Có nhiều cách để bảo vệ thông tin cá nhân khi bạn lên mạng internet, dù sử dụng một smartphone hoặc laptop, dù ở nhà hoặc trong một tiệm cà phê.
Những bước sau đây chỉ cần đôi ba phút thực hiện, có thể giúp làm cho các dữ liệu của bạn an toàn hơn, làm lạc hướng các tay hackers và kiểm soát được số dữ kiện về bạn mà các công ty thâu thập mà bạn không biết.
Bật Automatic Updates lên (Tự động cập nhật)
Các cập nhật của nhu liệu (software updates) cũng giống như thay nhớt cho xe. Chúng có thể gây đôi chút phiền phức lúc này nhưng lại là phao cứu khi có chuyện xảy ra sau này. Theo các chuyên viên về an toàn mà Google thăm dò năm ngoái, thì bước quan trọng nhất mà bạn có thể thực hiện để gia tăng sự an toàn là giữ cho hệ điều hành (opering system) và các nhu liệu được cập nhật. Các tên hackers lúc nào cũng lợi dụng những nhược điểm để tấn công, còn các nhà chuyên môn về an ninh cũng không ngừng chơi trò “thấy đâu đập đó”. Nếu bạn dùng nhu liệu cũ, là bạn thiếu đi những sự che chở bảo vệ mới nhất. Ða số các nhu liệu thời nay sẽ tự cập nhật nếu bạn để cho chúng làm công việc đó. Phải chắc là tính năng auto-updates được bật on.
Sử dụng Screen Locks trên mọi thiết bị
Hãy đặt một mật tự (password) hoặc PIN cho mỗi laptop, smartphone và tablet bạn có. Bất cứ thiết bị nào bị mất mà không có screen lock, đều trở thành – đối với kẻ gian – một cổng vào không được bảo vệ; chúng có thể xâm nhập email, các trương mục ngân hàng và xã hội, thay đổi mật tự và kiểm soát cả đời sống kỹ thuật số của bạn. Screen lock nên dài ít nhất 6 mẫu tự, tránh những mật tự dễ đoán, như ngày sinh hoặc số điện thoại.
Kiểm tra Data-Breach Status (Tình trạng Dữ liệu bị xâm nhập)
Thắc mắc không biết các dữ liệu cá nhân có bị đánh cắp và đem bán trên mạng? Có thể vô haveibeenpwned.com để kiểm tra xem địa chỉ email và user names của bạn có trong danh sách 120 vụ xâm nhập tại các công ty trong đó có Adobe, LinkedIn, và Snapchat hay không. (Bạn phải ghi danh để có thể kiểm tra được đầy đủ kho dữ liệu). Nếu thấy tên bạn xuất hiện, hãy thay đổi mật tự đối với trương mục liên hệ và bất cứ trang mạng nào bạn sử dụng cùng một mật tự đó.
Dùng địa chỉ email tạm thời
Bạn thường được hỏi địa chỉ email để truy cập một trang mạng hoặc ký tên xin một thẻ tín dụng, dù cả khi chỉ muốn sử dụng dịch vụ đó một lần thôi. Nếu đồng ý làm theo, bạn sẽ nhiều năm bị gởi đến những quảng cáo tiếp thị. Ngày nay ai cũng muốn địa chỉ email của bạn. Nhưng bạn không cần phải cho một địa chỉ thật. Bạn có thể dùng 10minutemail.com để tạo ra được một email address hoạt động trong vòng 10 phút (hoặc 20 phút, nếu cần), đủ để truy cập vào trang mạng. Khi hết giờ, địa chỉ email đó sẽ tự hủy – và 10minutemail.com không giữ lại bất cứ dữ liệu cá nhân nào.
Che Laptop Webcam lại
Nhiều kẻ gian đã liên tiếp chứng tỏ chúng có thể bật on chiếc máy ảnh của laptop mà chủ nhân không hay biết. Hãy làm như Facebook CEO Mark Zuckerberg và FBI director James Comey, dán một miếng băng keo hoặc một miếng post-it note lên trên đó. Hackers vẫn chưa bẻ khóa được “mật mã keo dính”.
Dùng HTTPS Everywhere Browser Extension
Khi bạn thấy các chữ “https” và hình một cái khóa màu xanh cùng với một URL trên thanh địa chỉ của browser bạn dùng, có nghĩa là dữ liệu đã được mã hóa (encrypted) khi nó đi qua lại từ website và chiếc máy tính của bạn. (“s” là chữ tắt của “secure”, an toàn). Một số trang mạng hỗ trợ https, nhưng lúc dùng lúc không. Hãy thêm “HTTPS Everywhere browser extension” vào (có thể download từ Electronic Frontier Foundation), thì đường tiếp nối sẽ được mã hóa bất cứ khi nào bạn nối vào một website có hỗ trợ https. Nó sử dụng được với Chrome, Firefox, và Opera browsers.
Tắt Location Tracking trong các Apps
Nhiều mobile apps có thể truy ra nơi chốn bạn ở từ chiếc phone của bạn. Trong trường hợp liên quan đến dịch vụ tại nhà hàng hoặc Uber thì được, nhưng không có lý do gì để mà chia sẻ dữ liệu về nơi chốn bạn đang ở với nhiều công ty khác khi họ sẽ không dùng thông tin đó để cung cấp bất cứ lợi ích nào rõ rệt. Bạn có thể quyết định chọn xem apps cá nhân nào có thể tiếp cận dữ liệu đó. Trên iPhone, vào Settings, rồi Privacy, rồi Location Services. Tới đây, đi xuống bất cứ app nào và điều khiển để nó có thể hoặc khi nào tiếp cận chỗ ở của bạn. Bạn có thể làm như thế trên bất cứ Android phone nào chạy hệ điều hành hiện nay (như 6.0 Marsmallow hoặc mới hơn). Vô Settings, rồi Application Manager, và gõ vào app nào bạn muốn điều chỉnh. Kế tiếp, gõ vào Permissions để tới location setting.
HV