Trung Tâm Phật Giáo – Chùa Việt Nam là một ngôi chùa lớn tọa lạc trên một lô đất rộng gần 12 mẫu ở vùng Tây Nam thành phố Houston, Tiểu Bang Texas, Hoa Kỳ. Đây cũng là điểm khách thập phương tới du lịch hay thăm viếng.
Rạng sáng ngày 30 tháng 10 năm 2014, chánh điện của Trung Tâm Phật Giáo – Chùa Việt Nam bất ngờ bị đổ sập hoàn toàn. Cho đến nay, chánh điện chùa vẫn chưa được khởi công xây dựng lại. Chúng tôi trở lại thăm chùa và được gặp Thượng Tọa Thích Nguyên Đạt cho biết nhiều thông tin về ngôi chùa lớn nhất Houston, cũng như kế hoạch xây dựng lại chánh điện trong thời gian tới.

Chánh điện của Trung Tâm Phật Giáo – Chùa Việt Nam bất ngờ bị đổ sập
HOÀNG NAM SƠN: Xin Thượng Tọa cho biết thêm thông tin về ngôi chùa Việt Nam và nguyên nhân gây ra sự hư hại nặng nề cho chánh điện?
Thượng Tọa Thích Nguyên Đạt:Mỗi ngày chùa đóng cổng, đóng cửa chánh điện và đặt chuông báo động lúc 10 giờ tối, từ 4 giờ đến 5 giờ sáng mỗi ngày, Chư Tăng và những Phật tử cùng lên Ðiện Phật để ngồi thiền, thế nhưng chánh điện đổ sập vào lúc 1 giờ 45 sáng ngày 30/10/2014. Thật quả là một thời khắc linh thiêng, mầu nhiệm vì không để xảy ra một tai nạn đáng tiếc nào về con người, ngay cả bên trong những Tôn tượng Phật và Bồ Tát, những tủ kinh điển cũng như các bàn Thờ Chư Vị Hương Linh tại Tổ Ðường không bị hư hao gì. Ðó là một điều mừng đối với một biến cố lớn xảy ra như vậy.
Chánh điện chùa được khởi công xây dựng vào mùa Vu Lan tháng 7 năm 1995, sau 11 tháng thì xây xong. Làm lễ An Vị Phật vào ngày mùng 8 tháng 12 năm 1996. Tổng chi phí xây dựng vào lúc đó là trên 600,000 Mỹ kim, chánh điện của chùa đã tồn tại được 19 năm. Ðất của chùa mua năm 1990, chánh điện lúc bấy giờ là ngôi nhà tăng hiện nay, được xây từ năm 1992 bằng vật liệu tạm. Ðầu thập niên 90, cộng đồng người Việt tại Houston còn ít, chưa thành hình rõ nét, cho nên đến 1995 mới quyên góp đủ tài chánh để xây dựng. Chùa có vị trí thuộc về Sugar Land, nhưng vì nằm giữa ranh Houston và Fort Bend, nên thuộc sự quản lý của chính quyền Houston. Chính quyền Houston nắm rõ lịch sử ngôi chùa, cũng như sự giám sát của chính quyền ngay từ những ngày đầu được xây dựng, không xảy ra một trở ngại hay sai sót nào trong quá trình xây dựng. Có dư luận cho rằng chùa được nhà thầu xây dựng Việt Nam lãnh thầu và làm ẩu, thực sự không phải như vậy, mà công trình này do nhà thầu Echo Contruction Company xây dựng, nên mỗi mỗi việc đều phải được sự kiểm tra của thành phố.
Khi chánh điện đổ sập, chính quyền thành phố đã cùng với công ty bảo hiểm, công ty xây cất tiến hành điều tra nguyên nhân. Sau hơn một tháng điều tra, chụp hơn hai ngàn tấm hình, xem xét từng cái đinh một, những đoàn điều tra này đi đến kết luận là không do lỗi thiết kế và xây dựng mà là do tự nhiên, vì thời tiết, vì ảnh hưởng của các cơn bão lớn trước đây như Katrina, Ike làm cho hư hỏng các cột kèo bằng gỗ một cách từ từ và từ bên trong mà mình không thấy được, mặc dù chùa có bảo trì và sửa chữa hàng năm.

Khách viếng chùa hiện đang dùng chánh điện tạm phía sau
HOÀNG NAM SƠN: Xin Thượng Tọa cho biết những nỗ lực để tái tạo lại ngôi chánh điện?
Thượng Tọa Thích Nguyên Đạt:Về việc mua bảo hiểm cho ngôi chùa, vì tài chính của chùa không có nhiều nên việc mua bảo hiểm cho chùa thường ở gói rẻ nhất là trên dưới 14,000 Mỹ kim mỗi năm.Vừa rồi bên bảo hiểm đã bồi thường cho chùa lần thứ nhất là 250,000 Mỹ kim, phần còn lại sau khi tính toán thiệt hại hoàn tất, bên bảo hiểm sẽ bồi thường số tiền còn lại mà chùa chưa biết là bao nhiêu.
Nếu xây dựng lại theo như thiết kế cũ thì theo một công ty xây cất dự toán tổng chi phí xây dựng là 2,140,000 Mỹ kim, nhưng theo ý kiến của mọi người thì chùa nên thay đổi thiết kế mới, diện tích xây dựng thích hợp với nhu cầu hiện nay, thì dự trù tổng chi phí xây dựng có thể trên dưới 3,500,000 Mỹ kim. Sau 3 tháng tiến hành điều tra và dọn dẹp, hiện kiến trúc sư đang thực hiện vẽ bản thiết kế mới, nhanh nhất phải đến tháng 5/2015 mới có thể hoàn thành bản thiết kế mới này, Tuy nhiên, kiến trúc sư sẽ cung cấp một họa đồ mới, để nhà chùa trưng bày công khai vào dịp đầu năm mới Ất Mùi, cho mọi người hình dung được ngôi chánh điện mới.
Tài chánh xây dựng hầu hết là nhờ thập phương bá tánh cúng dường, kẻ ít người nhiều; hầu hết các cơ sở tôn giáo ở đâu cũng vậy đều do tín đồ đóng góp mà có được. Chùa Việt Nam từ lúc được xây dựng đến nay, các hoạt động tâm linh của chùa vẫn cố gắng để phục vụ phật tử từ các nơi về tu tập, chiêm bái, chùa vẫn giữ được truyền thống tôn giáo, tinh thần Ðạo Phật trong việc cúng lễ, hoằng pháp, nên chùa Việt Nam có được uy tín trong cộng đồng, được mọi người xem đây như là “Mái Chùa che chở hồn dân tộc, nếp sống muôn đời của tổ tông”. Vì vậy trong tinh thần của người Phật tử vui buồn thế nào đều gắn bó với ngôi chùa. Cho nên sau biến cố hư hỏng chánh điện, Chùa cũng có thư ngỏ đến quý Phật tử và đồng hương, kêu gọi những người có lòng thương Chùa mà có thể ủng hộ đóng góp cho một viên gạch để tái thiết lại ngôi chánh điện mới. Ngoài ra, bằng cách này hay cách khác. Chùa cũng tổ chức một bữa tiệc chay gây quỹ tại nhà hàng Kim Sơn vào đầu tháng 3/2015 và có phát hành vé số gây quỹ; hoặc là mỗi ngày Chủ Nhật Chùa còn có bán thực phẩm chay cho Phật tử,… tất cả đều nỗ lực cho việc tái thiết lại ngôi chánh điện mới này.
Người Việt Nam tại Houston rất giàu lòng nhân ái, giàu lòng từ bi, các cơ sở tôn giáo từ khắp nơi thường đến Houston để gây quỹ đều thành công. Chùa Việt Nam cũng thường hỗ trợ việc gây quỹ cho các chùa từ nơi khác về đây gây quỹ. Bây giờ chính chùa Việt Nam gặp nạn phải nhờ đến Quý đồng hương, Phật tử tại địa phương vốn có tấm lòng yêu thương ngôi Chùa Việt Nam này mà ủng hộ, cúng dường; cũng có người cho chùa mượn những số tiền trong thời gian dài không lấy lãi, để chùa nhanh chóng xây dựng lại ngôi chánh điện.
HOÀNG NAM SƠN: Xin Thượng Toạ cho biết thời gian bao lâu nữa có thể khởi công xây dựng chánh điện?
Thượng Tọa Thích Nguyên Đạt:Việc tái thiết lại ngôi chánh điện mới nó cũng phải tùy duyên, mình muốn sớm cũng không được, vì còn phải qua những thủ tục như là: bản vẽ, xin giấy phép của thành phố v.v… Thời gian này chúng tôi không thể biết rõ là bao lâu, nhưng chánh điện chắc chắn sẽ được khởi công xây dựng trong năm nay (2015) nếu không có gì trở ngại.
HOÀNG NAM SƠN: Tai nạn xảy ra cho chùa khiến cho nhiều Phật tử, nhiều người ở khắp nơi quan tâm, lo lắng và giúp đỡ. Tuy nhiên cũng không tránh khỏi một vài dư luận, xin Thượng Tọa cho biết Chùa có quan tâm và giải thích đến những dư luận xấu đó hay không?
Thượng Tọa Thích Nguyên Đạt:Khi chánh điện bị sập, nhiều phật tử, đồng hương gần xa cũng đã bày tỏ tấm lòng lo lắng thương Ðạo, thương Chùa. Quý vị ấy cũng đã đích thân đến viếng thăm, ở xa thì điện thoại, gởi thư thăm hỏi chia sẻ và sẵn lòng giúp đỡ cho Chùa trong việc tái thiết lại ngôi chánh điện mới. Ngoài ra cũng có một vài dư luận trái chiều trong việc này, điều ấy chúng tôi không cho đó là vấn đề quan trọng, có lẽ họ chưa hiểu được mà thôi . . . Ðức Phật kia, Ðức Chúa kia, Các Bậc Thánh Hiền kia mà họ còn nói được thì mình đây đâu là gì! Chỉ cần nhìn vào những gì mà Chư Tăng và Phật tử nơi đây đã làm trong 25 năm qua thì cũng rõ được những dư luận đúng sai. Chúng tôi chỉ xin trả lời bằng việc làm của chúng tôi là đủ rồi.
HOÀNG NAM SƠN: Xin cảm ơn Thượng Tọa.

Thượng Tọa Thích Nguyên Đạt