Last days in Vietnam – Những ngày cuối ở Việt Nam, của đạo diễn Rory Kennedy tái hiện những ngày cuối tháng 4.1975 khi Sài Gòn thất thủ trước quân đội Cộng sản Bắc Việt chấm dứt 30 năm chiến tranh tại Việt Nam; dưới góc nhìn của những người Mỹ. Được đề cử Oscar 87 – 2015 cho hạng mục Phim tài liệu xuất sắc nhất, sau đó còn phát trên truyền hình PBS, Hoa Kỳ làm rần rần một thời gian.
….
Giờ kể nghe, khi đó có người bạn bảo tui nhớ rà coi kỹ phim từ phút 1:29:00. Té ra bạn phát hiện hai anh chị cầm súng vẻ mặt hung hăng xuất hiện gần cuối phim …là những người quen cũ!
Bạn kể, lúc đó đang là sinh viên đi làm thêm, nhân vật nữ hay ra vô công ty bạn đang mần; mà chủ ở đó là Đại úy Tổng cục Chiến tranh Chính trị – Bộ Quốc phòng VNCH. Sau 1975 mới ngã ngửa ra, người nữ là Vi Xi nằm vùng, giờ còn… bị quay tư liệu cho lên phim nữa. Chốt câu chuyện, bạn nói: “May quá, nó không dụ mình theo Việt Cộng!”
Hai nhân vật hoạt động nội thành này, được bạn bè …nhận dạng là anh Lâm Thành Quý và chị Nguyễn Thị Phương Thảo.
—
Sau 30.4.1975, Lâm Thành Quý (1953, Quảng Ngãi) trở thành phóng viên Đài truyền hình Tp.HCM. Khi tui quen thì ảnh đang mần đạo diễn mấy phim tài liệu – thuộc ban Chuyên Đề, không ấn tượng gì lắm vì… hơi xấu trai.
Lâm Thành Quý được phong tặng NSUT hồi 2012. Nhưng nghe mấy anh HTV bảo Quý hổng chịu vô Đảng vì không thích hay vì lý do gì đó; chứ với profile như Quý thì làm… chủ tịch thành phố là chuyện nhỏ. Đồng nghiệp HTV còn bảo, Quý từng đi… đốt xe Mỹ chung với ông Trương Tấn Sang và Nguyễn Minh Triết
Nhà biên kịch, đạo diễn Lâm Thành Quý đã về hưu và hiện cộng tác mảng tài liệu ở HTV. Gần đây nhất, phim “Biển đảo Việt Nam nguồn cội tự bao giờ” của ảnh đoạt Cánh Diều Bạc 2016.
…
Còn Nguyễn Thị Phương Thảo là con nhà văn Vũ Hạnh!
Một chuyện khá thú vị, là giới văn chương vẫn còn tranh cãi về bút danh “Cô Phương Thảo”, do hồi nẳm có mục điểm sách, mà hai nhà văn Võ Phiến và Vũ Hạnh đều có ký tên này.
Việc Phương Thảo nằm vùng cũng dễ hiểu, vì ông cha Vũ Hạnh viết báo và hoạt động đơn tuyến công khai ở nội thành Sài Gòn trước 1975.
Phương Thảo sau 1975 học Mỹ thuật, cùng lứa với các họa sĩ nổi tiếng Hoài Hương, Hứa Thanh Bình; rồi về làm họa sĩ cho báo Khăn Quàng Đỏ. Sau đó thì nghỉ, chị tham gia các hoạt động thiện nguyện bảo vệ phụ nữ bị bạo hành và trẻ chậm phát triển. Nguyễn Thị Phương Thảo được xem là người phóng khoáng và cá tính. Chị kết hôn với một Việt kiều Pháp và đã li hôn.
Tròn 42 năm rồi, cũng đã có hàng triệu người vô cảm!
Từ facebook Lê Nguyễn Hương Trà