Khi đã bỏ ra rất nhiều công lao để tạo nên những tác phẩm, bạn thành thật muốn những lời bình phẩm về những bức ảnh của mình. Nhưng đa số, những người chưa học qua lớp Nhiếp ảnh thì thường không biết cách bình phẩm ảnh. Qua nhiều quan sát và suy đoán, tôi có một nhận xét riêng rằng: những người này có thể đã không cảm thấy tự tin lắm, hoặc số người khác thì cho rằng họ rất khó diễn đạt cảm xúc của mình khi bình ảnh. Và phần còn lại thì chỉ đơn giản không biết nói gì.
Tại sao nên comment?
“Tôi đã bỏ ra rất nhiều công lao để tạo nên những tác phẩm, tôi thành thật muốn biết bạn nghĩ sao về những bức ảnh và tại sao.”
Đó có thể là một sự chia sẻ của một người chụp ảnh. Nếu bạn xem những tác phẩm của bạn ảnh, theo phép lịch sự tối thiểu thì bạn cũng nên nhắn lại một vài lời, hoặc đưa ra ý kiến của mình về tấm ảnh. Đối với những người còn đang học hoặc mới tập tành trong môn nghệ thuật này, những “cơm-măng” về ảnh sẽ thật sự giúp họ trở thành một tay ảnh khá hơn. Những lời bình ảnh có thể cho người chụp sự tự tin, đưa ra những đề nghị và ý kiến cho những tấm ảnh về sau. Một comment tốt có thể tiến tới một mối quan hệ tốt, phát triển những ý kiến, và hướng dẫn. Có khi chỉ là những phát biểu ý kiến về cách tấm ảnh gợi lên cảm xúc của bạn cũng rất có giá trị đối với người chụp. Ai lại chẳng muốn được bình phẩm về hình của mình?
Nói gì đây?
Những từ cảm thán như “Tuyệt vời!” hoặc “Hình quá đẹp!” sẽ không giúp ai hết, mặc dù đó là những ý tốt. Bắt đầu với ý nghĩ rằng bạn muốn nói một điều gì đó về tấm ảnh, tự hỏi mình tại sao?
Diễn đạt cảm xúc của bạn
Hiển nhiên, bạn không thể bình phẩm tất cả hình bạn xem, nhưng khi một tấm ảnh nổi bật và “tác dụng” lên bạn, làm bạn nghĩ “wow!”, hoặc làm bạn “phải” ngẫm nghĩ cách nào chụp được tấm ảnh đó. Tác giả đã “kích động” bạn với tác phẩm của họ, và nếu bạn thật sự có thiện chí để lại vài lời bình. Đừng nghĩ bạn không thể tự diễn đạt bằng chữ, chỉ nên viết những gì bạn suy nghĩ.
– Bạn thích đặc điểm nào của tấm hình nhất, và tại sao?
– Bạn có cảm xúc nào khi xem tấm hình?
– Chủ thể của tấm hình có đáng mến đối với bạn không?
– Nếu bạn bị bí, dùng một quyển tự điển đồng nghĩa!
– Bố cục, kỹ thuật, ánh sáng có được hoàn hảo không?
Đây là cách tôi diễn đạt cảm xúc của mình về tấm hình này (nếu tôi là người thưởng thức):
“Thật là một khoảnh khắc hiếm thấy. Hình này nhắc đến hoàn cảnh tương tự của Osama Bin Laden khi bị lính Mỹ bắt. Tội nghiệp cho chú chuột đồng bị thất thế. Người chụp đã thật kiên nhẫn để bắt được khoảnh khắc đúng lúc con cò vồ mồi ngay trên miệng hang. Cám ơn đã cho tôi xem!”
Cò xám mai phục và bắt được chuột đồng ngay trước cửa hang. Photo by: Andy Nguyễn
Để hỏi một câu hỏi
Những nhóm sinh hoạt ảnh là một “tài nguyên” của lời bình để học nhiếp ảnh, không phải chỉ để tham dự trong lớp học, nhưng cũng bằng cách nhận xét phương pháp tạo ảnh của những người khác. Nhiều tay ảnh ghi xuống rất nhiều chi tiết sâu sắc về cách thức chụp ảnh của họ, nhưng việc này tốn nhiều công sức, nên họ không kể ra hết. Nếu bạn thấy một tấm ảnh đập vào mắt mình và bạn muốn tìm hiểu thêm về nó, sau đây là một vài loại câu hỏi bạn có thể hỏi.
– Động lực sáng tạo trước khi chụp tấm hình là gì?
– Làm sao lấy được nét đặc thù trong hình?
– Tại sao lại chọn chủ thể đó và địa điểm đó?
– Làm sao lấy được dáng nét tự nhiên của chủ thể?
Để đưa ra một đề nghị hoặc lời phê bình xây dựng
Cũng như bạn không nên “nhút nhát” để đặt một câu hỏi, bạn cũng không nên nhút nhát để đưa ra một đề nghị hoặc phê bình. Dù đề nghị của bạn chỉ là một ý kiến riêng, một bí quyết bạn đã từng học, hoặc dựa theo kinh nghiệm, hầu hết các tay ảnh luôn hoan nghênh sự góp ý để giúp họ tiến bộ. Đó là một quá trình quan trọng, không phải để “tự kiêu” hoặc chế nhạo, nhưng nếu bạn cảm thấy “có gì đó” để xây dựng, thì cứ việc! Bạn có thể bắt đầu bằng cách nêu lên những điều bạn thích về tấm hình.
– Đề nghị một cách cắt khung (drop frame) hữu hiệu hơn.
– Lời bình của tấm ảnh này có thể gợi ý cho một tấm ảnh khác.
– Nhã nhặn nêu lên một lỗi kỹ thuật người chụp có thể sơ sót.
– Nếu người chụp có thắc mắc một điều gì và nếu bạn có thể giải đáp, bạn có thể tự “xung phong”.
Nhiệt tâm với lời bình ảnh
Bằng cách bỏ ra thêm tí thời gian để suy nghĩ về comment của bạn, bạn sẽ trở nên quý giá hơn nhiều và là một thành viên được quý trọng. Những người khác sẽ thấy rõ công lao của bạn, và rất có thể sẽ đáp ơn, hoặc ít nhất muốn biết thêm về “tác giả” của những lời bình đã lưu lại comment có nhã ý. “Hành động” của bạn sẽ khuyến khích những người khác, và điều đó sẽ có lợi cho tất cả mọi người.
Comment trực tiếp
AN