Mùa thu tảo mộ…
Vừa qua, hôm 17/10/2015, một phái đoàn người Mỹ gốc Việt đã đến viếng thăm nghĩa trang quốc gia Arlington, Virginia. Như chúng ta đã biết, nghĩa trang rộng lớn này nằm dọc theo bờ sông Potomac đoạn chảy qua thủ đô Washington, D.C. Từ bên đây bờ sông trực thuộc Thủ Đô Washington chỉ cần bước qua cây cầu cổ kính Memorial Bridge là đến chân đồi của khu nghĩa trang. Nơi đây an táng khoảng hơn 400 ngàn tử sĩ Hoa Kỳ và cũng là nơi yên nghỉ của một số chiến binh Việt Nam.
Phóng viên Hòa Ái của Đài RFA đã ghi lại như sau: Hòa vào dòng người đông đúc đến thăm Nghĩa trang Quốc gia Arlington trong một ngày cuối tuần đầu mùa Thu năm 2015, nhiều gương mặt trong phái đoàn người Mỹ gốc Việt bùi ngùi xúc động. Họ chậm rãi từng bước chân xuyên qua các dãy mộ thẳng tắp với lòng tri ân sâu sắc những người lính đã bỏ mình nơi trận địa khắp thế giới vì cuộc sống thanh bình của nhiều người, trong đó có chính họ. Họ lặng lẽ viếng ngôi mộ tập thể có mộ bia với tên của các binh sĩ Hoa Kỳ và những người lính thuộc QLVNCH đã hy sinh trong một tai nạn trực thăng tại chiến trường miền Nam VN vừa tròn đúng 50 năm. Theo nhà báo Giao Chỉ trong một bài viết vào mùa thu đi tảo mộ năm 2014, thì trong ngôi mộ tập thể này, có mười chiến binh Việt Nam bao gồm 3 trường hợp. Tại Khu # 34 mộ phần tập thể số 4439 có 7 chiến binh Việt Nam vô danh cùng chôn cất với 4 chiến binh Hoa Kỳ trong phi vụ trực thăng bị bắn rơi vào ngày 5 tháng 3-1971. Tất cả 11 người đã lẫn lộn không phân biệt được nên chung sự Hoa Kỳ đã đem chôn tập thể tại đây. Ngoài ra, cũng tại Khu # 34, phần mộ số 4524 có 2 phi công Việt Nam vô danh được chôn tập thể cùng một chiến binh Hoa Kỳ. Di hài những người này được coi như mất tích tại đất Lào từ 1968. Đến tháng 3 năm 1990 tìm thấy thì tất cả đều lẫn lộn trong cát bụi thời gian. Toán đi tìm xác lính Mỹ đã đem về cùng an táng tại đây.
nguồn npr.org
Mùa thu, lá cây trong nghĩa trang bắt đầu nhuộm vàng, có chỗ rộ đỏ. Vẫn theo lời phóng viên Hòa Ái của Đài RFA, lần theo bước chân của phái đoàn người Mỹ gốc Việt, nhóm người dừng lại ở phần mộ của các chiến sĩ gốc Việt đã tử nạn ở mặt trận các quốc gia Trung Đông. Thân mẫu của Hạ sĩ Thủy quân Lục chiến Bình Lê chia sẻ cảm xúc của bà trong lần viếng mộ đứa con trai duy nhất đã ra đi vĩnh viễn khi tuổi đời còn rất trẻ: “Hôm nay, các cộng đồng, các cô chú bác đến viếng thăm nghĩa trang này, tôi rất cảm ơn đã nhớ và đến thăm con tôi. Một chút nào hồi tưởng lại việc làm có ý nghĩa của một chiến sĩ VN mà chết đi để lại tiếng thơm cho cộng đồng mình. Và đối với những người lính thì đó là một danh dự, sự tự hào của người VN rất kiên cường, bất khuất. Con tôi được chôn trong Nghĩa trang Quốc gia này, tôi cảm thấy nơi yên nghỉ của con mình rất bình yên và đẹp đẽ. Tôi cứ nghĩ con tôi ở trong một ngôi nhà mới. Thỉnh thoảng tôi đến thăm và hôn con tôi. Và thế là tôi sống”.
Trong lần viếng Nghĩa trang Quốc gia Arlington năm nay, một số người trong phái đoàn Người Mỹ gốc Việt còn dành thời gian đến viếng khu an nghỉ của các chiến sĩ Bắc-Nam Hoa Kỳ trong cuộc Chiến tranh giữa các Tiểu bang hay còn gọi là “Nội chiến Hoa Kỳ” từ năm 1861 đến năm 1865. Phía sau Nhà tưởng niệm Tướng Robert Lee chỉ huy Quân đội Phương Nam là ngôi mộ của các chiến sĩ vô danh, nơi chôn chung hài cốt của 2111 tử sĩ cả 2 miền Nam-Bắc. Tại lô 16 trong nghĩa trang này còn có gần 500 mộ phần của các tử sĩ miền Nam. Và tại đây, tượng đài Tưởng niệm những người lính miền Nam-Confederate Memorial được xây vào năm 1914. Trong ngày khánh thành có sự hiện của Đại tá Robert E. Lee, cháu nội của vị “bại Tướng” Lee, người đã thảo lá thư ngỏ ý kết thúc cuộc nội chiến Hoa Kỳ. Các lá cờ của phe “thua trận” miền Nam vẫn tung bay tại nghĩa địa và các khu lưu niệm trong ngày Chiến sĩ Trận vong Hoa Kỳ hằng năm.
Cựu Trung tá Hải quân Hoa Kỳ Tuấn Nguyễn, đại diện Ban tổ chức cho Đài ACTD biết Hội Quân Nhân Mỹ gốc Việt và cộng đồng người Việt từ các tiểu bang duy trì viếng thăm “Tảo mộ Mùa thu” hằng năm ở Nghĩa trang Quốc gia Arlington để tri ân và nhắc nhở những thế hệ người Mỹ gốc Việt tiếp nối về các anh hùng thuộc QLVNCH và Quân lực Hoa Kỳ trong cuộc chiến tranh VN cũng như những binh sĩ Mỹ gốc Việt đã ngã xuống ở chiến trường Afghanistan và Iraq.
Câu chuyện về các chiến binh Việt Nam an nghỉ bên đồi Arlington là như vậy. Anh em cùng chia mặt đất và bầu trời với các chiến sĩ Hoa Kỳ trong hương hoa và lòng tưởng niệm. Sinh thời, Nguyễn Đức Quang đã một lần viếng thăm Nghĩa Trang Arlington. Hãy yên lặng lắng nghe ca từ bài hát của anh từ bầu trời cao xanh vọng lại:
Này bạn, cùng chiến đấu
cùng gục ngã viên đạn ngược đường bay
Về đây, cùng tới đây, chia nhau nghĩa trang này (…)
Chiều nay xa quê nhà
Còn chỗ không người lính gác,
chúng tôi về đây nằm,
trên đồi Arlington!
Xin anh em an nghỉ nghìn thu.
TN