Ngày 23 tháng 6 vừa qua, cử tri nước Anh đã đi bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý để quyết định ở lại hoặc rời khỏi Liên hiệp Âu châu. Thuật ngữ được báo chí dùng trong trường hợp này là “Brexit” ghép bởi từ “Britain” (nước Anh) và “exit” (rời bỏ). Tiếng Việt chỉ dùng từ “nước Anh” hay “Anh quốc” để chỉ những thực thể địa lý khác biệt, đó là United Kingdom (UK), Great Britain, hoặc England. Xin được phân biệt sự khác nhau giữa 3 danh xưng đó.
The United Kingdom (UK)
United Kingdom là một quốc gia tạo thành bởi England, Scotland, Wales và Northern Ireland. Tên chính thức và đầy đủ là “United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland”. Đây là một vương quốc theo chính thể quân chủ lập hiến, có quốc trưởng là Nữ hoàng Elizabeth II, và thủ đô là London, có tiền tệ riêng là đồng pound sterling ().
Great Britain
Great Britain là một đảo do ba thành phần hợp lại: England, Scotland và Wales. Tên gọi này là một thuật từ chính trị để mô tả sự kết hợp về chính trị vào ngày 1 tháng 5 năm 1707 giữa 3 vương quốc England, Wales và Scotland.
England
England là 1 trong 4 nước tạo thành UK, và là 1 trong 3 nước làm thành Great Britain. England có diện tích rộng nhất trong những quốc gia này, và dân số là 51 triệu người, thủ đô đặt tại London.
Scotland
Scotland là một thành phần của Great Britain, có biên giới chung với England, và thủ đô là Edinburgh, dân số trên 5 triệu người. Scotland trước kia là một quốc gia độc lập cho đến khi kết hợp với England và Wales để thành United Kingdom năm 1707. Tuy tiếng Anh là ngôn ngữ chính, nhưng ở Scotland còn một ngôn ngữ chính thức khác nữa gọi là Scottish Gaelic, cổ xưa hơn tiếng Anh, hiện được khoảng 58 ngàn người sử dụng. Về mặt chính trị, tuy Scotland là thành phần của UK, nhưng cũng có một số quyền độc lập về chính trị.
Wales
Wales nằm ở phía tây Great Britain, và là thành phần của UK, có dân số 3 triệu người. Thủ đô của Wales là Cardiff. Người dân nói tiếng Anh, ngoài ra còn nhiều người nói tiếng Welsh là ngôn ngữ rất khác và cổ xưa hơn tiếng Anh. Tên đường được viết bằng cả hai ngôn ngữ. Trước kia Wales là một quốc gia độc lập, nhưng bị quân đội Anh đánh bại năm 1542. Hiện nay Wales thuộc hệ thống chính trị của UK, tuy có chút ít độc lập trong việc soạn thảo luật lệ riêng.
Northern Ireland
Northern Ireland là thành phần của UK, nhưng không nằm trong Great Britain. Dân số dưới 2 triệu, thủ đô của Northern Ireland là Belfast, trở thành thành phần của UK từ năm 1921. Ireland được chia làm 2: Northern Ireland là thành phần của UK, trong khi miền Nam là Republic of Ireland là một nước độc lập có chính quyền, luật lệ, và tiền tệ riêng (). Tuy tiếng Anh là ngôn ngữ thông dụng nhất, nhưng cũng có một số người nói tiếng Irish.
Lá cờ
Vì UK là một kết hợp của 4 nước, nên cờ, gọi là Union Jack, cũng phải có dấu vết của 4 nước đó:
Chúng ta thấy Wales không có trong lá cờ này lý do vì thời đó Wales còn là một tỉnh của England.
Điều dễ gây lầm lộn là vì London vừa là thủ đô của England, vừa là thủ đô của UK.
Danh xưng nước Anh trong tiếng Việt
Tên chính thức và đầy đủ của UK là United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, được dịch ra Việt ngữ thành Liên Hiệp Vương quốc Đại Anh và Bắc Ireland.
Cả ba từ ngữ UK, Great Britain và England thường được người Việt gọi ngắn gọn là nước Anh, hoặc Anh quốc. Từ này xuất xứ từ tiếng Hoa: Anh Cát Lợi và Anh Cách Lan là tên người Trung Hoa phiên âm “England”. Cách gọi này dùng tên gọi của một bộ phận để chỉ toàn thể, tuy tiện lợi nhưng không mấy chính xác.