Chỉ còn vài tuần nữa là đến ngày bầu cử Tổng thống tại Hoa Kỳ. Năm nay trận chạy đua vào Tòa Bạch Ốc xem ra vô cùng sôi nổi, ồn ào; ồn ào vì toàn những chuyện bên lề và sôi nổi vì ứng cử viên không ai chiếm được lòng cử tri một cách rõ ràng.
BÀI 2
Lời nói từ ứng cử viên, điều nào chính xác?
Dế Mèn không mấy hăm hở với cái resumé, tóm tắt công danh sự nghiệp của bà Clinton nhưng những chi tiết về thuế má kia khiến phe ta thêm phần khó chịu với ông Trump. Băn khoăn lắm nên Dế Mèn mày mò tìm kiếm các chi tiết về chính sách, hành động và lời hứa hẹn của cả hai ứng viên.
Dưới đây là bản tóm tắt của nhiều chuyên viên phân tích chính trị, phóng viên từ CNN.
- Thực trạng về quân khủng bố ISIS
Ðảng Cộng Hòa (ông Trump/ông Pence) nói rằng “Iraq đã bị quân ISIS chiếm lãnh”. Theo bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, ISIS mất 47% đất đai chiếm được từ Iraq, và số phiến quân giảm một nửa so với năm 2014. Theo the IHS Conflict Monitor, một tổ chức chuyên về nghiên cứu và phân tích chính trị, kinh tế giáo dục, lãnh thổ của ISIS đã thu nhỏ khoảng 12%.
Câu nói (khiến bá tánh hoang mang) kể trên hoàn toàn sai dù Iraq đang bị ISIS quấy phá nhưng quân đội Iraq vẫn giữ được lãnh thổ.
- Ðảng Cộng Hòa chê bai bà Clinton không hiệu quả trong việc thương lượng một chương trình đặt quân tại Iraq sau năm 2011.
Do đó, khi quân đội Huê Kỳ rời Iraq, ISIS trám chỗ, hậu quả là miền đất ấy tả tơi!
Khi ông Obama lên làm Tổng thống năm 2009, hiệp ước Status of Forces đã được ký kết bởi Tổng Thống Bush năm 2008, hiệp ước ấy bao gồm điều khoản rút quân, quân đội Hoa Kỳ sẽ rời Iraq, năm 2011.
Khi nội các Obama không thể thỏa thuận với chính phủ Iraq về một hiệp ước mới cho phép Hoa Kỳ đặt quân trên lãnh thổ sau năm 2011, Hoa Kỳ rút quân. Sau đó khoảng 5,000 – 6,000 quân trở lại Iraq với nhiệm vụ “huấn luyện”.
Trong khi lời chê bai của đảng Cộng Hòa chính xác nhưng thiếu chi tiết, các chi tiết quan trọng dẫn đến việc rút quân của Hoa Kỳ. Theo chữ nghĩa của báo chí Huê Kỳ, lời chê bai nọ đúng nhưng “misleading” (giấu giếm chi tiết để dẫn người nghe theo ý mình)
- Nga Sô và ông Putin
Ðảng Dân Chủ cho rằng phe Cộng Hòa khen láo, cho rằng ông Putin tài giỏi hơn ông Obama (về hùa với Nga Sô).
Ðã có nhiều đoạn phim cho thấy ông Trump khen Tổng thống Nga Sô.
- Clinton Foundation
– Clinton Foundation nhận các món tiền hiến tặng từ ngoại quốc trong thời gian bà Clinton giữ chức Ngoại Trưởng. Dù luật pháp Hoa Kỳ không cấm nhưng việc nhận tiền có thể ảnh hưởng đến việc làm ăn buôn bán và do đó khiến bà Clinton khó ăn khó nói.
– Ðảng Cộng Hòa nói rằng Clinton Foundation tiêu xài dưới 10% cho các mục đích từ thiện. Câu này sai, theo bản khai thuế, số tiền tiêu xài vào mục đích từ thiện của tổ chức này lên đến 88%. Nghĩa là đảng Cộng Hòa phao tin vịt, gieo ý nghĩ “lem nhem tiền bạc”.
- Trump Foundation
– Trump Foundation bị chính quyền New York đóng cửa vì không ghi danh theo luật định (chịu kiểm soát, khai thuế hàng năm) mà đã nhận tiền hiến tặng.
– Trump Foundation tặng 25K giúp bộ trưởng bộ Tư Pháp tiểu bang Florida, Pam Bondi, tranh cử trong khi chính phủ Florida đang điều tra những lời cáo buộc về việc làm ăn bất chính của Trump University.
- Chương trình An Sinh Xã Hội
Ông Trump viết sách chê chương trình An Sinh Xã Hội là một trò chơi hình tháp, ‘Ponzi scheme’, lấy tiền của người này trả cho kẻ khác, nhiều người đóng góp (chân tháp) nhưng chỉ số ít được hưởng (đỉnh tháp), chính phủ hưởng lợi và kêu gọi việc khoán chương trình này cho tư nhân.
Khi ra tranh cử, ông Trump lại hứa hẹn sẽ giữ nguyên, không thay đổi chương trình An Sinh để kiếm phiếu từ cử tri lớn tuổi. Nghĩa là nói rồi lại… quên!
- Kinh tế
Ðảng Cộng Hòa kêu rêu rằng nội các Obama dở như hạch, kinh tế èo uột, dân nghèo càng ngày càng đông.
Năm 2008, Hoa Kỳ rơi vào tình trạng suy thoái, nền kinh tế tệ hại nhất từ Khủng Hoảng Kinh Tế, khoảng 39.8 triệu người, khoảng 13.2% dân số, sống trong cảnh nghèo khó. Năm 2010, con số này lên đến 46.3 triệu hay 15.1%. Tuy nhiên, năm 2015, kinh tế Hoa Kỳ đã khởi sắc, mức nghèo khó đã giảm, 13.5% cư dân hay 43.1 triệu người.
- Công nợ
– Ông Trump hứa hẹn sẽ giảm thuế, gia tăng việc tiêu xài của chính phủ trong vài lãnh vực và tiết giảm trong các lãnh vực khác. Theo các nhà kinh tế & tài chánh, The Committee for a Responsible Federal Budget, chính sách thuế má của ông Trump và cách tiêu xài sẽ dẫn đến món nợ khổng lồ, cỡ 5.3 trillion Mỹ kim chỉ trong vòng 10 năm!
-Bà Clinton hứa hẹn sẽ gia tăng việc tiêu xài của chính phủ nhưng cũng sẽ tăng thuế của người giàu có, cách tiêu xài này sẽ dẫn đến món nợ cỡ 200 tỷ Mỹ kim!
- Khai thuế
Ông Trump vẫn đánh bài lờ về việc trưng ra các bản khai thuế trong khi các ứng viên khác, bà Clinton, ông Pence và ông Kaine đều trình bày các bản khai thuế của họ.
Ngày bầu cử gần kề, ông Trump là người không cẩn ngôn, dễ nóng giận, lại thêm tật khoe mẽ. Bà Clinton là một chính khách, dính dáng đến những chuyện khiến ta nghi ngại nên chẳng tin cậy được. Thế thì biết bỏ phiếu cho ai? Nước có tuần, dân có vận, ta đành theo thiên thời chăng?
TLL