Những người từng là kẻ thù không đội trời chung đã bắt tay nhau thắm thiết. Niềm hân hoan hiện ra trên ánh mắt, nụ cười của những người Việt Nam ở khu Winter Park Place trên đường N. Garland làm ấm áp cả phòng họp một đêm mùa đông ở thành phố Garland, Texas. Những người Việt trong khu Winter Park Place đã thắng trong cuộc đấu tranh giành lại quyền lợi, lẽ công bằng và sự tôn trọng từ những người quản lý HOA (Homeowner association)
Tôi ôm vai Trâm và bắt tay anh Quang mà không kềm được giọt nước mắt vui sướng hạnh phúc trước khi tan buổi họp. Hai người Việt Nam, anh Peter Trần và anh Quang Huỳnh, đã đắc cử vào Hội đồng quản trị của HOA. Công ty quản lý HOA và toàn bộ thành viên của Hội đồng quản trị đã công khai xin lỗi và hứa sẽ cung cấp những tài liệu mà cộng đồng người Việt ở khu Winter Park Place yêu cầu cũng như cùng chung tay sửa chữa những hư hại trong khu condo này.
Ðể có được chiến thắng này là nỗ lực từ những người nòng cốt gần cả một năm trước đó. Tôi nhớ lần liên lạc đầu tiên là trưa ngày 13 tháng Giêng năm 2016 từ anh Quang. Anh trình bày cho tôi nghe nỗi uất ức vì bị người quản lý của HOA coi thường khi anh liên lạc họ về việc sửa chữa condo của anh. “Tôi muốn được tham khảo luật sư và xem xét về vấn đề kiện tụng HOA của tôi,” anh tiếp lời. Tôi hẹn, và lần gặp gỡ đầu tiên ngoài anh ra còn có Trâm, một cô gái xinh xắn, lanh lợi, một trong những người chủ condo cùng khu. Họ đưa cho tôi một chồng giấy tờ từ HOA và chia sẻ về sự bất công mà rất nhiều người Việt khác trong khu Winter Park Place đã và đang phải chịu đựng. Tôi giải thích cho họ hiểu về luật pháp cũng như những khả năng có thể đạt được trong việc kiện tụng. Tôi cũng đưa ra những đường hướng mà họ có thể cố gắng tự giải quyết trước khi phải dẫn đến phiền phức của tòa án.
Sau đó tôi lại tiếp tục gặp anh Quang vì những người trong khu condo Winter Park Place đã cố gắng tự giải quyết với người quản lý của HOA nhưng chẳng những không đạt được kết quả gì mà tình thế lại ngày càng căng thẳng hơn. Ðến độ mọi người quá bất mãn, họ tự họp lại dùng lá phiếu truất phế Hội đồng quản trị hiện tại và bầu một Hội đồng quản trị mới. Ðáng tiếc thay, kết quả của cuộc bầu cử không hiệu lực trước pháp luật vì cuộc họp bầu cử đã không tuân theo thủ tục hành chánh và quy định của khu condo. Tuy nhiên, với số đông cùng tham dự và ký tên, tiếng nói của những người Việt đã gây sự chú ý cho cả Hội đồng quản trị vì từ trước đến nay họ chỉ nghĩ rằng những tranh chấp này là do cá nhân mà thôi. Lần này anh Quang và cô Trâm chính thức nhờ tôi đại diện cộng đồng người Việt trong khu.
Tôi đến khu Winter Park Place gặp mọi người ở đó, họ cùng bày tỏ những khó khăn gặp phải mỗi khi cần yêu cầu người quản lý HOA sửa chữa. Trở ngại về ngôn ngữ do tiếng Anh giới hạn là một điều khá phổ thông. Nên khi nói đến kiện tụng nhiều người nhìn nhau ái ngại. “Cô luật sư ơi, ai sao tui dzậy nhưng tui phải liệu cơm gắp mắm vì nhà tui có một mình ông xã tui đi làm nuôi 4 người. Chi phí chật vật lắm, tiền đâu mà tui hùn dzô trả chi phí luật sư.” Tôi giải thích rằng trước khi dẫn đến kiện tụng tôi sẽ cố gắng giải quyết vấn đề bên ngoài với Hội đồng quản trị trước. Sau đó, một cuộc họp với tất cả các chủ nhân của condo cùng Hội đồng quản trị và công ty quản lý đã được tổ chức. Bên cạnh đó sẽ có một cuộc bầu cử của Hội đồng quản trị. Tôi thức nhiều đêm tra cứu Luật Tài Sản (Property Code), Luật Condo (Condominium Act), Luật Hợp Ðồng (Contract Law), Luật Tổ Chức Doanh Nghiệp (Business Organizations Code), cũng như tất cả tài liệu quy định và luật lệ của khu condo Winter Park Place.
Trước tiên tôi liên lạc với Hội đồng quản trị để tạo niềm tin cũng như xem xét thái độ của họ. Họ trả lời một cách thiện cảm nhưng tôi cũng chưa thể thật sự biết và nhận xét chính xác về họ.
Nhiều đêm tôi và anh Quang còn liên lạc qua phôn để bàn thảo về chiến lược trong những tình huống tệ nhất có thể xảy ra. Có những khi tôi thấy sự ưu tư của anh khi có sự thiếu đồng lòng của một vài người trong nhóm. Tôi khuyến khích anh nên vững lòng vì lợi ích chung để xem kết quả đạt được tới đâu, rồi tùy tình huống mà chọn đường hướng thích hợp nhất. Ngay trước ngày bầu cử, tôi đã giao cho anh Quang và Trâm lá thư kêu gọi tham gia bầu cử để họ đưa đến tận nhà tất cả 48 nhà trong khu Winter Park Place, kể cả những người Mỹ. Tôi gặp được sự quyết tâm của họ. Trong cái rét căm căm và gió buốt tối mùa đông, anh Quang và Trâm đã đến từng nhà, kẹp lá thư vào khung cửa. Cô Trâm không nói nhiều nhưng luôn hiện diện bất cứ lúc nào mọi người cần và luôn tiếp tay cho anh. Dù rất bận rộn nhưng anh luôn liên lạc trực tiếp với người quản lý của HOA, đặt ra những câu hỏi và yêu cầu họ phải cung cấp tài liệu liên quan đến việc công khai tài chánh, nhưng người quản lý chỉ tiếp tục thách thức anh.
Ngày bầu cử đến. Mọi người tập trung ở nhà chị Lan chủ một condo trước khi cùng nhau sang phòng họp ở North Garland Public Library. Một số người chạy xe thẳng đến thư viện ngay sau khi tan sở để kịp giờ bầu cử lúc 6pm. Ði chung nhóm còn có anh Thận Nhiên – phóng viên báo Trẻ. Mọi người ghi danh và xôn xao bàn tán về cuộc bầu cử. Sự căng thẳng trên nét mặt.
Một nhóm người Mỹ trang phục chỉnh tề, cổ đeo thẻ viên chức nhà nước đứng trong góc phòng. Tôi đến chào họ và hỏi lý do họ đến tham dự. Họ bảo rằng người quản lý HOA mời họ đến giải thích một số điều quan trọng về việc kiểm tra của nhà nước liên quan đến quy định an toàn, cũng như sơ đồ của hệ thống cống rãnh của khu condo Winter Park Place và trách nhiệm giới hạn của cơ quan nhà nước.
Tiếp đến tôi chào những người Mỹ khác có mặt. Ða số là người trong Hội đồng quản trị, người của công ty quản lý, và một anh người Mễ làm chủ 4 căn hộ condo. Còn lại là người Việt.
Ngay khi buổi họp bắt đầu, không khí rất căng thẳng. Người của HOA là bà Lina nói đến đâu thì người Việt phản pháo đến đó. Mọi người lớn tiếng.Tôi khuyên mọi người nên bình tĩnh trình bày, kể cả người quản lý của HOA, nhưng bà Lina ngang bướng trả lời: “Tôi là người có toàn quyền điều hành buổi họp hôm nay”. Bà chỉ tay về phía những hàng ghế phía dưới và nói rằng những người này mới cần thay đổi. Tôi ngắt lời bà và trình bày rằng Hội đồng quản trị mới là những người có quyền chủ trì cuộc họp. Hội đồng quản trị bênh bà quản lý và trả lời rằng họ ủy quyền đó cho bà. Tôi yêu cầu ông chủ tịch Hội đồng quản trị, một người luật sư già mà tôi đã liên lạc nhiều lần qua phôn và email, rằng cho dù họ có ủy quyền cho ai đi nữa thì cuộc họp này phải tuân theo nguyên tắc của bộ quy định “Robert’s Rules of Order”. Ông hiểu ngay đó là bộ quy định mà những người có trình độ về luật pháp và tham gia chính trị đều biết, nhưng ít ai thật sự tường tận hết chi tiết về bộ quy định đó ngoại trừ những người thường xuyên điều khiển những cuộc họp hay bầu cử của nhà nước. Ông luật sư quay sang bà quản lý “Ðúng vậy, Lina bà phải điều khiển cuộc họp theo bộ quy định ‘Robert’s Rules of Order’ và không được vi phạm nó.” Người quản lý lắp bắp đồng ý, nhưng chính bà cũng không biết những quy định đó là gì.
Thế là tôi chủ động tham gia cùng điều khiển cuộc họp. Một mặt tôi thân thiện với Hội đồng quản trị, một mặt tôi đề nghị mỗi khi có người Việt cần phát biểu thì họ có thể dùng tiếng Việt và tôi sẽ thông dịch lại cho Hội đồng quản trị.
Những người trong cơ quan nhà nước yêu cầu được trình bày trước để có thể ra về sớm. Sau phần đó, người quản lý của HOA tiếp tục giải thích những trở ngại về bảo hiểm và ngân quỹ giới hạn cho việc sửa chữa. Anh Thomas Nguyễn đòi hỏi thông tin rõ ràng về việc bảo hiểm sẽ trả những chi phí sửa chữa nào, anh cũng thắc mắc về chuyên môn của những người được công ty quản lý HOA giao cho việc sửa hệ thống cống rãnh. Vì thời gian giới hạn, bà quản lý đồng ý sẽ cung cấp những thông tin qua tôi để được tiếp tục với phần bầu cử.
Những lá phiếu bầu được phát ra. Tôi trực tiếp giúp kiểm phiếu. Sau khi tổng kết, hai người Việt Nam được bầu vào Hội đồng quản trị. Ông luật sư già đi đến mỉm cười bắt tay tôi và nói nhỏ “Cô nói đúng, chúng tôi đã không làm đúng trách nhiệm của mình. Nhưng những điều đó sẽ thay đổi.”
Cuộc họp kết thúc. Tôi chụp hình Hội đồng quản trị mới với một niềm vui vô hạn. Kết quả mỹ mãn hơn tôi mong đợi, tôi thấy lòng mình ấm áp lạ kỳ.
Tôi vui mừng thấy tình đoàn kết của người Việt mình trong khu Winter Park Place. Mừng năm mới bắt đầu với nhiều hy vọng, lạc quan, hướng về tương lai nơi quê hương thứ hai.
AT