sá xa xôi đi tìm mua những gì mình thích. Ba hôm nay, ngày nào tôi cũng đến đây tìm kiếm. Cuối cùng tôi tìm được vài món thật ưng ý, giá rẻ, đẹp. Và hôm nay, hy vọng tìm thêm được vài cửa cái trang trí kiếng màu cổ xưa nữa. Cửa gỗ tốt, dày, nếu đặt hàng mới chất lượng như thế dễ có đến vài ngàn đô”. Khi nghe tôi hỏi làm sao có thể phân biệt được đồ xưa và đồ mới giả cổ. Bà Samatha cho biết: “Cảm nhận bằng các giác quan. Tuy nhiên nếu bạn cảm thấy thích món hàng đó, với số tiền đó thấy phù hợp thì bạn cứ mua. Bởi đồ mới giá cũng như thế nhưng thể nào nó cũng cho bạn một cảm giác khác để bạn có thể phân biệt được”.
Chợ đồ cũ Round Top đã trở thành một trong những địa chỉ quen thuộc không chỉ với những người mê đồ cũ, thậm chí có cả những vị khách du lịch nước ngoài cũng tìm đến với chợ. Đơn giản đến đây họ có thể tha hồ lựa chọn những vật dụng dù là nhỏ nhất, đến những vật dụng đắt tiền theo giá đồ cổ mà hiếm khi tìm được trong một hội chợ lớn như ở Round Top. Bạn sẽ mất một ngày, thậm chí hai ba ngày mới có thể khám phá hết nét độc đáo của những đồ cũ bày bán nơi đây. Và đừng để cảm giác đánh lừa khi bước vào cổng chợ, nhìn những vật dụng nằm ngổn ngang ngay phía bên ngoài thì chẳng ai nghĩ đó là cái chợ, đi vào bên trong mới thấy hai ngàn gian hàng lớn nhỏ, có đầy đủ mọi thứ trong cái chợ trời lớn nhất Texas này, nếu không nói là lớn nhất nước Mỹ.
Xe cổ vài chục ngàn đô cũng xuất hiện trong số đồ lạc xoong có khi mua chỉ vài đô
Đi tìm kho báu
Với nhiều người quan niệm, chợ trời là nơi buôn bán những đồ “thượng vàng hạ cám”, nên mặc cả là điều mong đợi. Bản thân những chủ nhân buôn bán ở chợ cũng mong bạn mặc cả món hàng khi bạn quan tâm tới. Tuy thế, hãy cố gắng tỏ ra lịch sự về món hàng trả giá. Bạn có thể hỏi: “Có thể cho tôi cái giá tốt nhất?”, nhưng không bao giờ xúc phạm các nhà buôn bán bằng cách đưa ra cái giá như sản phẩm của họ là vô giá trị và bạn sẽ không bao giờ mua được món hàng của họ. Mỗi món hàng có giá trị của nó và với sự hiểu biết bạn có thể kiếm được món hàng mà đôi khi người bán cũng không nhận ra giá trị đích thực nếu đó là món hàng hiếm, nhiều người đang tìm kiếm cho bộ sưu tập. Còn những món hàng bình thường, nếu bạn thích chúng, cứ đưa ra cái giá thuận mua vừa bán là xong.
Riêng những yêu thích đồ cũ, không hẳn là người mua sắm trang trí cho ngôi nhà của mình mà có thể đó là những người chuyên đi tìm kho báu hoặc mua đi bán lại. Tôi chợt nghe câu chuyện ở một gian hàng bán sách truyện cũ, không thể nói là hiếm hay cổ. Các loại truyện tranh xuất bản cách nay chừng ba bốn chục năm. Spahr đang xem xét từng cuốn truyện tranh “Skull The Slayer”, giá bìa xuất bản 25 cent. Anh trả giá 15 đô la cho mỗi cuốn vì gian hàng không có đủ số theo thứ tự. Tôi hỏi nều đủ số theo bộ sưu tập thì mua bao nhiêu một cuốn. Anh xoay sang thì thầm: “200 dollar”. Theo anh, để có đủ bộ cần mất nhiều thời gian săn lùng ở những nơi khác, có khi bộ sưu tập không bao giờ hoàn tất. Do vậy, đối với anh gặp những hội chợ đồ cũ lớn như ở Round Top này là một cơ hội “đi tìm kho báu”.
Truyện tranh, một món sưu tập dễ tìm trong chợ đồ cổ Round Top
Spahr làm việc tại một cửa hàng truyện tranh của mình ở Galveston và là một chuyên gia trong tất cả loại truyện tranh. Anh mua và bán các loại truyện tranh cũ và mới. “Với tôi, truyện tranh cũ là một kho tàng. Tôi say mê truyện tranh từ hồi còn bé. Khi đi làm có tiền bao nhiêu tôi đổ vào truyện tranh. Có lần tôi mua được bộ truyện X-Men cũ, giá bìa 15 đô la nhưng người bán đồng ý bán cho tôi toàn bộ số truyện với 7 đô la một cuốn. Mang về nhà, người bạn của ba tôi đến chơi nhìn thấy bộ sưu tập truyện tranh đã định giá hơn hai chục ngàn đô. Tôi bán chúng, và mở cửa hàng mua bán sách truyện cũ. Tôi có hơn 3,000 cuốn truyện tranh của nhiều họa sĩ, nhà văn khác nhau.
“Theo kinh nghiệm của vài người đi mua đồ cũ, là bạn nên đến chợ ngay ngày đầu khai mạc. Nếu bạn đến sớm, bạn sẽ có được những thứ tốt nhất, đẹp nhất trước đám khách chờ dịp đi săn lùng đồ cổ. Đến muộn cũng không phải là tệ, được chăng hay chớ, có khi giá lại rẻ hơn những ngày đầu vì người bán muốn bán quách đi cho nhẹ gánh. Nếu tìm mua đồ gốm, sành sứ, đồ gỗ bạn cần phải có kinh nghiệm về những món hàng này. Nhất là đồ gỗ, nhiều món không chỉ có giá trị mỹ thuật mà còn giá trị văn hóa cổ của một giai đoạn lịch sử”, Sparh an ủi, khi tôi “chậm tay” cho cái ghế ba chân làm toàn bằng gỗ oak bóng láng.
Tôi không có thời gian và cũng không thể đi hết hàng ngàn gian hàng trưng bày đủ thứ trên đời. Có cả gian hàng hột xoàn, kim cương. Không biết thật giả thế nào, nhưng đây là nơi mấy bà dòm ngó nhiều nhất. Sparh nói thêm: “Đi chợ trời đồ cũ, bạn nên đi hai người trở lên, để góp ý kiến khi bạn “chấm” một món hàng. Trao đổi ý kiến với nhau, sẽ chỉ ra cho bạn nhiều điều thú vị vì nhiều khi bạn bỏ lỡ một món hàng bạn không thấy hay nhận ra giá trị của nó”.
Hội chợ đồ cổ mùa Thu vừa kết thúc. Round Top sẽ tổ chức một hội chợ đồ cổ mùa Đông vào ngày 21 đến 24 tháng 1 sắp tới. Đây là dịp để các bạn có thể đi chợ trời lớn nhất Texas để tận mắt chứng kiến và kiếm cho mình một món đồ yêu thích.
Round Top là một chợ trời đồ cũ lớn nhất nước Mỹ
TN