Điều mà các giới chức an ninh Hoa Kỳ lo ngại kể từ sau vụ khủng bố tại San Bernardino, California là những vụ khủng bố nội địa do những cảm tình viên của các tổ chức khủng bố Hồi giáo cực đoan thực hiện đơn lẻ. Loại khủng bố này sẽ xảy ra thường xuyên hơn và cho đến nay hệ thống an ninh của Hoa Kỳ vẫn chưa có kế hoạch hay cách thức nào để theo dõi và ngăn chặn. Điều họ lo ngại trước đây nay đã thành hiện thực mà sự thiệt hại nhân mạng còn cao hơn dự đoán.
Rạng ngày Chủ Nhật 12/6, khoảng 2 giờ sáng, khi tiếng nhạc còn dồn dập tại một hộp đêm có tên Pulse ở Orlando, Florida, nơi tụ tập của những người đồng tính gặp nhau vui chơi nhảy nhót vào những dịp cuối tuần, vào đúng lúc khi hộp đêm sắp sửa đóng cửa thì bất ngờ có những tiếng súng nổ ra.
Lúc đầu, nhiều người tưởng là tiếng pháo và không mấy ai để ý. Nhưng ngay sau đó là từng tràng súng tiếp nối nhau nổ, nhiều thân người bắt đầu đổ xuống, một số vì hoảng loạn giẫm đạp lên nhau bỏ chạy, một số bị thương, và số khác bị bắn chết ngay hiện trường.
Theo một nhân chứng kể lại, xác người nằm la liệt trên sàn nhà ở khắp mọi chỗ, quang cảnh thật hỗn loạn, lúc đó ai cũng tìm cách thoát ra ngoài.
Người đàn ông gây ra vụ nổ súng, sau đó được giới chức an ninh nhận diện có tên là Omar Mateen, đã đến hộp đêm trên với một mục đích duy nhất là để giết người. Và trong khoảng thời gian kéo dài ba tiếng đồng hồ, cho tới khi Omar bị cảnh sát bắn gục, hắn đã có đủ thì giờ gây tử thương cho mấy chục người.
Sau khi vụ nổ súng chấm dứt, nó đã được xếp hạng là vụ xả súng vào đám đông gây thiệt hại nhân mạng cao nhất trong lịch sử của nước Mỹ. Bên trong hộp đêm, người ta đếm được 39 xác người cùng với xác của thủ phạm, là người đã bị bắn chết vào lúc 5 giờ sáng sau cuộc chạm súng dữ dội với cảnh sát.
Thêm 9 người nữa chết hoặc tại bệnh viện địa phương hoặc đang trên đường đến bệnh viện. Theo Thị trưởng Buddy Dyer của thành phố Orlando, sau đó người ta tìm thấy thêm hai xác nữa nằm trên đường ngay bên ngoài hộp đêm. Có tất cả 53 người bị thương. Vậy tính ra, cho đến khuya Chủ Nhật cùng ngày, đã có ít nhất 51 người thiệt mạng, kể cả thủ phạm, trong vụ khủng bố trên.
Vụ đổ máu chỉ chấm dứt sau khi nhóm cảnh sát trách nhiệm giải cứu con tin phá tường xông vào một trong những căn phòng của hộp đêm và giải thoát được một nhóm khoảng từ 15 đến 25 người trước khi đụng độ với tay súng và sau đó giải thoát thêm một nhóm khác đang bị giữ làm con tin.
Vài hình ảnh tại hiện trường – nguồn news.anotao.com
Cảnh sát cho biết tên khủng bố đã mang theo trên mình một khẩu súng trường loại AR-15 bán tự động, một khẩu súng ngắn và rất nhiều đạn. Hai khẩu súng được mua hợp pháp chỉ ít ngày trước khi vụ tấn công xảy ra.
Ngay trong những phút đầu tiên khi súng nổ, nhiều người đã thoát ra khỏi hộp đêm và túa ra đường, trong số đó có nhiều người đã bị thương, trong khi cảnh sát từ khắp nơi đang gấp rút đổ về hiện trường.
Người ta không rõ ngay từ phút đầu tiên khi bạo động vừa xảy ra có bao nhiêu người bị giết chết, nhưng vụ khủng bố bên trong hộp đêm mới chỉ bắt đầu.
Tin tức ngay sau đó lan truyền thật nhanh, với những người bị thương nhưng còn tỉnh táo đã gửi tin nhắn cho bạn bè và gia đình. Ngay chính nhân viên của hộp đêm cũng đã gửi một thông điệp trên Facebook vào lúc 3 giờ sáng: “Mọi người hãy thoát ra khỏi hộp đêm và chạy cho xa.”
Một thanh niên đã gửi tin nhắn cho bà mẹ nói rằng anh bị trúng đạn và nghĩ rằng anh sắp chết.
Một bà mẹ khác đã cho phóng viên xem một loạt tin nhắn từ con trai của bà trong những phút tuyệt vọng nhất. Ðứa con bắt đầu viết tin nhắn vào lúc 2:45 sáng: “đang trong phòng vệ sinh”, “hắn bắt được tụi con rồi”, “gọi cảnh sát”, “mẹ gọi cho cảnh sát ngay đi”, “chắc con chết mất”. Không ai rõ đứa con trai có trốn thoát được hay không.
Khoảng 5 giờ sáng, giới chức an ninh quyết định tấn công vào bên trong. Họ phá bức tường nối vào căn phòng biệt lập với những phòng khác của hộp đêm bằng một loại xe bọc thép có tên gọi là Bearcat. Ðúng lúc đó tay súng khủng bố mở cửa và bắt đầu bắn loạn xạ ra bên ngoài.
Một viên cảnh sát bị bắn trúng vào đầu nhưng nhờ có mũ chống đạn nên không hề hấn gì. Nhưng tên khủng bố Omar Mateen đã bị cảnh sát bắn trúng và tử thương.
Theo nhiều nhân chứng kể lại, quang cảnh như một bãi chiến trường và những người tử nạn đâu biết rằng họ vừa uống xong ly rượu cuối cùng của cuộc đời mà vẫn không hề hay biết sự việc gì đang sắp sửa xảy ra.
Trong cuộc họp báo tại Tòa Bạch Ốc cùng ngày, Tổng thống Obama gọi đây là “hành động của khủng bố, hành động của thù hận.”
Theo cơ quan FBI cho biết, Omar Mateen năm nay 29 tuổi, gia đình là người gốc Afghanistan di dân qua Mỹ, nhưng cá nhân Omar được sinh ra tại New York và sau đó theo gia đình dọn về Orlando vào năm 2007.
Trong khi vụ nổ súng đang xảy ra, Omar Mateen đã gọi cho đường dây 911 tự nhận diện tên tuổi và tuyên bố cam kết trung thành với thủ lãnh của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (ISIS). Trong cuộc điện đàm, hắn cũng đã nhắc đến vụ đánh bom tại cuộc đua việt dã Boston Marathon năm 2013.
Omar Mateen từng bị FBI điều tra hai lần. Lần đầu vào năm 2013 sau khi hắn đã có “những lời lẽ khích động với đồng nghiệp trong sở làm với luận điệu có thể có liên hệ với khủng bố.” Lần thứ nhì là vào năm 2014. Lần này, FBI điều tra xem có thể có sự liên hệ gữa Mateen và một nhân vật có tên Moner Mohammad Abusalha, công dân Mỹ đầu tiên thực hiện vụ tấn công tự sát ở Syria. Cũng như Mateen, Abusalha sống tại thành phố Fort Pierce, Florida.
Lời cam kết của Mateen trong cuộc gọi 911 làm người ta liên tưởng tới những gì xảy ra sau vụ tấn công tại San Bernardino, California vào Tháng 12 năm ngoái. Ngay sau khi hai vợ chồng Farook và Malik hạ sát 14 người trong vụ tấn công trên, người vợ đã thay mặt chồng lên trang Facebook và tuyên bố trung thành với thủ lãnh của Nhà nước Hồi giáo.
Cùng sáng hôm Chủ Nhật, cơ quan thông tấn Amaq có liên hệ với ISIS đã đọc trong một bản tin rằng vụ xả súng ở Orlando “được thực hiện bởi chiến binh Nhà nước Hồi giáo.”
Ðiểm khác biệt giữa vụ Orlando và vụ San Bernardino là lần này tay khủng bố dường như cố tình nhắm vào giới những người đồng tính – là nhóm người đã từng bị tổ chức Nhà nước Hồi giáo lên án nhiều lần và nhiều người đồng tính đã bị tổ chức khủng bố này hành quyết rất dã man.
Qua vụ khủng bố tại Orlando, ta có thể rút ra được một số điều thực tiễn mà rồi ra chúng ta sẽ còn phải gặp nhiều nữa trong tương lai. Trước hết, vụ khủng bố như trên xảy ra rất bất ngờ không ai có thể đoán trước và điều này có nghĩa là không một chiến lược nào có thể bảo đảm sự an toàn cho bất cứ ai. Một căn cứ quân sự, một cơ quan chính phủ, một hộp đêm, một trường học: bất cứ nơi nào cũng có thể trở thành mục tiêu. Một điều hiển nhiên đây là hành động có tính toán và nghiên cứu kỹ lưỡng.
Người ta sẽ còn phải mất nhiều thời gian để tìm hiểu sự thật đằng sau vụ tàn sát này và động lực chính của tên sát nhân. Chúng ta cũng hiểu rằng khủng bố Hồi giáo phải bị ngăn chặn và tiêu diệt bất cứ nơi nào nó xuất hiện bởi vì chúng ta không thể để thứ độc tố này len vào phá hoại nơi địa phương chúng ta sống. Chúng ta cũng hiểu rằng những loại vũ khí tàn sát như loại vũ khí mà tên khủng bố Omar Mateen sử dụng được làm ra là để giết được thật nhiều người thật nhanh, và loại vũ khí này đang có quá nhiều tại nước Mỹ và có thể sở hữu thật dễ dàng.
Vụ khủng bố nhắc nhở một điều nữa là chúng ta đang sống ở vào thời đại nguy hiểm, trong một thế giới nguy hiểm. Và chúng ta cần những nhà lãnh đạo tương lai phải hiểu rõ sự phức tạp của những thử thách, phải có một chính sách rõ ràng và quyết liệt, nhất là khi đối phó với vấn đề khủng bố quốc tế.
VH