Hằng năm, dù là công dân Hoa Kỳ, hay công nhân quốc tế (international workers), những cơ sở kinh doanh thương mại, nếu bạn làm việc và có thu nhập, tất cả đều phải thực hiện nghĩa vụ khai thuế với Sở Thuế (Internal Revenue Service- IRS). Đây là một trong những cơ quan chính phủ làm nhiều người phải toát mồ hôi mỗi khi nhận được thư từ họ, dù chưa biết tin lành hay tin dữ. Phần lớn người dân không am hiểu hết luật thuế vốn phức tạp, nếu không được trợ giúp từ những chuyên viên về thuế, việc mắc lỗi hoặc trở thành nạn nhân của những kẻ mạo danh sở thuế gạt tiền là điều khó tránh khỏi.
Phóng viên Trẻ đã có cơ hội phỏng vấn ông Clay Sanford, đại diện của văn phòng IRS ở thành phố Dallas, Texas và được ông giải đáp những thắc mắc liên quan đến đề tài thuế vụ. Tuy những thông tin được chia sẻ chỉ là căn bản và sẽ không đề cập đến hết mọi khía cạnh của thuế, Trẻ hy vọng quý bạn đọc khắp nơi hiểu rõ thực tế hơn về một số hoạt động của Sở Thuế, cách bảo vệ quyền lợi của bạn, và những hỗ trợ sẵn có nếu bạn cần trong mùa khai thuế này.
Phần 1
Phóng Viên Trẻ (PVT): Chào Mr. Clay Sanford, cám ơn ông đã dành thời gian gặp gỡ và trò chuyện với báo Trẻ. Ông có thể chia sẻ đôi chút về bản thân cũng như công việc của mình ở Sở Thuế IRS?
Mr. Sanford: Chào báo Trẻ, tôi đảm nhiệm vai trò phát ngôn viên cho Sở Thuế liên bang IRS ở thành phố Dallas. Lãnh vực tôi làm chuyên về các hoạt động truyền thông, với mục đích truyền tải thông tin liên quan đến thuế vụ tới người đóng thuế qua các phương tiện truyền thông đại chúng và báo chí. Ngoài ra, chúng tôi còn soạn nội dung và cập nhật thông tin trên website IRS.GOV.
PVT: Mùa thuế hiện nay có phải là thời gian bận rộn nhất trong năm của IRS? Có phải tất cả các nhân viên ở đây đều tranh thủ đi nghỉ mát trước khi mùa thuế bắt đầu?
Mr. Sanford: Ðúng thế, mùa khai thuế bắt đầu từ đầu tháng Giêng cho tới giữa tháng Tư. Chúng tôi rất bận trong việc điều hành nội bộ để giúp những người khai thuế tốt nhất có thể. Sau khi mùa thuế năm nay kết thúc, chúng tôi tiếp tục chuẩn bị cho năm sau, bởi luật thuế luôn thay đổi. IRS cần phải cập nhật những luật mới để điều chỉnh cách ứng dụng sao cho hợp lý, sau đó viết ra ấn phẩm (Publications) để hướng dẫn người dân về những điều lệ mới này.
PVT: Thông thường mọi người nghĩ công việc liên quan đến thuế có vẻ phức tạp và hơi “khô khan”. Ðiều gì khiến ông chọn làm việc cho IRS?
Mr. Sanford: Làm việc cho IRS được 10 năm, lúc nào tôi cũng thấy mình được thử thách với những luật thuế mới và một số khía cạnh phức tạp của thuế. Tôi luôn tìm cách để truyền tải những thông tin này tới công chúng một cách đơn giản nhưng có hiệu quả nhiều nhất. Website IRS là thành quả làm việc mà tôi rất tự hào vì đây là nguồn cung cấp thông tin chính thức về thuế vụ cho người dân, người làm thuế, cũng như nhân viên trong IRS như tôi.
Tôi nghĩ không chỉ riêng tôi, mà những đồng nghiệp khác ở đây cũng cảm thấy công việc mình làm có nhiều ý nghĩa. Vì IRS là một cơ quan tài chính thiết yếu trong bộ máy vận hành của Hoa Kỳ. Chúng tôi phục vụ người dân, giúp họ làm tròn bổn phận cũng như quyền lợi của mình.
Nhờ sự hỗ trợ tài chính của dân, chính phủ có thể trang trải cho những chương trình phúc lợi xã hội, quân sự, quốc phòng, dự án phát triển cộng đồng, và các hoạt động ngoại vụ khác.
PVT: Ông có thể giải thích rõ hơn về vai trò và chức năng của Sở thuế vụ liên bang nói chung cũng như sự khác biệt giữa trụ sở trung ương và văn phòng địa phương như ở Dallas?
Mr. Sanford: IRS là cơ quan trực tiếp làm việc với người dân để thu thuế cho nhà nước và thi hành các luật thuế được Quốc Hội đưa ra. Nhiệm vụ quan trọng khác là giúp cho họ hiểu rõ lý do nộp thuế, cũng những khoản khấu trừ (deductions) để giảm tiền nộp thuế hoặc tín thuế (credits) họ có thể nhận được từ chính phủ nếu đáp ứng đủ điều kiện.
Văn phòng thuế IRS địa phương được gọi là Trung Tâm Trợ Giúp Người Ðóng Thuế (Taxpayer Assistance Center). Hiện nay, hầu như những thành phố trong nước có ít nhất một văn phòng IRS. Khi người dân cần sự giúp đỡ về thuế, đóng tiền, hoặc muốn gặp trực tiếp với đại diện IRS ở địa phương, họ có thể đến đây nếu lấy hẹn trước. Trong khu vực Dallas- Fort Worth có khoảng 3 chi nhánh. Mọi người có thể tìm văn phòng thuế IRS địa phương gần nhà bằng cách ghi nhận mã số Zipcode trên website của IRS. Ngoài ra, người đóng thuế nếu không tiện đi đến văn phòng IRS, có thể gọi tổng đài 1-800-829-1040 để nhận trợ giúp tương tự qua điện thoại.
PVT: Một số người cảm thấy lo sợ khi bị sở thuế vụ liên bang “hỏi thăm”. Cụ thể hơn, họ cảm thấy bị áp lực và lo lắng lúc IRS gởi giấy tới yêu cầu kiểm tra lại hồ sơ. Ông có lời khuyên nào giúp trấn an họ không?
Mr. Sanford: Thực thi đúng pháp luật là một trong những vai trò của IRS. Tuy nhiên, điều chúng tôi chú trọng hơn hết là làm sao phục vụ người đóng thuế một cách tốt nhất; đồng thời áp dụng luật thuế một cách công bằng và trung thực với mọi người. Mỗi chúng ta khi lao động và có nguồn thu nhập, đều có bổn phận đóng thuế. Nếu người đóng thuế thực hiện đúng bổn phận của họ, vui vẻ hợp tác với IRS, thì không có lý do gì để lo sợ.
Ngoài ra, có những kẻ lừa gạt mạo danh của IRS để làm những chuyện bất hợp pháp. Mọi người nên cẩn thận với những trường hợp mạo danh IRS thường xảy ra trong cộng đồng.
PVT: Có cách nào để phát hiện được những trường hợp lừa đảo thuế (tax scams) nêu trên?
Mr. Sanford: Ðiều quan trọng mọi người cần biết là IRS chỉ liên lạc với họ bằng thư bưu điện. Chúng tôi không gọi điện thoại hay gởi tin nhắn qua điện thoại. Có rất nhiều người hiện vẫn là nạn nhân của những cuộc gọi lừa đảo thuế. Số tiền bị mất được thống kê lên đến hơn triệu USD. Họ nhận được cuộc gọi mạo danh IRS, hù dọa sẽ bị phạt nặng hoặc tống giam nếu như không nộp tiền ngay lập tức và tin là thật.
Khi hồ sơ của người khai thuế bị lỗi, IRS sẽ gởi thư thông báo với nội dung liệt kê rõ ràng cho đến khi vấn đề được giải quyết. Trong trường hợp thiếu tiền thuế, chúng tôi sẽ gởi nhiều lá thư thông báo cho bạn biết trước khi bạn nhận được những cuộc gọi để thu tiền. Chúng tôi sẽ không bao giờ gởi thư xin thông tin tài khoản của người đóng thuế. Nếu có, đó là thư mạo danh.
PVT: Vậy IRS có trách nhiệm trong việc phòng chống lừa đảo thuế?
Mr. Sanford: Nếu bạn nhận được những cuộc gọi hoặc thư từ đáng nghi, xin hãy thông báo cho IRS biết. Chúng tôi có một số thành công trong việc phát giác vụ lừa đảo thuế. Tuy nhiên, cũng có nhiều vụ khá tinh vi, thậm chí nhiều cuộc gọi đến từ ngoài nước rất khó để điều tra. Sự thật là các vụ lừa đảo và gian lận thuế sẽ không bao giờ chấm dứt. Ðiều mà chúng tôi có thể làm là hướng dẫn mọi người cách làm việc rõ ràng của IRS. Chúng tôi sẽ không nhắn tin hay gọi điện thoại. Chắc chắn chúng tôi sẽ không đe dọa giam tù hay bắt phải trả tiền bằng cách “đặc biệt” như thẻ quà tặng iTunes. Trên lá thư của IRS gởi cho người đóng thuế đều có số điện thoại liên lạc hoặc họ có thể lấy hẹn khi muốn gặp trực tiếp để giải tỏa thắc mắc.
PVT: Ðộc giả Trẻ có những thắc mắc liên quan đến việc khai thuế thu nhập cá nhân năm nay 2017. Hy vọng ông có thể làm sáng tỏ cũng như chia sẻ thêm thông tin hữu ích về đề tài này. Trước tiên, có một số người chưa rõ việc khai thuế với IRS có liên quan gì đến tiểu bang họ ở?
Mr. Sanford: Thật sự công việc của Sở Thuế IRS chúng tôi chỉ phục vụ cho chính phủ liên bang, và có rất ít mối liên quan tới hoạt động thuế của từng tiểu bang. Bạn sẽ phải dùng 2 hồ sơ khác nhau cho việc khai thuế với chính phủ liên bang và cho tiểu bang của bạn nếu có. Hiện nay, có 7 tiểu bang không đánh thuế thu nhập như: Alaska, Florida, Nevada, South Dakota, Texas, Washington và Wyoming. Ngoài ra, cư dân ở 2 tiểu bang New Hampshire và Tennessee sẽ không bị đánh thuế trên mức lương của họ, nhưng vẫn phải đóng thuế nếu có thêm nguồn thu nhập khác như tiền lãi cổ phần. Ðối với những người hiện đang cư trú tại những tiểu bang có luật thuế thu nhập, họ nên tìm hiểu thêm thông tin trên website của tiểu bang đó.
PVT: Theo ông, có những thay đổi gì về thuế thu nhập năm nay mà mọi người cần chú ý tới?
Mr. Sandford: Sự thay đổi đáng chú ý trong năm nay là đối với những người xin hưởng Tín Thuế Lợi Tức Trong Lao Ðộng (Earned Income Tax Credit) hay Tín Thuế Cho Trẻ Em (Additional Child Tax Credit), sẽ có một chút chậm trễ về việc nhận tiền trợ cấp vì đây là những luật mới được ban hành từ năm ngoái.
Hằng năm, IRS sẽ đăng trên website những ấn phẩm đặc biệt cho mùa thuế bắt đầu từ tháng Giêng. Ðây là một công cụ rất hữu dụng cho người đóng thuế, nếu họ cần biết thêm thông tin một cách nhanh chóng và chính xác về những thay đổi với giảm trừ, tín thuế, luật thuế, và những câu hỏi thường gặp.
PVT: Tôi có thấy website của IRS có bổ sung tiếng Việt. Còn tổng đài dịch vụ 1-800 thì sao?
Mr. Sandford: Ðúng vậy, chúng tôi có hỗ trợ một số ngôn ngữ thông dụng trên website cũng như qua điện thoại, trong đó có tiếng Việt, với mục đích phổ biến thông tin về thuế đến với tất cả mọi người, không để ngôn ngữ làm rào cản.
(còn tiếp)
HV thực hiện