Những lượn triều
Đêm 29 rạng 30 tháng 5 – 1979, ba chiếc tàu đăng ký bán chánh thức được hai chiếc PCF của công an biên phòng hộ tống ra cửa biển. Thằng Biên thức giấc khi hai chiếc PCF bắc loa chúc “đồng bào đi thượng lộ bình an”, rồi quay mũi trở lại Mỹ Tho. Ra tới cửa biển sóng lớn hẳn làm tàu chao, lắc lư như người say rượu. Trong tờ mờ hừng đông thằng Biên thấy những cụm phù sa đỏ ngầu trôi băng băng qua cửa tò vò. Nước biển đục, lờ lợ mằn mặn ngọt ngọt kỳ cục khi nó vốc nước uống thử. Biên chợt đoán ra đây là chỗ sông Cái tiếp giáp với biển. Hai luồng nước gặp nhau nên sóng mạnh, đập vào thành tàu như múa trống. Ba chiếc tàu tiếp tục lộ trình suốt buổi sáng cho đến khi hai chiếc tàu kia rẽ về hướng khác. Thằng Biên nghe tiếng xì xầm bàn tán của vài người Việt trong khoang, được biết hai chiếc kia đi Mã Lai. Chiếc MT-603 trở ngược lên phía Bắc, đến chiều ở khúc Nha Trang thì trực chỉ hướng Ðông. Hải trình đi Úc được vạch xuyên qua Phi Luật Tân. Nhóm tổ chức đã tính kỹ, đi Úc xa và gian lao hơn, nhưng bù lại không phải ở trại tỵ nạn, sẽ được định cư ngay. Thằng Biên ngủ li bì như để giả bữa cho ba đêm mất ngủ trên lan can ngôi biệt thự ở phố chợ Mỹ Tho. Sang ngày thứ hai, đàn bà con nít trên tàu bắt đầu say sóng. Ghê tởm nhất là mấy con xẩm từng băng cứ từng cơn ụa nôn, gục mặt lên người thằng Biên ói mửa! Nhiều lần thằng Biên thúc cùi chỏ vô bụng con xẩm ngồi cạnh nhưng người nó cũng đã nhơ nhớp đồ ói. Tệ hơn nữa là các cánh cửa tò vò không mở ra được vì sóng biển liên tiếp ập vào lườn tàu. Mùi hôi do đó tanh nồng hôi thối đến ngộp thở. Nhiều bà già ỉa đái ngay trên sàn, mỗi khi tàu ngả nghiêng phẩn dơ từ trong “pô” văng tung tóe!
Phần Ðường và các bạn anh dưới hầm tàu, tình trạng cũng không khả quan hơn. Ngồi đằng mũi, nên Ðường có cảm tưởng những làn sóng vô hình đâm xuyên vào ngực mình trước khi xẻ dạt sang hai bên hông tàu. Các bạn Ðường cũng cùng chung cái cảm giác tức ngực ấy. Hầm tàu phần chìm dưới biển hứng chịu những đợt sóng ngầm nên tất cả đàn ông đều cảm thấy như mình bị dần, bị xô ném bởi bàn tay của tên khổng lồ. Nhiều người không chịu đựng nổi, nôn thốc nôn tháo lên người đối diện. Cây đèn bão không hiểu sao bọn thủy thủ lấy đi để lại khoảng hầm tối đặc, nặng mùi. Ðường không thấy đói, và cũng không dám ăn uống vì sợ đi tiêu đi tiểu hay nôn mửa giữa đám người ngồi bó chiếu. Thêm nữa, Ðường hối hận lúc xuống hầm đã không kịp đưa bao lương khô cho em, anh cứ lo lắng sợ thằng Biên đói. Mấy lần Ðường tính nhờ chuyền tay chuyền lên hộp guigoz đường cát có tẩm chanh cho em, nhưng lại sợ có tay nào bất hảo cầm nhầm luôn nên đành thôi. Ðến lúc mệt quá, anh mang theo lon guigoz vào cơn mê thiếp mệt lả.
Ngày thứ ba, đám Hoa kiều bừng tỉnh nườm nượp ăn uống. Họ lôi từ trong sắc ra từng khối thức ăn bổ béo và có chất dinh dưỡng cao như sâm khô, gà ác ướp tương, chuối cau, mật ong, đường thẻ, cam sành… Thằng Biên cũng thấy đói bụng, không có bọc lương khô mẹ làm sẵn, nó đành chờ mấy con xẩm ngủ say mới moi móc vài củ sắn, miếng bánh đậu và uống ké nước lọc. Hậu quả tức thời của một ngày ăn uống là những vụ ói mửa, tiêu tiểu liên tục. Từ trên boong nhìn xuống các khoang, thằng Trương Ðắc, con ông Trương Hồng, không khỏi liên tưởng đến những xe hút hầm cầu thường trông thấy trong Chợ Lớn! Mùi xú uế kinh khủng đến độ thằng Biên quyết định trèo lên boong trên. Nó bò, trườn, đạp, giẫm trên đầu nhiều người để ra cửa khoang.
“Nị hôi pín tồ?”
Bà xẩm vừa bị Biên bò qua đầu chửi đổng “Tiểu nị lẩu mẩu hấy”. Thằng Biên bất cần, vì nếu không lên boong nó sẽ chết ngộp tức khắc!
“Xuống hầm!”
Thằng thủy thủ lúc ở cồn quát lớn, lấy tay đè đầu thằng Biên.
“Cho đi đái!”
Nó cố gỡ cánh tay cuồn cuộn bắp thịt của tên thủy thủ.
“Ðái vô bao ny lông!” Tên thủy thủ lại nhấn thằng Biên xuống.
“Thôi cho nó lên.”
Thằng Trương Ðắc học chung Kế-toán Vật-tư với Dzũng, biết anh em Ðường nói với thằng thủy thủ rồi kéo thằng Biên lên.
“Ðái rồi xuống liền nghe.”
Biên không trả lời, bò ra boong sau. Cầu tiêu nằm tuốt ở đuôi, không có người. Bước vào cầu xí thằng Biên đang mắc tiểu kinh khủng, nhưng không tài nào tiểu tiện được. Nước biển chỗ chân vịt bị đánh văng tung xối xả lên nhà cầu. Thằng Biên tưởng như nó vừa hứng hết nước tiểu của những người đi tiểu trước! Cái buồng gỗ đóng sơ sài không đáy, nghiêng qua nghiêng lại chòng chành lên xuống đến thót ruột. Nắm chặt nắm cửa, người ướt nhẹp, nó sợ rơi xuống lỗ hổng toang hoác phía dưới. Cuối cùng, Biên đành chấp nhận nó không thể nào đi tiểu được trên một vị trí bấp bênh thiếu an toàn như miếng ván gỗ này. Nó trèo xuống, ngồi bệt trên sàn tàu. Nó nghe loáng thoáng tiếng nói chuyện được biết hôm qua ở hải phận quốc tế, có vài chiếc tàu Na Uy, Thụy Ðiển trông thấy chiếc MT-603 nhưng đều chạy luôn.
Gió biển thổi phần phật, chung quanh tàu là một hình lõm nổi màu tím. Biển màu tím, nền trời màu tím, mây màu tím, chỉ có mặt trăng tròn sáng rợn trên cao. Sao nhiều kinh khủng, chưa bao giờ Biên được thấy nhiều sao như vậy. Cả bầu trời đêm tỏa sáng bát ngát, lồng lộng vần vũ mây và tiếng sóng ào ạt rào rào làm Biên tự dưng quên mất thực tế. Nó ngây ngất trước khung cảnh đã được đọc trong Mười lăm truyện mùa Hè, Mười lăm truyện phiêu lưu, Mười lăm truyện đường biển. Nó chợt sống với thế giới của Ngư ông và biển cả. Tiểu thuyết hơn, Biên nghĩ đến 20,000 dặm dưới đáy biển của Jules Vernes.
“Ê, đái rồi sao chưa xuống mày?”
Thằng Biên giật mình, vội hít lấy hít để bầu không khí trong lành trước khi chui xuống hầm lại.
Biên thấy nó ngồi trong căn phòng ăn quen thuộc của ngôi nhà ở Ðakao, bà Long ngồi bên cạnh, nắm chặt tay con nước mắt ràn rụa. Biên hốt hoảng muốn rút tay ra, đỡ lấy mẹ.
“Mẹ, mẹ sao vậy?”
Nhưng bà Long vẫn nắm chặt tay con, hai mắt mở lớn trừng trừng…
Biên vùng vẫy tỉnh dậy và nhận ra nó đang bị con xẩm đè ép sát vách tàu. Mồ hôi hai bên thái dương và lưng áo thằng Biên vã ra như tắm. Ðang đêm hầm tàu lạnh căm căm vì gió biển thổi lùa thốc qua cửa khoang, mà người Biên vẫn ướt đẫm mồ hôi vì sợ. Nó nhớ rõ mồn một cách đây bốn năm khi bố mất, bà Long nằm mơ thấy mình đang đi xe đò với chồng, chợt có người lạ mặt chặn xe xông lên đâm vào lưng ông Long. Ðúng lúc đó, cả nhà bị đánh thức dậy vì tiếng chuông điện thoại reo từ nhà thương Ðồn Ðất báo tin ông Long hấp hối. Ðêm đó là 31 tháng 5-1975, “Giải phóng” vừa đúng một tháng. Tháng 5-75 – tháng 5-79, tự nhiên thằng Biên cảm thấy khó thở, hai lỗ tai lùng bùng, rồi như có một sức mạnh vô hình thúc đẩy, nó bò trườn nhanh qua đầu mọi người đang say ngủ ra ngoài.
“Xuống hầm! Con c., không có đi đái nữa!”
Thằng thủy thủ lúc nãy ngồi chặn ở cửa khoang quát lớn, cùng lúc lấy chân đạp vào mặt thằng Biên. Vẫn cái sức mạnh vô hình đã kéo nó dậy, lần này truyền vào hai tay nó chụp lấy chân gã thủy thủ và hất mạnh ra sau. Tên thủy thủ ngã ngửa trong lúc Biên xông lên chạy ra boong sau. Gã thủy thủ lồm cồm đứng dậy rượt theo nó. Chiếc thuyền đột ngột chao thật mạnh khi ấy, cả hai, Biên và thằng thủy thủ cũng mất thăng bằng trượt chân té sõng soài. Toàn thân chiếc tàu rùng mạnh như bị bắn thủy lôi. Có tiếng va chạm cọ xát đến nhức óc. Cả hai vừa gượng đứng lên lại ngã nhào vì con tàu bất ngờ nghiêng hẳn sang một bên. Chuỗi âm thanh cọ xát vỡ vụn lanh lảnh lúc nãy lại vọng lên đinh tai. Trên tàu có tiếng la khóc sợ hãi. Tiếng quát hỏi hỗn độn của tài công và thợ máy. Cả tên thủy thủ và Biên đều bất động trên sàn tàu, họ bị thôi miên vào hình ảnh con tàu không ngừng nghiêng ngửa tưởng có thể lật úp. Biên, ở chỗ nó nằm dán sát cabine, thấy rõ tài công đang cố cho tàu de lại. Chiếc MT-603 rùng mình nhiều lần, tiếng máy tàu rú như tiếng sói biển tru đêm. Biên trông thấy ở nhà xí, chân vịt quay tít, nước biển bắn lên lớp lớp như sóng thần. Chiếc MT-603 rung chuyển toàn thân, cố bứt rời khỏi vùng nước đang bấu chặt lấy nó. Lẫn với tiếng sóng, tiếng máy tàu gầm rú, râm ran tiếng Nam mô niệm Phật cầu kinh của bốn trăm người.
“Chân vịt vướng lưới rồi, cho chạy tới!”
Không rõ ai đã la lên nhưng tài công nghe theo cho tàu chạy tới. Lần này tiếng va chạm cọ xát khủng khiếp như bom nổ. Con tàu hộc lên rồi lại chao nghiêng như muốn lật sấp.
“Hỏng rồi, đá ngầm!”
“De lại, de lại!”
“Cho chạy máy phụ, gài hết số, vụt hết hành lý cho nhẹ tàu!”
Tiếng khóc trong khoang đàn bà con nít bây giờ như ri, không phân biệt được nữa là tiếng Quảng hay tiếng Việt. Mặc dù đã chạy hết mã lực, chiếc tàu vẫn không nhúc nhích nổi. Thủy thủ đoàn đã quăng hơn quá nửa số hành lý buộc trên boong. Những sắc, vali, ba lô căng phồng, trôi nổi trên mặt nước một lúc rồi chìm lỉm. Thằng thủy thủ kiếm chuyện với Biên biến đâu mất. Trong cabine tài công và chủ tàu xoay trở, chửi bới lẫn nhau. Lúc này tài công đã biết chắc là đá ngầm, chứ không phải vướng lưới. Dù chuyện có đá ngầm giữa đại dương nghe vô lý, nhưng chiếc MT-603 rõ ràng là đụng phải một khối đá cứng. Tiếng máy tàu rít man dại, những hàng bọt sóng trắng xóa từ hai bên hông tàu rùng rùng xẻ phăng phăng trên mặt biển. Ván thuyền rung bần bật, có khi mọi người tưởng chừng tàu vỡ tung đến nơi vì những tiếng “bục”, “bục” cực lớn phát ra từ chân vịt.
“Ngừng máy, ngừng máy, gẫy chân vịt đến nơi rồi!”
“Ðừng thử nữa, bể ‘lốc’ máy!”
Chiếc MT-603 đã nghiêng hẳn sang bên trái sát mặt nước. Mọi người được lệnh dồn hết sang phải để quân bình trọng lượng, nhưng vô ích. Bọn thủy thủ điên cuồng quăng hết xuống biển tất cả những gì chúng nắm dưới tay. Những bao bố thực phẩm tươi, những thùng cạc-tông thức ăn khô và cả những can nước ngọt hăm lăm lít thi nhau bay xuống biển. Hành lý của bầy thuyền nhân thì đã vất từ lâu.
Tài công chính và thợ máy cố gắng thêm một lần nữa, hy vọng trọng lượng giảm bớt giúp tàu nổi lên. Tiếng máy chỉ kịp rít lên một tràng ngắn, thì đằng mũi đứng dựng lên rồi cả con tàu rơi chạm mạnh xuống mặt đá ngầm. Như cơn địa chấn, mặt nước vỡ tung tóe, trăm ngàn mảnh. Chuỗi tiếng động đổ sập từ trên boong làm mọi người ở đằng lái chết sững. Cây đà chống boong vừa sập xuống, kéo theo trần boong trên đè sập xuống tầng đàn bà, chỗ ngồi của thằng Biên từ mấy ngày nay.
“Trời ơi cứu… cây đè con tôi chết rồi!”
“Câu màng à! Câu màng à!”
Ở những cửa hẹp, những cánh tay bấu víu giành nhau túa ra nhảy xuống biển. Những người đàn ông từ hầm dưới cùng nghe tiếng kêu khóc của vợ con, vùng tràn lên boong cố tìm đường vô khoang nhì đã bị đè bít. Mặt boong trên nghiêng vỡ trong tiếng gỗ gẫy vụn đến rợn tóc gáy, từng đám đông người lê lết tìm đường thoát. Mọi người tiếp tục tuôn ra từ các cửa sổ và cửa khoang, nhảy xuống biển theo lệnh của tài công cho nhẹ tàu. Tai nạn rùng rợn ở tầng nhì, như có quý nhân phù trợ không gây thiệt hại nhân mạng, chỉ một số đàn bà và con nít bị đè gẫy tay gẫy chân. Nhưng chiếc tàu bây giờ là địa ngục nổi trên mặt nước. Thằng Biên sau một lúc lâu chết sững trước buồng xí, vùng dậy theo bản năng, trước lúc nhảy xuống biển nó còn nhớ quàng vội chiếc áo phao của hải quân Mỹ mà nó đã hứa với bà Long luôn đem theo mình.
Rơi tõm xuống biển, thằng Biên đau nhói ở lòng bàn chân bị đá san hô cứa đứt. Nó còn tỉnh táo cố giật bình gaz mắc trên áo phao. Chiếc áo phồng lên giúp nó trôi bềnh bồng. Bầu trời Thái Bình Dương sáng rực hồi nào không ai hay.