Đức Giáo Hoàng Phanxicô và Hướng Đạo Trưởng Niên Italia

Ngày 8 tháng 11, 2014, Đức Giáo Hoàng Phanxicô (Pope Francis) hiện diện tại đại sảnh đường “Phaolô VI” của Vatican trong dịp lễ mừng kỷ niệm 60 năm Phong Trào Hướng Đạo Trưởng Niên của Italia với hơn 7,000 hướng đạo sinh từ khắp nơi quy tụ về. Khi Đức Giáo Hoàng bước chân vào cửa, tiếng reo hân hoan đã bừng bừng lên, và hàng ngàn cánh tay vươn ra muốn được với tới Đức Giáo Hoàng khi Ngài tiến về hướng khán đài.

Với một phong thái rất đặc biệt, Đức Giáo Hoàng ghé lại đặt tay chúc lành trên đầu các trẻ em, hay hôn trên trán những trẻ sơ sinh với một cung cách ân cần và yêu thương. Sau lời phát biểu ngắn, một linh mục với khăn quàng Hướng đạo tiến đến choàng lên cổ Đức Giáo Hoàng chiếc khăn quàng Hướng đạo màu xanh lam giữa hàng vạn tiếng vỗ tay bùng lên trong thính đường.  

Trong bài phát biểu, Ngài cám ơn tinh thần dấn thân trong các mục vụ của anh chị em Hướng đạo; tinh thần đó đã thể hiện qua lòng trung thành, tình anh em, và tình thương tha nhân, sự phục vụ xã hội.

Qua những lời nhắn nhủ, Đức Giáo Hoàng nhấn mạnh đến chữ “trada”, chữ “way” trong tiếng Anh, là chữ “đạo” trong tiếng Việt của chúng ta. Từ trong chữ “đạo” đó Ngài khai triển và nhấn mạnh thêm ba điểm thiết yếu: 1. Gia đình; 2. Môi trường thiên nhiên; 3. Dấn thân phục vụ xã hội.

– Gia đình: Ngài nói, “Hãy phát nguồn từ hướng đạo trong gia đình (leading the “way” in the family), vì gia đình là hạt nhân của xã hội, là nền tảng thiết yếu trong việc giáo dục con người. Gia đình là cộng đoàn của tình yêu và đời sống; nơi đó, con người học hỏi quan hệ với nhau, với thế giới. Và từ nền tảng chính yếu trong việc giáo dục nơi gia đình (primary place for education), được xây dựng nơi gia đình, con người có thể vươn mình ra và đóng góp tích cực vào xã hội rộng lớn.” Ngài nhấn mạnh thêm trọng trách của cha-mẹ, phụ-huynh trong việc giáo dục con cái, anh chị em có trách nhiệm giúp nhau học hỏi, và đừng quên bổn phận hiếu thảo đối với cha mẹ. Trong hôn nhân gia đình, Ngài khuyên chúng ta hãy biết tạo ra sự cảm thông trong tinh thần trao đổi, cởi mở, lắng nghe nhau, và nói năng sao luôn nhắm đến những yếu tố thiết yếu tạo bầu khí an bình và đầy sinh khí trong gia đình.

– Môi trường thiên nhiên: Là Hướng đạo sinh, “thiên nhiên là nhà”, không chỉ hàm ý, chúng ta tôn trọng thiên nhiên thôi, chưa đủ; Ngài nói, “Chúng ta phải tích cực bảo vệ thiên nhiên, gia sản chung của nhân loại, vì đó chính là sự tồn vong của con người. Đừng phí phạm vật chất dư thừa, nhưng hãy chia sẻ với những người cần đến.”

– Dấn thân phục vụ xã hội: Từ trách nhiệm bảo vệ thiên nhiên đưa người Hướng đạo sinh chúng ta đến việc phục vụ xã hội. Là một Hướng đạo sinh khoác lên mình bộ đồng phục, nâng cánh tay cao thề hứa sống đời Hướng đạo, nhưng nếu chúng quên đi, hay chưa thể hiện được tinh thần dấn thân phục vụ xã hội, quả là điều đáng định tâm suy nghĩ. Trong dịp nầy, Đức Đức Giáo Hoàng không khởi xướng đến việc phục vụ xã hội một cách to tát, vá trời lấp biển, nhưng Ngài nhấn mạnh đến trách nhiệm với những người chung quanh gần kề, nhất là khi biết họ mất khả năng nhìn thấy chân trời hy vọng và tương lai. Chính chúng ta phải có bổn phận trở thành cái la bàn thật (true compass), bằng cách san sẻ cho họ trái tim gần kề, đưa dẫn họ về hướng tương tai đầy lạc quan và hy vọng.

Ngài kết, “Các anh chị em Hướng đạo thương mến, hãy duy trì cái ‘đạo’ của mình, duy trì hy vọng nơi tương lai. Chính giáo dục Hướng đạo đã cho anh chị em một sự huấn luyện tuyệt vời.”

Trước khi bế mạc, Linh mục Federico Lombardi, phát ngôn viên của Vatican, mời mọi người cùng nâng cao tay phải và nghiêm chỉnh lặp lại lời hứa Hướng đạo, “Với danh dự, tôi xin hứa, sẽ cố gắng hết sức làm tròn bổn phận…”

Trong giây phút này, lòng người viết như đang dao động, và thời gian như khựng lại, miên man liên tưởng đến chính mình, năm xưa, vào một buổi sáng Chủ Nhật tinh sương, cũng đã một lần nâng cao cánh tay lên thề hứa sống đời Hướng đạo.

Nhìn thấy hàng ngàn Hướng đạo sinh tóc bạc trắng trong bộ đồng phục hiện diện trong buổi lễ, tưởng chừng như mình đang cùng họ, song hành, đi nhặt lại những kỷ niệm tuyệt vời của một đời Hướng đạo. Quả thật, Đức Giáo Hoàng phát biểu rất đúng: “Chính giáo dục Hướng đạo đã cho anh chị em một sự huấn luyện tuyệt vời.”  Ngồi đây, chiêm niệm lời phát biểu nầy thật thấm thía trong lòng của một người gần một nửa thế kỷ luôn thiết tha sống đời Hướng đạo.