Cấp cứu “miệng-truyền-miệng” sau cơn trụy tim
Nếu thấy người bị xỉu, đừng bận tâm dùng cách “miệng truyền miệng” để cấp cứu. Năm 2008, Hội Tim Hoa Kỳ (American Heart Association (AHA) cập nhật phương pháp hồi phục tim phổi (cardiopulmonary resuscitation (CPR), khuyến cáo nên dùng cách “Hands-Only” CPR.
Nên: Chỉ dùng tay ấn mạnh và nhanh lên phía giữa ngực của nạn nhân bị ngất xỉu trong khi chờ đợi xe cứu thương tới. Phương pháp này tỏ ra cũng hữu hiệu như cách thức CPR thông thường “miệng truyền miệng” trong ít phút đầu đối với nạn nhân bị trụy tim bất thình lình. Ðối với trẻ em và những nạn nhân bị chết đuối nên áp dụng phối hợp cả hai phương pháp, miệng truyền miệng và ép trên ngực. Trong trường hợp trụy tim, nếu không được cứu cấp ngay, cứ mỗi phút qua đi là cơ may sống sót của nạn nhân giảm đi 7%.
Dùng thủ thuật Heimlich với người bị hóc
Nhiều người chữa nạn nhân mắc nghẹn bằng cách dùng ngay thủ thuật Heimlich (đứng sau nạn nhân bị nghẹt, dùng tay ấn mạnh vào cuối hoành cách mô (diaphragm, màng ngăn giữa bụng dưới và bụng trên), tạo sức ép vào phổi và trên bất cứ vật nào bị kẹt trong khí quản, hy vọng đẩy vật đó ra). Thủ thuật này nay không còn được hội Hồng Thập tự khuyên dùng nơi những nạn nhân bị hóc mà còn tỉnh táo.
Nên: Dùng phương pháp “5 và 5” như sau: đứng sau người bị nghẹn, cho nạn nhân ngả người về phía trước, đánh mạnh vào xương vai 5 lần bằng sống bàn tay. Sau đó, cho người đó đứng thẳng, dùng phần bàn tay phía ngón cái ấn và đẩy từ vùng trên rốn nạn nhân lên trên (thủ thuật Heimlich). Làm thế 5 lần, rồi đổi qua cách đánh mạnh vào xương vai, cứ thế cho đến khi nạn nhân hết mắc nghẹn.
Dùng tay quay cầm máu
Trong phim ảnh ta thường thấy người anh hùng cứu nạn nhân bị cá mập cắn, bị xe máy kéo đụng bị thương ngay khi họ tuôn đổ máu bằng cách làm một cái “ga-rô” bằng dây thắt lưng hoặc áo thun. Nhưng trong đời thường, ngăn chặn dòng máu chảy đến một bộ phận bị thương có thể làm hại hơn là có lợi.
Nên: Ngăn cho chân, cánh tay, hoặc tay khỏi bị hư hoại bằng cách đè thẳng lên trên hoặc bên cạnh vết thương bằng miếng gạc (gauze). Khi máu ngưng chảy, băng chỗ vết thương bằng miếng gạc mới và treo lên cao.
Cho người ngất xỉu uống cà phê.
Cho người ngất xỉu uống cà phê hoặc một lon nước tăng lực Redbull, có thể làm họ bị ngất lại. Thường người bị xỉu là do huyết áp xuống thấp, caffeine không giúp được gì, cũng tương tự như trường hợp bị mất nước đã đề cập ở phần trên.
Nên: Chỉ nên cho nạn nhân ngồi, đưa hai chân lên cao. Vị trí đó giúp cho máu lưu thông lên đầu. Nếu người đó không phản ứng gì, thì cách đó cũng giúp cho khỏi bị té ngã gây thương tích.
