Kỳ 1
Chuyện cũ nhưng vẫn mới
Hiện ở Mỹ có một ông già 78 tuổi đang ngồi bóc lịch với bản án khổng lồ là 150 năm tù. Ngày dự trù mãn hạn tù của ông ta là ngày14 tháng 11 năm 2139, lúc ông 201 tuổi, nếu ông còn sống. Đương nhiên điều này là một điều không tưởng vì hiện thời sức khoẻ ông ta không được tốt cho lắm với một lần bị kích tim và yếu thận. Hơn nữa trong lịch sử nhân loại chưa có người đàn ông nào sống tới 201 tuổi cả. Người đàn ông có tuổi thọ kỷ lục là ông Jiroemon Kimura người Nhật, chào đời ngày19-4-1897 và “sayonara” cuộc đời ngày12-6-2013, hưởng thọ đúng 116 năm 54 ngày. Người đàn ông cao tuổi nhất còn sống hiện nay là một ông người Nhật khác tên Yasutaro Koide 112 tuổi.
Người tù Mỹ cao niên mà chúng ta đang đề cập ở đây đã lãnh bản án ngày 12 Tháng Ba năm 2009. Bảy năm qua, người đời không hề quên ông và không để cho ông yên. Họ vẫn tiếp tục bươi móc, viết sách, dựng kịch, làm phim tài liệu, và phim tập truyền hình chiếu nhiều kỳ.
Vậy “người tù thế kỷ” đó là ai? Xin được gọi ông là Ma Đớp, phiên âm theo tên thật Bernie Madoff của ông. Ma Đớp là người đã tạo ra kế hoạch lừa đảo tài chánh lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ và cả thế giới. Số tiền lừa đảo lên đến 64.8 tỷ Mỹ kim. Nạn nhân của ông gồm nhiều người danh tiếng, trong số đó có mấy người quá đỗi tuyệt vọng phải quyên sinh.
Trong 7 năm qua đã có 7 quyển sách viết về Ma Đớp xuất bản ở Hoa Kỳ. Trong quyển có tựa đề The Wizard of Lies phát hành năm 2011, tác giả Diana B. Henriques của The New York Times đã viết tường tận dứt khoát về nhân vật này và mưu kế lừa đảo thần sầu của ông ta. Để có đầy đủ chất liệu, tác giả Henriques đã truy cập tài liệu chưa hề tiết lộ và thực hiện hơn một trăm cuộc phỏng vấn, bao gồm các cuộc phỏng vấn đích thân Ma Đớp đầu tiên kể từ khi ông ngồi tù năm 2009. Henriques cũng cung cấp chi tiết sống động từ các vụ thưa kiện và các cuộc điều tra của chính phủ, cho nổ tung những huyền thoại vây quanh câu chuyện, và trong phần kết đã tiết lộ những phát triển pháp lý mới mẻ.
Được dựng thành bộ phim truyền hình hồi hộp nhiều tập về đời thật trong giới tài chánh, The Wizard of Lies bắt đầu trình chiếu Tháng Hai năm 2016 tương phản sự vượt lên đáng kể của Ma Đớp ở Wall Street với những cảnh ấn tượng sự tuột dốc nhanh chóng về phía tự hủy diệt. Đây cũng là sự phơi bày đầy đủ nhất về thảm họa cá nhân đau lòng và sự đánh dấu cuộc chiến pháp lý kéo theo sau sự sụp đổ của Ma Đớp, các vụ tự tử, thất bại kinh doanh, gia đình rạn nứt, tổ chức từ thiện bị đóng cửa. Vụ lường gạt chấn động vượt thời gian này quả là một bài học hiển nhiên đích đáng cho chính quyền Washington và giới tài chánh Wall Street New York.
Khi đứa bé trai kháu khỉnh bụ bẫm vừa lọt lòng mẹ chào đời ngày 29 Tháng Tư năm 1938 tại quận hạt Queens thuộc thành phố Nữu Ước, đôi vợ chồng Ralph and Sylvia Madoff gốc Do Thái mừng rỡ đặt cho con một cái tên đẹp Bernard có gốc gác cổ ngữ Ðức mang ý nghĩa là một chú gấu can đảm. Họ không ngờ được rằng bảy mươi năm sau, đứa con trai yêu quý đó của họ trở thành một tay lừa bịp lừng danh nhất trong ngành đầu tư của lịch sử nhân loại. Chú gấu can đảm đã âm thầm lường gạt cả thế giới qua nhiều thập niên và sau cùng đã can đảm thú nhận tội lỗi trước tòa án và trước công chúng.
Nhưng sự can đảm của Ma Đớp (vì ông đớp tiền bạc tỉ của thiên hạ như là ma vậy) không thể nào làm cho hàng nhiều ngàn nạn nhân của ông nguôi giận mà tha thứ cho ông. Vì ông mà họ đã mất hết sản nghiệp dành dụm và tích lũy cho sự an sinh trong lúc tuổi già. Trong số họ đã có một số người không còn trông mong gì có thể lấy lại được số tiền đầu tư đã mất nên tuyệt vọng và tự tử.
Một người là Rene-Thierry Magon de la Villehuchet, 65 tuổi, thuộc dòng dõi quý tộc Pháp và là giám đốc công ty quản lý đầu tư Access International Advisors và công ty Credit Lyonnais Securities USA. Ông cắt đứt mạch máu cổ tay và uống thuốc ngủ tự sát ngày 23/12/2008 vì không biết phải ăn nói làm sao với những khách hàng đầu tư của ông khi Ma Đớp xơi của ông mất $1.4 tỉ.
Một người nữa là William Foxton, cũng 65 tuổi, một cựu sĩ quan có nhiều chiến công trong quân đội Anh và giải ngũ trong thập niên 1970 với cấp bậc thiếu tá. Ông tích cực tham gia hoạt động nhân đạo tại vùng Ba Nhĩ Cán trong hai thập niên 1990, 2000 với tư cách là phát ngôn nhân của Tổ Chức An Ninh Hợp Tác Âu Châu. Ông dùng súng bắn vào đầu ngày 10/2/2009 tại thị xã Southampton cách Luân Ðôn 130 km về phía Tây Nam vì tuyệt vọng khi biết ra số tiền $1.45 triệu tiết kiệm đầu tư trong hai quỹ Herald USA Fund and Herald Luxemburg Fund để hưởng nhàn lúc tuổi già đã biến thành mây khói theo Ma Đớp.
Ngoài ra, đôi vợ chồng Sonja và Erwin Kohn tận bên Áo quốc cũng tự sát vì ngân hàng Medici Bank ở Vienna của họ cũng đầu tư và bị mất $2.1 tỉ cho Ma Đớp.
Về phần những nạn nhân sống để chống mắt mà xem, có những cặp vợ chồng mất của cải đâm ra đổ lỗi cho nhau gây xào xáo gia đình và đi đến đổ vỡ. Có người chồng ly dị vợ trước đây chia của “half and half”; nay bỗng thấy cái phần một nửa của mình chỉ là tiền ảo, bèn khiếu nại đòi chia lại. Hai vợ chồng Steven Simkin và Laura Blank đầu tư $5.4 triệu vào công ty Ma Đớp không lâu trước khi hai người ly thân vào năm 2004. Sau khi ly hôn, Simkin trả cho người vợ từng chung sống 30 năm một nửa số tài sản như thỏa thuận. Khi vụ lừa gạt Ma Đớp đổ bể, ông Simkin mới giật mình phát hiện ra tài sản chung của hai người trước khi ly hôn thực ra đã bốc hơi một khoản đáng kể vào tay Ma Đớp. Khoản tiền chia cho bà vợ trước đó không bị sứt mẻ một xu, bao nhiêu thiệt thòi bây giờ ông gánh hết.
Tuy nhiên, ông Simkin không kiện Ma Đớp mà lại quay ra kiện bà vợ của mình. Ông đòi phải chia lại số tài sản thực tế, nghĩa là bà vợ phải bù cho ông ta một phần thua thiệt. Hiện chưa có kết luận cuối cùng nhưng tòa án cho rằng tài khoản của họ đã bị thâm hụt ngoài ý muốn và rõ ràng nguyên nhân không phải là do bà vợ gây ra. Tuy bà vợ Laura đã may mắn được chia tiền trước khi vụ Ma Đớp lừa gạt lộ tẩy, nhưng dư luận cho rằng dù sao bà vợ Laura cũng nên nghĩ lại tình xưa nghĩa cũ mà chia sẻ một phần thiệt hại với ông chồng hiền.
Và trong số nạn nhân cũng có người ngửa mặt cười hả hê trước thềm tòa án khi nghe tin kẻ lường gạt mình không được tòa cho tại ngoại hầu tra. Họ càng tỏ ra vui mừng hơn và reo hò lớn hơn khi nghe tin các công tố viên quyết định tịch biên luôn tài sản hơn một trăm triệu Mỹ kim do Ruth, vợ của Ma Đớp đứng tên sở hữu vì số tài sản đó có được cũng là do kết quả của tài lừa gạt của chồng bà.
Toàn bộ tài sản của vợ chồng ông Ma Đớp đều bị sai áp và thu hồi để bán lấy tiền bồi thường cho các nạn nhân bị ông lường gạt. Tính sơ sơ thôi cũng có các món bất động sản và động sản đáng giá sau đây (tính theo thời giá năm 2008):
– Một căn gia cư lầu cao chót (penhouse) hạng sang độc ở Manhattan tậu năm 1984 trị giá $7 triệu;
– Một ngôi biệt thự gần bãi biển ở Palm Beach, Florida mua năm 1994 trị giá $11 triệu;
– Một ngôi nhà nghỉ mát ven biển ở Cap d’Antibe, Pháp quốc giá $1 triệu;
– Một ngôi nhà nghỉ mát ven biển tậu năm 1979 ở Montauk, Long Island, tiểu bang New York giá $3 triệu;
– Toàn bộ đồ đạc trang trí trong bốn ngôi nhà đó trị giá $10 triệu;
– $17 triệu tiền mặt và $45 triệu giá trị chứng khoán của Ruth Madoff;
– Một du thuyền tên “Bull” giá $7 triệu ở Pháp và một du thuyền nhỏ tên “Little Bull” trị giá $320,000 ở Montauk, và một tàu câu cá trị giá $2.2 triệu ở Palm Beach, Florida;
– Một chiếc Mercedes SLK đời 1999 mui trần, một chiếc Mercedes station wagon đời 2001 và một chiếc Volkswagen đời 2004.
Ðó là chưa kể $2.6 triệu trị giá nữ trang và các món tài sản không khai báo khác. Ông cáo già này trước khi ra đầu thú làm sao khỏi đã bàn tính với bà vợ tìm cách tẩu tán bớt tài sản. Nhà chức trách không dễ dàng gì thu hồi tất cả của chìm của nổi của vợ chồng Ma Đớp, nhất là những món của cải nằm ngoài nước Mỹ. Ma Đớp khai với tòa rằng ngoài ông ra, không còn ai khác can dự vào vụ siêu lường gạt này. Thế còn bà vợ Ruth 49 năm quen nhau từ thời trung học của ông, còn hai người con trai Andrew và Mark của ông, còn ông em trai Peter bên ông, còn ai khác nữa bên gia đình vợ ông, những thuộc hạ thân cận của ông, không bất cứ ai trong đám của họ biết những việc dối gian của ông làm hơn hai mươi năm qua? Ai đã giúp ông tạo ra những tờ trình định kỳ tổng kết trương mục ma để gửi đi cho khách hàng đầu tư? Ai đã giúp ông làm thủ tục rửa tiền? Liệu tòa có tin một siêu lừa đảo như ông đã nói thật hay không. Dĩ nhiên là không.
Nhà chức trách đã truy tìm xem Ma Đớp đã giấu tài sản ở những đâu. Chắc chắn ông ta đã rửa tiền tại nhiều ngân hàng nước ngoài như Thụy Sĩ, Anh quốc, Ái Nhĩ Lan, Chí Lợi và Gibraltar; có thể ở Ý và Áo quốc nữa. Một tài liệu công bố ngày 13 Tháng Ba, 2009 cho thấy tài sản của Ma Đớp trị giá từ $823 triệu đến $826 triệu.
(xem tiếp phần 2 ở số báo sau)