Đèn Trung Thu
Tết Trung Thu là Tết của trẻ em. Ở xóm nghèo huyện Ðức Hòa- Long An, không có trống lân, các em dùng vung nồi, thùng thiếc gõ thay. Lấy cái thúng làm đầu lân, thêm cái mền trùm lên là được con lân. Ðộn gối vô bụng, cầm cái quạt múa múa là xong ông địa. Trước Trung Thu cả tuần, chúng tụ tập múa lân om sòm, vui vẻ. Trẻ em huyện Ðất Ðỏ- Bà Rịa Vũng Tầu không múa lân mà cắt giấy tập cũ làm đèn Trung Thu. Quấn cọng kẽm làm chỗ cắm nến. Thêm dây đèn, que cầm nữa là rồi. Trẻ nhà nghèo rất biết thân. Chúng không đòi người lớn mua đèn, mua bánh dẻo bánh nướng mà chỉ ‘tự sướng’ với đèn trung thu tự chế, rủ nhau họp đoàn, vừa đi vừa hát to: ‘Tết Trung Thu rước đèn đi chơi. Em rước đèn đi khắp phố phường…’

Nội đô Sài Gòn không có không gian thoáng đãng để trẻ em tụ họp, rước đèn, múa lân. Vì thế nhiều phụ huynh chọn phố đèn Lương Nhữ Hộc- Chợ Lớn cho con trẻ ‘rước đèn bằng mắt’. Chủ các hàng đèn tại đấy, gần như trăm phần trăm đều là Hoa Kiều. Những năm trước đèn nhựa Trung Quốc chiếm ưu thế so với đèn giấy kiếng. Năm nay người mua quay lại ủng hộ đèn truyền thống nhiều hơn. Một chủ tiệm cho biết phố đèn chỉ bán đèn chứ không làm đèn. Ðèn được làm ở giáo xứ Phú Bình, đường Lạc Long Quân- quận 11, cách đó không xa. Ban ngày, phố đèn vắng lặng, nhưng ban đêm, khi các chùm đèn Trung Thu đủ kiểu đủ mầu đồng loạt thắp sáng, phố đèn đột nhiên tỏa hào quang lộng lẫy. Dòng người xem đèn trên đường Lương Nhữ Hộc ai cũng thích thú. Nhất là bọn trẻ mê tít, kéo tay bố mẹ chỉ trỏ, đòi mua.

Bánh Trung Thu
Năm nay, thiên tai địch họa dồn dập, kinh tế xuống dốc lại thêm thị trường thực phẩm tiềm ẩn nhiều nguy cơ bệnh tật nên người tiêu dùng không mạnh tay mua bánh Trung Thu, dù đó là bánh của các doanh nghiệp quen thuộc như Kinh Ðô, Ðồng Khánh, Bibica, Như Lan. Thay vào đó, họ có khuynh hướng tự làm bánh Trung Thu gia đình. Ðịa điểm cung cấp nguyên liệu làm bánh là các sạp đồ khô chợ Bà Chiểu, Phú Nhuận, Tân Ðịnh, Bến Thành. Tại đấy các bà các chị tấp nập mua khuôn bánh, bao bì, hột dưa, mứt bí, hột hạnh nhân, lòng đỏ trứng muối, lạp xưởng, bột bánh dẻo, nước đường thắng sẵn, nước hoa bưởi….Chủ sạp Mỹ Hạnh vừa nhanh tay cân hàng vừa tư vấn cho khách. Theo chị Hạnh, một cái bánh nướng thập cẩm gà quay ‘ăn được’, Kinh Ðô bán 100,000 đồng thì làm lấy chỉ mất 60,000 đồng. Bánh dẻo nhân đậu xanh, hạt sen, khoai môn còn rẻ hơn nữa.

Thị trường bánh Trung Thu năm nay có sự phân hóa khá rõ. Bánh Trung thu ‘Tây’ của Givral, Brodard phẩm chất cao nhất, dành cho giới sành điệu, chịu chi. Bánh tự làm an toàn nhất, hợp gu nhất, dành cho giới kỹ tính, khéo tay hay chế. Bánh ‘bèo’ nhất, kích thước khiêm tốn nhất dành cho các mạnh thường quân, các hội đoàn tôn giáo, các nhóm từ thiện. Gọi là bánh ‘bèo’ vì chúng rẻ như bèo, chỉ năm ngàn, mười ngàn một cái. Bà Thanh Long, chủ nhà hàng Thanh Long- Thủ Ðức, tâm sự: ‘Hồi xưa nhà nghèo, thèm một miếng bánh Trung Thu mà không có. Ngó người ta ăn, quay mặt chỗ khác, nuốt nước miếng. Bây giờ hơi dư dả, thấy con nít lang thang…thương lắm‘. Từ chữ ‘thương’ này, bà Thanh Long mở hầu bao, mua một lúc mấy ngàn chiếc bánh Trung Thu nhỏ, phối hợp cùng giáo khu Thủ Ðức, tổ chức đêm rằm Trung Thu cho trẻ em. Cũng một tấm lòng sẻ chia như bà Thanh Long, nhóm từ thiện O+ ở Xuyên Mộc- Bà Rịa- Vũng Tầu cũng đang náo nức chuẩn bị chương trình múa lân, phát tập vở, chơi rước đèn cho học sinh trường tiểu học Hòa Hiệp. Nhóm trưởng O+ cho biết: ‘Con lân cũ sửa lại. Ðèn giấy mua thêm. Tập vở đi xin. Công phu chuẩn bị không sợ cực, chỉ sợ trời mưa nửa chừng’. Thương nhất có lẽ là các sinh viên ‘thắt lưng buộc bụng’ quê miền Trung. Họ lễ mễ khuân về nhà trọ những nguyên liệu làm bánh mua từ Chợ Lớn. Mấy hôm liền, ‘xưởng’ sản xuất liên tục. Ðóng gói những chiếc bánh nướng nho nhỏ, nhân đậu xanh trứng muối, hai bạn trẻ cho biết nhóm gồm tám sinh viên năm hai của trường Cao đẳng Du lịch. Lợi dụng dịp nghỉ lễ Quốc Khánh bốn ngày, nhóm lên facebook rủ rê, ‘dụ dỗ’ ‘chiến hữu’. Ðã mua đồ chơi, lồng đèn xếp, tập viết, còn bánh Trung Thu thì ‘tự biên tự diễn’. Chủ Nhật nhóm sẽ ‘phượt’ ra Quảng Bình, vừa lấy tài liệu về du lịch địa phương, vừa phát quà cho trẻ em các làng chài ‘nghèo rớt mùng tơi đột xuất nhờ thảm họa Formosa’…

XH