Vào buổi sáng ngày 22 Tháng Ba, ba trái bom được điều hợp đã phát nổ tại vương quốc Bỉ: hai trái tại phi trường quốc tế Brussels và một tại nhà ga xe điện ngầm Maelbeek cũng trong khu vực thủ đô Brussels. Ba vụ nổ đã làm thiệt mạng ít nhất 31 người và làm bị thương khoảng 270 chục người. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ xác nhận có hai người Mỹ nằm trong số những người bị thiệt mạng và chín người Mỹ khác bị thương.
Tưởng niệm các nạn nhân – nguồn wcsh6.com
Vụ khủng bố ở Brussels xảy ra vừa đúng hơn bốn tháng sau vụ khủng bố Paris vào Tháng 11 năm ngoái làm thiệt mạng 130 người, và đúng bốn ngày sau khi giới chức an ninh Bỉ đã bắt giữ Salah Abdeslam, kẻ bị tình nghi tham gia vụ Paris và là kẻ sống sót duy nhất.
Vụ nổ tại phi trường Brussels – nguồn huffingtonpost.co.uk
Theo tin cảnh sát cho biết vào khoảng 8:00 sáng, lúc mà nhiều người đang trên đường tới sở, hai trái bom đã phát nổ tại phi trường Brussels, làm cho khách du hành đang có mặt nơi đó phải bỏ chạy tán loạn và trên sàn nhà ngổn ngang đầy những mảnh kính vỡ và mảnh vụn của trần nhà. Hai trái bom nổ này được đặt trong khu vực khởi hành nằm trên tầng ba và được thực hiện bởi những tay ôm bom tự sát.
Khoảng một giờ sau đó, một trái bom khác đã phát nổ, lần này tại nhà ga xe điện ngầm Maelbeek, gần trung tâm hành chính của thành phố và cũng là nơi đặt văn phòng điều hành của tổ chức Liên Âu (EU). Nhiều nhân chứng có mặt tại hiện trường cho biết họ nhìn thấy xác của nhiều chục người chết cũng như bị thương nằm la liệt ở bên ngoài lối đi.
Tổ chức Nhà nước Hồi giáo (ISIS) đã lên tiếng nhận trách nhiệm về những vụ nổ này. Tổ chức cũng lên tiếng cảnh cáo còn thêm nhiều vụ tấn công nữa: “Chuyện gì đang xảy đến còn tệ hại và thảm thiết hơn nữa, vì Thượng đế cho phép.”
Nhóm ISIS, qua một trang mạng, đã đưa ra bản tuyên bố nói rằng những kẻ tấn công của họ đã chọn địa điểm “kỹ lưỡng” và đã “đeo dây lưng chứa chất nổ vào người và còn mang theo những loại bom nhỏ và súng máy.”
Quang cảnh ngổn ngang bên trong phi trường – nguồn trong thesun.co.uk
Ngay sau vụ nổ, giới chức an ninh Bỉ đã tổ chức cuộc săn lùng người đàn ông xuất hiện trong một đoạn video của hệ thống an ninh phi trường chỉ ít phút trước khi hai trái bom phát nổ. Hình ảnh ghi nhận có ba người đàn ông cùng đi với nhau, nhưng chỉ hai người và cũng là hai anh em, Khalid và Ibrahim El Bakraoui, mà các giới chức tin là đã chết trong vụ nổ. Người đàn ông thứ ba này được biết đã trốn thoát sau khi đặt chiếc va li có chứa chất nổ cũng tại nơi khởi hành của phi trường. Chiếc va li đã không phát nổ và sau đó đã được tháo gỡ. Một số bản tin cho biết trong va li chứa rất nhiều đinh và chất nổ có sức công phá mạnh hơn những trái bom đã nổ ở phi trường cũng như tại trạm ga xe điện ngầm. Nếu trong trường hợp chiếc va li này phát nổ, người ta tin rằng số người thiệt mạng và bị thương sẽ còn cao hơn nhiều.
Tối Thứ Năm 24/3, giới chức an ninh Bỉ đã bắt giữ một người đàn ông trong khi ông này đang ngồi trong một chiếc xe hơi trước văn phòng công tố của chính quyền Bỉ. Người đàn ông này được nhận diện là Fayçal Cheffou. Sang ngày Thứ Bảy 26/3, giới chức Bỉ tuyên bố họ đã khởi tố Cheffou vì tin rằng ông này đã tham gia vào vụ nổ tại phi trường như nói ở trên.
Cùng bị khởi tố với Cheffou còn có hai người đàn ông khác có tên ghi tắt trong hồ sơ là “Rabah N” – bị cáo buộc đã có tham gia vào hoạt động của nhóm khủng bố và bị bắt giữ cũng vào hôm Thứ Năm trong một cuộc bố ráp tại ngoại ô Paris mà giới chức an ninh Pháp nói rằng họ đã phá vỡ một âm mưu tấn công khác ở Pháp, và “Aboubakar A.” – bị cáo buộc có những hoạt động liên quan tới khủng bố nhưng không nói rõ là tên này có tham gia vào một trong những âm mưu khủng bố trên hay không.
Cùng bị bắt giữ vào hôm Thứ Năm còn có ít nhất hai tên nữa bị tình nghi có tham gia vào vụ nổ bom tại ga xe điện ngầm nhưng các giới chức an ninh còn giấu tên những người này.
Camera an ninh ghi hình 3 nghi can – nguồn businessinsider.my
Các công tố viên không cho biết là Fayçal Cheffou có phải là nhân vật thứ ba trong đoạn video ở phi trường mà họ đã ráo riết săn lùng trong những ngày sau vụ nổ. Nhưng theo tường trình từ nhật báo Le Soir của Bỉ, dựa vào một nguồn tin được giấu tên, nói rằng người tài xế taxi đã đưa ba tên khủng bố này đến phi trường vào buổi sáng của vụ tấn công đã nhận diện Cheffou là một trong ba tên xuất hiện trong đoạn ghi hình trên.
Vụ khởi tố hôm Thứ Bảy diễn ra chỉ một ngày sau khi giới chức an ninh Bỉ nhìn nhận là họ đã bỏ lỡ một cơ hội không thúc ép trong vụ hỏi cung Salah Abdeslam để lấy thêm tin tình báo chỉ ít ngày trước khi vụ nổ bom tự sát xảy ra tại thủ đô Brussels, và thừa nhận rằng vụ sai sót an ninh quan trọng này có thể đã cho phép những tên khủng bố cùng trong nhóm với Abdeslam đã thực hiện kế hoạch tấn công mà không gặp trở ngại nào.
Một số phân tích gia cho rằng sau vụ bắt giữ Abdeslam, nhóm khủng bố biết rằng sớm muộn gì họ cũng sẽ bị bắt và đã quyết định thực hiện vụ đánh bom sớm hơn dự định. Có lẽ vì chuẩn bị gấp gáp nên gặp sơ sót và nhờ vậy mà chiếc va li mang theo trái bom thứ ba tại phi trường đã không phát nổ.
Văn phòng Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cho biết họ đã từng bắt giữ một trong hai người anh em là Ibrahim El Bakraoui vào Tháng Bảy năm ngoái và trục xuất hắn ta đến Hoà Lan cũng như thông báo cho giới chức Bỉ biết về việc này. Giới chức Thổ Nhĩ Kỳ còn nói thêm rằng giới chức an ninh Bỉ đã trả lời rất nhanh sau đó cho biết Ibrahim El Bakraoui từng có nhiều tiền án tội phạm trước đây nhưng không thấy có liên hệ tới khủng bố.
Tháp Eiffel cũng như nhiều công trình nổi tiếng trên thế giới, được chiếu sáng bằng màu cờ của Bỉ Quốc (đen, vàng, đỏ) – nguồn todayonline.com
Sự liên hệ giữa Abdeslam và những tay khủng bố này cho thấy cả hai vụ khủng bố tại Brussels vừa qua và vụ khủng bố tại Paris bốn tháng trước có sự liên hệ chặt chẽ với nhau, và hệ thống tổ chức của những nhóm khủng bố có lẽ rộng lớn và phức tạp hơn những gì mà các giới chức an ninh được biết cho tới nay. Cả hai vụ khủng bố xảy ra tại Brussels và Paris có thể nói được thực hiện gần như hoàn hảo, qua mặt được các giới chức an ninh quá dễ dàng cho thấy có sự lỏng lẻo và nhiều kẽ hở trong hệ thống an ninh và tình báo của Bỉ và Pháp nói riêng và nhiều quốc gia Âu châu nói chung. Do đó, người ta lo ngại không biết còn bao nhiêu âm mưu khủng bố nữa đang được lên kế hoạch và còn bao nhiêu tay khủng bố cũng như cảm tình viên đang âm thầm hoạt động tại khu vực này.
Tại Hoa Kỳ, Tổng thống Barack Obama một lần nữa gặp áp lực từ nhiều phía đòi cần phải thay đổi chiến lược chống ISIS mặc dù chính quyền Obama khẳng định rằng đến nay họ đã lấy lại được hơn 20% lãnh thổ của nhóm này và kết quả của những vụ đánh bom đã giết chết nhiều lãnh tụ cũng như khoảng 10,000 tay súng ISIS. Tuy nhiên, việc ngăn chặn những vụ khủng bố tại Âu châu đã không có kết quả và những tay khủng bố đang hoạt động vẫn tiếp tục nhận chỉ thị từ Raqqa, thủ phủ của ISIS tại Syria.
Trong hơn một năm nay, người dân Âu châu nói chung đã phải hứng chịu quá nhiều những cuộc khủng hoảng đã làm thay đổi sâu xa đến cuộc sống cũng như nếp suy nghĩ của họ về khủng bố và di dân. Không chỉ nguy cơ của những trái bom đặt trong những va li có thể phát nổ bất cứ khi nào và ở bất cứ đâu, mà còn những khủng hoảng liên quan khác đã giáng xuống khu vực này cùng một lúc. Hơn một triệu di dân và người tị nạn đã đến đây trong suốt 15 tháng qua, mà phần đông là từ Syria, Afghanistan và Iraq, nơi mà người dân ở đây đã phải tìm cách thoát khỏi những cảnh bạo động còn tệ hại hơn so với những gì chúng ta đang chứng kiến tại Âu châu, và những cuộc bạo động này thường được thực hiện bởi nhóm ISIS.
Đến nay không một ai dám chắc chiến lược chống ISIS mà các chính phủ phương Tây, trong đó có Hoa Kỳ, đang theo đuổi khi nào sẽ thành công và tiêu diệt được ISIS. Trong khi chờ đợi đến ngày đó, người dân tại Âu châu nói riêng và cả thế giới nói chung vẫn phải sống trong niềm khắc khoải.
VH