Dân chơi… nên nghiệp… Đế

Thưa quý độc giả thân mến!

Lỡ thua bài mà nghe chú em Trường Vũ, người Triều Châu đến từ… Vĩnh Châu (nên nói tiếng Việt ‘hà cái lầy hơi lơ lớ!’) rền rĩ mà ai lỡ thua bài thì muốn nhảy cầu… tự vận cho rồi.

“Giờ ta chẳng còn chi/ Mãi trắng tay mà thôi/ Đời bạc gian lắm phũ phàng/ Tiền có kiếm như nước rồi cũng sẽ trôi hết/ Tay không trắng tay lại vẹn không/ Đời phiêu lưu là thế/ Không biết đến ngày mai/ Nên giờ đây mới đắng cay/ Ngồi trước tấm gương sáng rọi vào đó mới thấy/ Thân xác hoang tàn không nhận ra/ Ta mang bao tội lỗi nên thân ta giờ đây/ Kiếp sống không nhà không người thân/ Ta mang bao tội lỗi/ Người ơi ta đâu còn chi/ Xin hãy tránh xa kiếp đỏ đen…”

Chú em ‘tha thiết’ khuyên ‘qua’ như vậy, hổng có gì mới vì hồi xưa ông bà mình cũng có dạy rằng: “Cờ bạc là bác thằng bần. Cửa nhà bán hết tra chân vào cùm!” Cờ bạc sản sinh ra tội phạm. Cái đó y như kinh… khỏi cãi!

Thưa quý độc giả thân mến!

Đánh bạc sao nghe nói toàn là thua tới thua. Vậy ai ăn? Tiền mấy con bạc đó thua… nó chạy đi đâu?

Dà! Nó chạy vô túi mấy ông sở Thuế. Chạy vô túi mấy em hồ lì xóc dĩa hay ỏng ẹo đứng chia bài gọi là tiền lương. Tất nhiên, khẳm lừ đừ nhứt, là chạy vô túi mấy ‘trự’ làm chủ sòng bài chớ chạy đi đâu?

Do đó nếu là tay chơi, là con bạc…thua là phải! Xưa giờ cũng vậy! Tuy nhiên, và cũng ngạc nhiên thay… có tay thua bài mà làm nên nghiệp… Đế! Đó là anh em Nhà Tây Sơn: Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ.

Theo mấy ông quan chép Sử nhà Nguyễn đặt điều nói xấu ‘Ngụy triều’ Tây Sơn là: Nguyễn Nhạc làm Biện Lại (chuyên đi thâu thuế) ở tuần Vân Đồn. Lấy tiền thuế của dân đóng thay vì nộp cho quan trên, quan huyện, quan phủ ông đi đánh bài thua hết ráo; bèn trốn vào Tây Sơn làm trộm cướp! Những tên vô lại và người nghèo đói phần nhiều phụ theo, vì thế thủ hạ có đến vài ngàn người!

Trung tuần tháng 9 năm 1773, Nguyễn Nhạc đánh thành Quy Nhơn, thừa thắng chiếm toàn bộ vùng Quảng Nam. Năm 1778, Nguyễn Nhạc cho xây thành Chà Bàn, lên ngôi Hoàng Đế, lấy hiệu là Thái Đức. (Nhãn hiệu trà ‘Thái Đức’ chắc từ đấy mà ra chăng?!)

Đây chắc là trường hợp độc nhứt vô nhị; tự cổ chí kim không giống ai và cũng không ai giống. Đánh bài thua… xong làm Hoàng Đế! Tui e rằng mấy ông quan chép Sử triều Nguyễn nầy cam tâm làm bồi bút, đặt chuyện để làm vui lòng Thánh Thượng! Vì Nguyễn Ánh đã từng bị ba anh em nhà Tây Sơn: Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ đánh cho nhiều trận xất bất xang bang, chạy vòng vòng miền Nam; có lần phải dông tuốt ra ngoài đảo Phú Quốc mới thoát được! Giận quá sai tụi bây đặt điều, đặt chuyện nói xấu tụi nó cho Trẫm nghe không!

Còn chuyện bên Mỹ thì vầy: Ông Frederick W. Smith xuất 4 triệu đô tiền của gia đình cho (tương đương 23 triệu bây giờ) và huy động thêm được 91 triệu đô (tương đương 525 triệu đô bây giờ) để sáng lập ra Công ty Federal Express vào ngày 18 Tháng Sáu năm 1971. Công ty sau đổi tên là FedEx chuyên giao hàng, chuyển phát nhanh qua đêm, nghĩa là gởi hôm nay, sáng mai khách hàng sẽ nhận được dù tận nơi chân trời góc bể hay thâm sơn cùng cốc nào! Trên thế giới lúc đó chưa có ai làm như thế cả.

Xui xẻo thay, 3 năm sau, giá dầu tăng rất nhanh… công ty chuyển hàng bằng máy bay nầy trên bờ vực phá sản! Thương vụ trong 26 tháng đầu tiên lỗ 29 triệu đô! Không một ai dám cho công ty vay nợ thêm; những nhà đầu tư thì không ai muốn góp thêm vốn liếng. Công ty đang lỗ sặc gạch! Bộ ‘khùng’ mới cắm đầu nhảy vô!

Công ty chỉ còn được có 5000 đô không đủ tiền mua dầu cho ngày Thứ Hai tuần tới. Thay vì về gia đình ở Memphis, Smith đã mang 5000 đô cuối cùng nầy bay sang Las Vegas và chơi Blackjack vào cuối tuần đó… May mắn thay, ổng đánh bài ăn, tới Thứ Hai trong tài khoản nhà băng của công ty lên được 32 ngàn (nghĩa là ông ăn được 27 ngàn đô) đủ đổ dầu cho máy bay của công ty vài ngày nữa… để ông có thời giờ đi huy động thêm vốn liếng! Huy động đầu trên xóm dưới thêm được 11 triệu đô; ráng cầm cự qua cơn thắt ngặt… và cuối cùng công ty sống sót tới bình minh!

Mãi tới năm 1976, công ty mới bắt đầu có lãi được 3.6 triệu đô. Bốn năm sau lên gần 40 triệu mỗi năm với thu nhập gần nửa tỉ Mỹ kim.

Ngày nay, FedEx trị giá từ 25 tới 35 tỉ. Và tài sản của ông Smith khoảng 3.5 tỉ đô. Vừa là Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Tổng giám đốc Điều hành, lương 13.7 triệu đô một năm.

Tháng Ba năm 2014, tạp chí Fortune xếp hạng ông đứng thứ 26 trong bảng phong thần 50 nhà lãnh đạo tài ba nhứt của thế giới!

Khi báo chí hỏi ông nghĩ gì khi đem số tiền 5 ngàn cuối cùng của công ty đi tìm may rủi trên chiếu bạc như thế? Ông trả lời rằng: “Có gì khác nhau đâu? 5 ngàn không đủ mua dầu thì hết bay. Nếu đánh bạc lỡ thua hết 5 ngàn thì cũng chết!”

Ngày nay, FedEx là công ty vận chuyển hàng không lớn thứ nhì trên thế giới, làm chủ 697 máy bay và đang đặt mua thêm 49 chiếc nữa. Mỗi ngày chuyển phát 10.2 triệu kiện hàng qua lại trên 220 nước. Năm 2013, công ty lời một số tiền kỷ lục là 1.6 tỉ đô Mỹ.

Từng là một Cử nhân kinh tế tốt nghiệp đại học Yale. Rồi tham chiến tại Việt Nam hai lần trong 3 năm, xuất ngũ với cấp bậc Đại úy Thủy Quân Lục Chiến Mỹ với một rổ huy chương, được Tổng thống George W Bush năn nỉ mời làm Bộ trưởng Quốc phòng hai lần… ông đều từ chối khéo! Vậy mới ngon chớ!

Ngộ cái là: Ý tưởng thành lập công ty chuyển phát nhanh nầy, trong một bài luận văn của Smith ở một lớp học về kinh tế được các Giáo sư trường đại học Yale cho điểm C, nghĩa là rất tệ! Frederick W. Smith và Bill Gates gặp nhau ở chỗ học Thầy nhưng suy nghĩ khác Thầy… Đôi khi lại hóa hay?!

Như vậy từ một tay cờ bạc cả hai đều làm nên nghiệp Đế…

Nguyễn Nhạc, nhân viên sở Thuế, biển thủ tiền thuế đánh bài thua… sau làm Hoàng đế ‘Thái Đức’! Còn Smith lại đánh bài ăn… cũng trở thành Đế…làm chủ một đế chế chuyển phát nhanh bằng máy bay. Bây giờ việc mua bán trên mạng, trên eBay nở rộ! Ở Úc, người ta đặt mua iPhone 6 ở tận Huê Kỳ; hôm sau đã thấy nó nằm chình ình trước cửa. Rồi giao bánh pizza, giao sách bằng máy bay không người lái, (nhỏ như đồ chơi), mà trên đài truyền hình trình chiếu biểu diễn cho công chúng xem. Nội nhiêu đó cơ hội làm ăn thôi đã thấy công ty FedEx của ông Smith sẽ có một chân trời xán lạn. Tiền vô như nước!

Ngày nào đó chắc người viết cũng sẽ phải nhờ tới cái dịch vụ chuyển phát nhanh nầy.

“Hãy chuyển phát ngay cho em yêu của người viết ở Sydney cách Melbourne gần ngàn dặm, em ở số 35 đường Broken Heart, Bankstown, người đã đá đít tui một cái quá đau! Kiện hàng cho em yêu, nhỏ thôi, trong đó có chứa trái tim vừa tan vỡ của tui. Tính bao nhiêu thì tính mà!”

(Đánh bạc bằng tiền lỡ thua; còn hy vọng có ngày gỡ lại! Còn đánh bạc bằng trái tim mình, đem ra đặt cược với tình em, thua là đừng có mong mà gỡ! Thấy ‘tui’ vẫn còn ăn, còn nhậu, còn nói dóc… chứ thực ra xa em; ‘tui’ đã chết nhăn răng rồi! Hu hu!)
Thưa quý độc giả thân mến!

Chuyện ‘dân chơi… nên nghiệp Đế nầy’… Thiệt nghe chơi rồi bỏ chớ hổng có ai tin đâu! Chắc mấy ông chủ sòng bài nhờ nhà báo quảng cáo dùm em; em cám ơn ($$$) vậy mà!

Nó cũng giông giống như chuyện nầy: “Bob vác tiền cuối tuần đi Las Vegas đánh bạc. Xui xẻo quá, Bob thua hết 30 ngàn đô. Thua sạch túi không còn một cắc, lại mắc ‘xì trum’; đành phải hỏi xin một đô tiền cắc từ thằng cha lạ hoắc để mở cửa ‘toilet’ mà xả bầu tâm sự.

May mắn thay, vừa lúc đó có một ‘trự’ từ trong đi ra mà quên không đóng cửa; Bob không phải xài một đô cuối cùng nầy, bèn dùng nó bỏ vào máy kéo. Máy chạy ‘o o o’! Rồi ‘ò í o’! Màn hình hiện ra một hàng 5 cái ‘Búa’; Bob trúng độc đắc ‘jackpot’ được 500 đô.
Mang 500 đô, Bob chơi bài blackjack. Cuối cùng Bob thắng tổng cộng được 10 triệu đô!

Chuyện nầy vô tiền khoáng hậu… Mấy sòng bài ký hợp đồng để Bob, làm diễn giả đi nói chuyện may mắn của mình cho quý con bạc nó nghe… để nó hăng… mà thua tiếp!

Một hôm với cử tọa, Bob tâm sự rằng: “Từ đêm may mắn đó; tui không hề ngừng nghỉ việc kiếm tìm ân nhân đã làm thay đổi cả cuộc đời tui. Nếu tìm được! Tui sẽ chia phân nửa tài sản tui hiện có để tỏ lòng biết ơn vô hạn!” Thì có một ông từ trong hàng ghế khán giả nhảy lên sân khấu, cầm micro nói: “Tui đây! Chính tui là người đã cho anh đồng một đô đêm đó!”

Nghe vậy; Bob từ tốn trả lời rằng: “Tui không có ý định kiếm ông đâu! Tui chỉ tính kiếm cái ‘thằng cha’ nào, xài xong rồi mà quên đóng cửa ‘toilet’ đêm hôm đó!”

Thưa quý độc giả thân mến!

Bao giờ trong lòng người viết cũng tin chắc như bắp một điều là dính vô cờ bạc sẽ không còn cái quần mà mặc, như Tía Má người viết, em yêu của người viết đã từng dạy dỗ và khuyên bảo! Nó cũng y hịt như là câu chuyện dưới đây:

“Anh bạn của người viết lấy vợ Tây. Em là Tây; nên sống cũng như Tây! Sau một tuần ngất ngư lao động, Thứ Sáu em thường ‘chơi’ suốt đêm! Em đến nhà mấy đứa làm chung sở để nhậu nhẹt và đánh bài. Anh lại là người nho nhã, thích nằm nhà để đọc chữ Nho!
Dù tánh cách hai người khác nhau như trời với vực, như nước với lửa, như trắng với đen; nhưng tôn trọng tự do riêng tư của nhau nên vợ chồng ít khi gấu ó; đánh lộn thì cũng đôi khi, sặc máu mũi hay bầm con mắt tím… nhưng chưa bao giờ phải dắt nhau lôi thôi ra cò bót!

Một tối Thứ Sáu, sòng bài vãn, trời quá nửa khuya. Em về nhà, rón rén thay quần áo trong phòng khách, trần truồng như nhộng, nhón gót lên phòng ngủ của đôi ta! Chắc em nghĩ bỏ chàng đi cả đêm cũng tội nghiệp nên tính cho chàng bù lỗ?!

Em mở cửa phòng ngủ; ai dè anh vẫn còn thức. Nghe tiếng động, anh bỏ sách xuống, kéo mắt kiếng lên, nhìn ra thấy em trần truồng như nhộng; bèn la lên rằng: “Trời ơi Trời! Tối nay thua sạch bách hết rồi phải không?”