Bay trên trời như chim là giấc mơ của loài người từ thuở xa xưa. Giấc mơ đó được chắp cánh do hai anh em nhà Wright vào đầu thế kỷ 20, khi họ làm được chiếc máy bay được, hay nói đúng hơn, chiếc aircraft có cánh cố định đầu tiên vào năm 1903. Các từ aircraft và airplane đều được sử dụng để chỉ chiếc máy có thể bay được trong khí quyển. Missile (hỏa tiễn, tên lửa) và rocket (tên lửa) cũng bay được trong không khí, nhưng không được coi là aircraft vì chúng sử dụng sức đẩy để phóng lên không gian. Tuy nhiên, vì aircraft và airplane đều chỉ cùng một phương tiện chuyên chở trong khí quyển, nên có sự mơ hồ làm tâm trí nhiều người không thấy có sự khác biệt. Xin được phân định như sau:
Aircraft
Aircraft là một từ để chỉ chung nhiều máy móc hoặc vật thể bay được. Có thể kể aircraft đầu tiên là những chiếc diều do con người thả trên không trung nhiều ngàn năm trước. Khí cầu hơi nóng (hot air ballons) cũng là một dạng aircraft do con người phát triển ra. Tuy nhiên, thuật từ aircraft được dùng ngày nay để chỉ những máy móc bay được bằng động cơ, có cánh cố định hoặc quay tròn, bao gồm các airplanes và helicopters (máy bay trực thăng). Máy bay trực thăng nhờ cánh quạt quay đẩy không khí xuống để bay lên; sức đẩy lên tạo thành do một động cơ.
Airplane
Airplane (từ người Bắc Mỹ sử dụng) hoặc aeroplane (từ dùng nơi khác, đặc biệt ở nước Anh) là một từ chỉ để dùng với máy bay có cánh cố định, di chuyển được trong không khí nhờ sức đẩy tạo ra do động cơ phản lực (jet engine) hoặc cánh quạt (propeller). Máy bay trực thăng không phải là một airplane, vì cánh không cố định; glider hoặc paraglider (máy lượn) tuy gọi là “máy” nhưng không có động cơ, do đó không phải là airplane.
Đây là thí dụ giúp cho dễ nhớ: Chiếc Boeing vừa là airplane, vừa là aircraft; còn trực thăng là aircraft chứ không phải airplane.
So sánh vui: sự khác biệt của airplanes với phụ nữ
– Máy bay thường giết bạn mau chóng, còn phụ nữ cứ từ từ
– Máy bay có thể khởi động bằng bấm nhẹ một cái nút
– Máy bay không phản đối khi được kiểm tra trước giờ bay
– Máy bay có kèm theo bản hướng dẫn giải thích cách điều khiển
– Máy bay có giới hạn chặt chẽ về trọng lượng và cân bằng
– Máy bay có thể bay bất cứ giờ nào trong tháng
– Máy bay không “care” về những máy bay bạn đã đi trước đây
– Máy bay không thèm để ý nếu bạn nhìn một máy bay khác
– Máy bay không bình phẩm về tài bay của phi công
– Máy bay không than van, chỉ trừ khi có trục trặc thực sự.
Tuy nhiên, cũng như phụ nữ, khi máy bay mà im lìm không động đậy, thường là có chuyện chẳng lành!
PN