Từ ngày 20-1-2015, sở thuế liên bang IRS đã bắt đầu giải quyết các hồ sơ khai thuế “Tax Return” thu nhập cá nhân cho năm 2014. Mùa khai thuế còn tiếp diễn đến hạn chót ngày 15-4-2015, ngoại trừ các trường hợp người thọ thuế xin được gia hạn thời gian.
Với mùa khai thuế 2015, người thọ thuế Hoa Kỳ khai báo thu nhập họ nhận trong suốt năm 2014. Năm nay, sở thuế Internal Revenue Service chuẩn bị đón nhận và giải quyết chừng 150 hồ sơ thuế thu nhập cá nhân. Trong giới hạn trang báo này, chúng tôi chỉ đề cập đến thuế thu nhập liên bang. Tình cảnh mỗi tiểu bang đánh thuế thu nhập rất khác nhau, cần thiết tham khảo luật từng nơi.
Một dịch vụ khai thuế.
Theo luật liên bang, không phải ai cũng phải khai thuế thu nhập cá nhân với sở thuế IRS. Một cách chung, người thọ thuế phải làm “Tax Return” nếu trong năm 2014 có các khoản thu nhập không phải tiền lương (chẳng hạn như tiền lời trương mục tiết kiệm “interest”) nhiều hơn $1,000, hoặc nếu thu nhập từ lương/ thưởng nhiều hơn $6,200. Những người hành nghề tự do “Self-Employed” cũng phải khai thuế thu nhập nếu trong năm qua nhận trên $400. Thậm chí, với thù lao chỉ $108.28, nhưng nhận từ sổ lương của một tổ chức tôn giáo (nhà thờ, địa phận, chùa, v.v…) vốn được miễn thuế, thì vẫn phải khai “Tax Return” với IRS.
Điểm khác biệt lớn trong mùa khai thuế năm nay là lần đầu tiên người thọ thuế Hoa Kỳ phải kê khai bảo hiểm y tế. Khoảng 30% người thọ thuế bị ảnh hưởng trực tiếp bởi ràng buộc này. Trong số đó, từ 3% đến 5% sẽ phải tính lại các khoản trợ cấp khi ghi danh mua ObamaCare khi đối chiếu với thu nhập chánh thức của năm 2014. Có rắc rối này vì khi ghi danh mua bảo hiểm ObamaCare (từ tháng 10-2013 đến tháng 3-2014), người ta khai ước đoán thu nhập cho cả năm 2014. Người nào phỏng chừng thu nhập cao thì được trợ cấp quá ít, nhưng nay có thể được cho thêm tín thuế “Credit”. Ngược lại, những người phỏng chừng thu nhập quá thấp thì đã được trợ cấp quá nhiều giúp mua bảo hiểm y tế, và nay có thể phải trả lại tiền cho liên bang.
Năm nay, lần đầu tiên người thọ thuế Hoa Kỳ phải kê khai bảo hiểm y tế khi làm “Tax Return”.
Cũng có khoảng 10% đến 20% người thọ thuế (15 đến 20 triệu người) có thể điền giấy tờ xin miễn áp dụng luật y tế ObamaCare nếu họ hội đủ điều kiện theo như liên bang quy định. Đáng chú ý nhất là, nếu người thọ thuế không mua bảo hiểm y tế cho ít nhất 9 tháng trong năm 2014, sẽ phải nộp phạt $95, hoặc 1% thu nhập, lấy con số cao hơn. Tòa Bạch Ốc ước lượng năm nay có 2% đến 4% người thọ thuế nằm trong diện phải nộp phạt. Tiền phạt cũng sẽ gia tăng đều trong các năm tới. Sang mùa khai thuế 2016 (cho thu nhập năm 2015), nếu không mua bảo hiểm y tế trong chương trình ObamaCare, các khoản tiền phạt vạ là $325 (cho 1 cá nhân), $975 (cho 1 gia đình), hoặc 2% thu nhập gia đình, lấy con số cao hơn.
Có nhiều lo ngại các thay đổi với luật y tế ObamaCare có thể làm việc khai thuế phức tạp bội phần. Thực tế có thể khả quan hơn. Liên bang tiên báo khoảng 75% người thọ thuế sẽ chỉ làm động tác đơn giản là đánh dấu vào cái ô xác nhận, trong năm 2014, họ đã có bảo hiểm sức khỏe từ sở làm, hoặc từ một chương trình sức khỏe của chánh phủ như Medicare, Medicaid, hoặc các quyền lợi y tế của quân đội. Chuyện khai “Tax Return” chỉ hơi phức tạp hơn cho vài triệu người mua bảo hiểm ObamaCare thông qua các “tiệm” rao bán bảo hiểm gọi là “Marketplace” hay “Exchange”.
Câu hỏi về bảo hiểm y tế trong mẫu khai thuế.
Ít người thích thú khi đến mùa khai thuế thu nhập cá nhân mỗi năm. Có đủ loại “Form” khác nhau mà người ta phải điền chỉ để nộp tiền cho Chú Sam. Form 1040 EZ ngắn, đơn giản, và dễ khai nhất. Form 1040A hơi phức tạp hơn chút. Form 1040 dài hơn, chi tiết hơn, và có thể khó làm. Một cách chung, với mẫu khai thuế càng dài thì người ta càng có nhiều cơ hội lấy lại tiền thuế.
Nay với đạo luật ObamaCare và quy định người ta phải nộp phạt nếu không mua bảo hiểm sức khỏe, nhiều người trước kia quen khai Form 1040-EZ ngắn gọn, dễ hiểu, sẽ không được dùng mẫu này nữa. Tất cả những ai mua bảo hiểm y tế thông qua các “Health Market Exchange” đều phải dùng Form 1040A hoặc Form 1040 khai làm Tax Return. Nếu trong năm 2014, người thọ thuế mua bảo hiểm trong diện này, họ sẽ được nhận Form 1095-A để giúp trong lúc khai thuế.
Một thay đổi khác có thể cũng không nhỏ, đặc biệt với người cao niên không quen dùng computer, hoặc những người quen khai thuế trên giấy. Hiện tại, chừng 35% người thọ thuế vẫn làm “Tax Return” trên giấy, vào khoảng 49 triệu người. Trước nay, các địa chỉ công cộng có bày các “Form” miễn phí là thư viện hoặc bưu điện. Tuy nhiên, mùa khai thuế năm nay, sở thuế IRS sẽ thôi không cung cấp tài liệu miễn phí kiểu này nữa. Một vài địa phương sẽ vẫn có những Form căn bản như 1040, 1040A, 1040EZ, nhưng cũng sẽ thiếu các mẫu khai thuế phụ trội khác…
Ngày càng có nhiều người khai thuế điện tử (Electronic Filing). Sở thuế IRS có cung cấp một chương trình khai thuế kiểu này, hoàn toàn miễn phí, cho mọi người thọ thuế có thu nhập thấp hơn $58,000 trong năm 2014. Chi tiết có tại trang www.irs.gov for more information.
Nhu liệu Turbo Tax có thể giúp việc khai thuế dễ dàng tiện lợi.
Ngoài ra, trên thị trường cũng có rất nhiều dịch vụ khai thuế lấy một phần lệ phí. Thống kê toàn quốc, người thọ thuế trả công điền đơn trung bình $142 cho mỗi Form 1040 và $566 cho mỗi Form 1120 thuế thương mại. Trong số các loại nhu liệu khai thuế (Tax Software), thì có Turbo Tax và H&R Block phổ biến nhất. Đặc biệt, TurboTax rẻ hơn mà rất dễ dùng, hướng dẫn người thọ thuế thông qua một loạt các câu hỏi. Người sử dụng chỉ cần trả lời, rồi software tự động điền vào mẫu khai thuế.
Nếu quyết định thuê dịch vụ khai thuế, thì người thọ thuế cần chọn các chuyên viên uy tín, được chứng nhận, để tránh bị kẻ gian lừa gạt. Các loại tội phạm lường gạt thuế “Tax Return Fraud” sanh sôi nảy nở nhanh bậc nhất ngày nay một phần vì nạn nhân sơ hở. Kẻ gian chỉ cần số Social Security Number, rồi mạo danh đi khai thuế, dùng “Income” giả, rồi yêu cầu IRS gởi tiền hồi thuế “Refund” về một thẻ Debit Card hoặc một hộp thơ “PO Box”.
Từ 2008 đến 2012, trên 550,000 người thọ thuế bị dính trường hợp này. Chỉ từ 2011 đến 2014, sở thuế IRS đã ngăn chận 19 triệu hồ sơ khai thuế khả nghi, giảm thiệt hại đến $63 tỉ tiền “Refund” khống. Hiện nay, tòa án tại Houston, tiểu bang Texas đang chuẩn bị xử vụ án 1 nữ can phạm 29 tuổi tên Thalia Diaz Camareno, đã đồng lõa với bạn trai, đánh cắp hằng trăm số SSN rồi khai thuế lậu lấy về số “Check Refund” trị giá lên đến $807,096. Sở thuế IRS nói mỗi năm có hằng trăm kẻ gian tương tự như vậy
Ngay cả nếu như một người hội đủ điều kiện để khỏi phải khai thuế thu nhập với liên bang, có khi làm “Tax Return”, họ vẫn có thể tận dụng nhiều ưu đãi tín thuế, như tín thuế nuôi con nhỏ “Child Credit” hoặc tín thuế đi học “American Opportunity Credit”. Mùa khai thuế năm ngoái, khoảng 73% người thọ thuế nhận lại $2,800.
TD