Chuyện về gà thì chắc bạn đã đọc nhiều rồi, trong số Xuân báo Trẻ đã xuất bản, hoặc đây đó trong số báo này. Nhưng không rõ mấy chuyện này bạn đã biết chưa?
- Được thuần hóa không phải để ăn thịt
Theo các nhà khảo cổ thì gà lúc ban đầu đã không được thuần hóa để làm thực phẩm mà để “chọi”, đặc biệt là giống gà junglefowl (Gallus gallus) lông đỏ ở vùng Đông Nam Á châu, rồi sau này mới để ăn thịt. Chuyện này có lẽ xảy ra khoảng 7 ngàn năm trước, nên có thể coi gà là một trong những giống vật được thuần hóa sớm nhất.
Giống gà đẻ trứng mau chóng tràn lan khắp thế giới, còn giá trị làm nguồn thực phẩm thì tương đối hạn chế cho mãi đến khi có sự phát triển về kỹ thuật nông trại theo kỹ nghệ thời tân tiến.
Chọi gà là một môn chơi rất phổ biến trong lịch sử, tuy bị coi là “độc ác” và bị cấm ở đa số các quốc gia. Tuy vậy, cái môn được gọi là “thể thao” này tiếp tục được chơi bí mật mà lại còn nối kết với cờ bạc, ma túy và buôn bán lậu vũ khí nữa.
Trò chơi đá gà phải dùng loại gà chuyên biệt, được huấn luyện, được chích các loại steroids. Những chiếc “đao” (gaffs) được gắn vào chân gà có khi dài tới 3 in (7.5 cm). Lông, mào và yếm cổ có khi được nhổ bớt và cắt đi để tránh cho đối thủ không đá trúng. Xong trận đá là có con chết, hoặc gãy xương, mù mắt, hay lủng phổi.
- Thuế gà
Thời chiến tranh lạnh, kỹ nghệ gia cầm ở Mỹ lớn mạnh và mau, khiến cho giá gà trước kia khá đắt phải hạ xuống. Nông dân Mỹ bắt đầu xuất cảng gà với giá rẻ, thường bán hạ hơn nhiều so với gà địa phương các nước. Nhà nông những nước này bất mãn, tố cáo họ bị cạnh tranh bất lợi, lại còn cho rằng gà Mỹ được tiêm đầy hóa chất, cả thạch tín (arsenic) nữa. Pháp, Tây Đức và một số nước châu Âu liền đánh thuế nặng trên gà Mỹ nhập cảng, làm giảm lượng gà Mỹ bán tại đây ít nhất cũng 25%.
Năm 1963, TT Lyndon Johnson phản ứng lại bằng cách đánh thuế 25% trên bột, dextrin, rượu mạnh và xe truck loại nhẹ (light truck)nhập cảng vào Mỹ. Thuế đánh vào xe là cú tát vào các công ty xe hơi châu Âu như Volkswagen, mà xe của hãng này rất thịnh hành tại Mỹ.
“Thuế gà” ngày nay vẫn còn, và tuy có giúp các nhà sản xuất Mỹ thống trị thị trường light truck nhưng cũng ngăn cản chính những công ty đó mang vào Mỹ những xe truck họ sản xuất tại nước ngoài. Để tránh thuế, hãng Ford cho gắn cửa và ghế ngồi vào các xe truck làm tại Thổ Nhĩ Kỳ, biến chúng thành “passenger vehicles” để nhập cảng vào Mỹ. Khi vô được rồi thì những xe này được tháo cửa tháo ghế ra để trở thành “light trucks”! Các hãng Mercedes và Dodge cũng dùng chiêu trò này. Còn xe BRAT của Subaru chiếm lợi thế nhất vì có hai ghế sau tháo rời ra được nên được xếp loại xe passenger. Lỗ hổng (loophole) về thuế đó sau này bị đóng và giết chết luôn BRAT.
- Chuyện “Gà” KFC
Chuyện kể rằng chính phủ buộc hãng dây chuyền bán đồ ăn nhanh khá phổ biến là Kentucky Fried Chicken phải đổi tên sau khi khám phá ra rằng “gà” của hãng này không phải là thịt gà thật mà chỉ có thể xếp vào loại “genetically manipulated organisms” – (sinh vật được biến đổi gene). Người ta đồn rằng chúng không có mỏ, chân, lông, được nuôi trong ống bằng cách bơm thực phẩm vào mình, xương cũng bị co rút lại để cho có nhiều thịt.
Dĩ nhiên chuyện đó không đúng, mà thực ra họ đổi thành KFC vì muốn menu đa dạng hơn, không chỉ có thịt gà. Họ cũng muốn tránh chữ “fried” vì hàm nghĩa không tốt cho sức khỏe, mà tên cũng ngắn hơn gọn hơn cho dễ nhớ dễ đọc.