Trong cuộc gặp gỡ của Tổng Thống Obama với khoảng 700 thanh niên trẻ tại Sài Gòn trong chuyến công du Việt Nam vừa qua, không ít người đã thắc mắc và khen ngợi những thanh niên khôi ngô, nói tiếng Anh trôi chảy, chứng tỏ một kiến thức và sự quan tâm sâu rộng đến nhiều vấn đề xã hội. Họ là ai, đến từ đâu và làm sao được chọn để trò chuyện đối mặt cùng TT Obama như vậy? Được gọi là những thủ lĩnh trẻ, họ là những thành viên của tổ chức Sáng Kiến Thủ Lĩnh Trẻ Đông Nam Á (Young Southeast Asian Leaders Initiative-YSEALI), một chương trình của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ và do TT Obama khởi xướng, nhằm ươm mầm và huấn luyện một giới trẻ cấp tiến, có tài năng và tiềm năng lãnh đạo tại Châu Á và Việt Nam nói riêng trong tương lai. Mời các bạn cùng tìm hiểu đôi nét về chương trình YSEALI này.
Một ngày sau khi chinh phục con tim và sự kính trọng của người dân Việt Nam qua bài diễn văn chứa đầy những thơ văn, văn hóa và lịch sử Việt Nam tại Hà Nội, TT Obama lại tạo thêm một cảm xúc và ấn tượng đẹp với giới trẻ qua cuộc trò chuyện với nhóm thủ lĩnh trẻ YSEALI tại Sài Gòn. Nếu tại Hà Nội, TT Obama tái khẳng định chủ quyền Việt Nam, gián tiếp chỉ trích thái độ hiếp đáp của Trung Cộng hiện nay, đề cao những giá trị nhân quyền phổ quát và nhắm đến một mối quan hệ mang đến viễn ảnh tốt đẹp cho người dân VN, thì tại Sài Gòn, TT Obama đã lan truyền niềm cảm hứng cho giới trẻ qua cuộc trò chuyện gần gũi, vui vẻ, gởi đi nhiều thông điệp tích cực trong các lãnh vực được giới trẻ quan tâm.
Như trong phát biểu mở đầu tại buổi đàm luận YSEALI Town Hall, TT Obama cho biết rằng, trong những chuyến công du khắp thế giới, bên cạnh những cuộc nghị họp quan trọng với nguyên thủ các quốc gia, điều ông thích nhất vẫn là cuộc gặp gỡ một giới trẻ năng động, những người nhìn thế giới bằng cái nhìn và nhận thức mới mẻ, không mang những định kiến hay thói quen của các thế hệ đi trước, từ đó cho họ một viễn kiến và năng lực phát triển đất nước. Có lẽ đó là những điều mà TT Obama đã nhắm đến khi khởi xướng chương trình YSEALI vào tháng 12 năm 2013 tại thủ đô Manila của Phi Luật Tân.
Sáng kiến Thủ lĩnh trẻ Ðông Nam Á YSEALI là chương trình dành cho các thanh niên trong độ tuổi 18-35 thuộc 10 quốc gia Ðông Nam Á, bao gồm Brunei, Campuchia, Indonesia, Malaysia, Myanmar, Philippines, Lào, Singapore, Thái Lan và Việt Nam do TT Obama khởi xướng và do Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ thực hiện. Hầu hết giới trẻ này là những sinh viên đại học hay các chuyên viên trẻ trong mọi lãnh vực, thông thạo Anh ngữ, có năng lực và chứng tỏ khả năng lãnh đạo qua các hoạt động tại đại học hay ngoài xã hội, có tinh thần và ý hướng của những người công dân tích cực qua các hoạt động cộng đồng và thiện nguyện, quan tâm sâu sắc đến các vấn đề phát triển xã hội. Nói khác hơn, theo thông báo cung cấp học bổng đăng trên trang mạng của Ðại Sứ Quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, họ là những thủ lĩnh trẻ có những hoạt động và các ý tưởng mới để giải quyết những thách thức lớn nhất của thế hệ mà họ nhận thấy trong khu vực ASEAN.
Mục tiêu của YSEALI là nhằm tăng cường năng lực lãnh đạo và kết nối giữa các quốc gia ASEAN, gắn kết với các thủ lĩnh trẻ trước các thách thức then chốt trong khu vực và toàn cầu, và quan trọng hơn nữa là tạo mối quan hệ tốt đẹp giữa Hoa Kỳ và các thủ lĩnh trẻ Ðông Nam Á. Với thực tế 65% dân số ASEAN ở độ tuổi dưới 35 nói chung hay hai phần ba dân số Việt Nam hiện nay là những người sinh sau 1975, YSEALI là một sự đầu tư quan trọng cho thế hệ các lãnh đạo tương lai của Ðông Nam Á. Sáng kiến này mở rộng gắn kết sẵn có của Hoa Kỳ trong khu vực nhằm tiếp sức, hỗ trợ và liên kết tuổi trẻ trên khắp Ðông Nam Á về lâu dài trong chính sách chuyển trục Châu Á của Hoa Kỳ. Hiện nay YSEALI có khoảng 67,000 thành viên và riêng tại Việt Nam là 13,000 thanh niên, chiếm khoảng một phần năm số thành viên. Những thành viên của YSEALI có các cơ hội như được nhận tài trợ cho các dự án cộng đồng hữu dụng, được tham gia các khóa huấn luyện và tiếp xúc với các thành viên trong khu vực nhằm gia tăng sự hiểu biết và các kỹ năng liên quan. Họ được tham dự các chương trình văn hóa nghệ thuật do Ðại Sứ Quán hay Lãnh Sự Quán HK tổ chức. Thành viên YSEALI còn có cơ hội gặp gỡ với các diễn giả, với giới chức ngoại giao Hoa Kỳ, thậm chí Ngoại Trưởng và Tổng thống Hoa Kỳ như vừa qua. Nhưng hơn hết là cơ hội nhận được học bổng YSEALI để sang thăm Hoa Kỳ, tận mắt đối diện và học hỏi về một xã hội dân chủ, khai phóng và tôn trọng nhân quyền.
Cho đến nay, YSEALI đã đưa hàng ngàn thành viên sang Hoa Kỳ học hỏi các mô hình tích cực trong một xã hội dân sự qua việc gặp gỡ các chính khách, các thương gia, thăm các đại học cùng các tổ chức dân sự và phi chính phủ hoạt động trong mục đích thăng tiến xã hội. Tùy theo các học bổng khác nhau được Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ tài trợ toàn bộ các chi phí, những thanh niên được học bổng sẽ được trau dồi kỹ năng lãnh đạo, học các kỹ năng phát triển các hoạt động cơ sở, truyền thông, tìm hiểu về các vấn đề bảo vệ môi trường hay các kiến thức và kỹ năng về tài chính, thương mại, đầu tư…. Học bổng dành cho các chuyên viên trẻ còn nhắm đến những vấn đề lớn hơn như quy trình lập pháp, luật pháp, quản trị và điều hành chính phủ, hoạch định chính sách… Có thể nhận ra rằng, YSEALI nhắm đến việc trang bị cho những thanh niên xuất sắc và chọn lọc tại các quốc gia Ðông Nam Á một tầm nhìn và kiến thức điều hành quốc gia theo mô hình phương Tây và có xu hướng thân Hoa Kỳ. Và như TT Obama trả lời cũng trong cuộc gặp gỡ này, YSEALI do ông khởi xướng nhưng do Bộ Ngoại Giao điều hành nên nó sẽ tiếp tục như một phần của chính sách chung về Á Châu, bất kể với các tổng thống kế nhiệm nào.
Chính vì những mục tiêu và tiêu chí này, những thanh niên được đích thân Lãnh Sự Quán Hoa Kỳ chọn lọc và mời đến dự cuộc gặp gỡ với TT Obama tại YSEALI Town Hall là những thủ lĩnh trẻ YSEALI xuất sắc trong các lĩnh vực khác nhau tại Việt Nam. Xem các thước phim thu hình, quả thật họ đã chứng tỏ được khả năng của mình, hứa hẹn việc lãnh hội của họ sẽ biến thành những ý tưởng, hoạt động hữu hiệu hơn. Như Ðặng Trần Ngọc Ngân, cô gái được Obama nhắc tên tại cuộc gặp gỡ này, đã hai lần được gặp Obama tại Mỹ và Malaysia trước đây. Ngọc Ngân là người sáng lập kiêm điều hành tổ chức thiện nguyện Ðồng Hành Ước Mơ giúp cho trẻ em đường phố, trẻ mồ côi hay tật nguyền tại Sài Gòn từ sáu năm qua khi còn trên ghế đại học, nay đã quy tụ được khoảng 450 thiện nguyện viên. Ðó là dược sĩ trẻ Lê Xuân Lộc đang làm việc tại Ðại Học Quốc Gia và viện nghiên cứu Pasteur, đồng sáng lập tổ chức Giv2Give có hoạt động trong khu vực, mơ ước mang một nền y tế đại chúng đến người dân nghèo vùng quê.
Cũng chính từ những câu hỏi của những thủ lĩnh trẻ này mà TT Obama lại ít nhiều nói thêm những điều chưa nói hết trong diễn từ chung gởi đến người dân Việt Nam trước đó, như vấn đề hợp nhất khối ASEAN để tăng cao sức mạnh chung của mình và Hoa Kỳ cam kết hợp tác và giúp đỡ sự phát triển đó. Trả lời câu hỏi về việc giữ chân các nhân tài, Obama cho rằng cách một quốc gia giữ chân nhân tài tốt nhất là cho họ thấy những cơ hội ngay tại xứ sở mình, nhận được những tưởng thưởng xứng đáng, hay ngược lại, việc mất nhân tài xảy ra trong một xã hội tham nhũng mà họ phải hối lộ hay dựa dẫm những quyền thế để tìm việc, để kinh doanh. Một thực tại hiển hiện ngay Việt Nam hiện nay. Hay vấn đề nghệ thuật, thi ca, âm nhạc, những điều lan truyền ước mơ và niềm cảm hứng đến người khác nhưng nhiều khi đối diện sự nguy hiểm và đàn áp, và những chính phủ đàn áp nghệ thuật là đàn áp khát vọng và niềm cảm hứng của người dân. Những điều như vậy có thể cho người ta nghĩ ngay đến bản án tù của nhạc sĩ Việt Khang mà không cần nhắc tên anh.
Như tên gọi một học bổng và chương trình tài trợ YSEALI, Hạt Giống cho Tương Lai, với YSEALI, Bộ ngoại Giao Hoa Kỳ đang ươm mầm cho những thế hệ nhân tài có thể thay đổi cục diện Châu Á trong tương lai mà chúng ta có thể kỳ vọng và đặt niềm tin về một Việt Nam dân chủ, nhân quyền và phú cường, thoát khỏi ảnh hưởng của Trung Cộng.
ÐYT – Source: Bộ Ngoai Giao HK