Cách đây ba bốn thập niên, các nhà xã hội học Hoa Kỳ cho rằng: Giấc mơ Mỹ là có một ngôi nhà, chiếc xe đi làm (không mắc nợ). Nhưng ngày nay thì lại khác, công việc ổn định lâu dài mới là giấc mơ Mỹ. Tuy nhiên có một nghịch lý, giới trẻ hiện nay lại có xu hướng phụ thuộc vào chỗ ở cùng gia đình cha mẹ. Điều này được lý giải, không phải giới trẻ không tích cóp được tài chánh như các bậc cha mẹ nhưng do nhu cầu tiêu xài nhiều hơn, có nhiều thú vui giải trí hơn, công việc không ổn định một chỗ nên họ xem nhẹ việc tậu một ngôi nhà. Trong khi đó, cha mẹ cũng rất hài lòng khi con cái ở chung vì ngôi nhà ngày nay rộng lớn hơn, có thể sống chung một cách vui vẻ.
Ðiều này cũng ảnh hưởng tâm lý giới trẻ khi lập gia đình ra riêng. Phải chọn ngôi nhà như thế nào, tuỳ thuộc vào lối sống và nhu cầu. Nửa thế kỷ trước, ngôi nhà thường nhỏ, đất khuôn viên nhà rộng lớn. Và nếu nửa thế kỷ trước chỉ có một phần tư người Mỹ tỏ ra hài lòng với ngôi nhà của mình, thì hai thập niên sau, sự mãn nguyện đó tăng lên phân nửa cho đến ngày nay, số người cảm thấy hạnh phúc với ngôi nhà mơ ước của mình tăng lên ba phần tư.
Theo điều tra của Hiệp hội bất động sản Hoa Kỳ, diện tích của 10 triệu ngôi nhà xây từ năm 1975 tăng lên so với những ngôi nhà trước đó. Những ngôi nhà xây trước đó ở khoảng thập niên 50 hay 60 trung bình khoảng 1000 sqf. trên diện tích đất rộng từ 0.5 đến 1 mẫu Tây. Diện tích ở tăng 20% theo từng thập niên và dân cư tăng, kéo theo diện tích khuôn viên thu hẹp. Ngôi nhà tăng diện tích kèm theo sự cải thiện đáng kể về tiện nghi. Cách đây bảy tám chục năm, một ngôi nhà thường chỉ có một phòng tắm cùng phòng vệ sinh. Ðầu thế kỷ 21, nhiều nhà xây có phòng ngủ lớn (master bedroom) tiện nghi lên đến 2 hay 3 phòng.
Một cuộc thăm dò ý kiến về nhà ở cho thấy, diện tích nhà không làm nên hạnh phúc. Một phần ba người được thăm dò đồng ý, phẩm chất nhà ở tuỳ thuộc vào tiện nghi chung, 20% cho sự yên tĩnh, 15% thích ở nơi đông đúc nhà cửa san sát. Còn diện tích và số phòng trong ngôi nhà chỉ quan trọng với 15% trong số người thăm dò. Thật ra hạnh phúc dường như là có một nơi ở do chính mình làm chủ.
Như trên đã nói khuynh hướng nhà ở nhỏ nên người ta cần mở rộng không gian, mọi phòng phân chia chức năng liên thông với nhau. Nhưng ngày nay, mỗi phòng có một chức năng đặc thù để mọi thành viên trong nhà có thể tạo ra không gian riêng cho mình.
Phòng khách
Ngày trước, phòng bếp là nơi tập trung các thành viên gia đình. Nhưng ngày nay, phòng khách lại được chú trọng nhất. Nó luôn có diện tích lớn nhất trong căn nhà. Phòng khách không còn đơn thuần là nơi tiếp khách mà trở thành một phòng đa năng: nghe nhạc, xem tivi, đọc sách thậm chí là nơi ủi đồ của mấy bà vừa làm việc vừa giải trí. Tuy nhiên, chính vì “loạn” đa năng nên nó cũng xảy ra những “xung đột” các thành viên do sở thích khác nhau. Các nhà thiết kế đưa ra giải pháp: chia đôi phòng khách, một phần yên tĩnh và một phần sống động. Tuy nhiên, nên tránh phòng khách mở rộng ra các phòng khác khó trang trí cho sinh động.
Nhà bếp
Tuỳ theo đặc tính từng dân tộc, nhà bếp có trở nên quan trọng hơn phòng khách hay không. Từ lâu, nhà bếp là không gian chính đối với người Pháp. Chính vì đó mà sau này, ngay người Mỹ cũng mở rộng không gian bếp bằng cách đặt một bàn bếp vừa là bàn ăn ở giữa nhà bếp (kitchen island). Khi không có khách đến nhà, người ta vẫn thường ăn uống tại bàn bếp với các thành viên trong nhà. Nơi đây trở nên đầm ấm hơn, những cuộc chuyện trò thân mật cũng diễn ra trong nhà bếp. Người phụ nữ vừa làm món ăn vừa trao đổi nói chuyện với con cái đang chờ thức ăn dọn ra. Do đó bếp cần sáng sủa, có cửa sổ lớn nhìn ra ngoại cảnh. Nên tránh căn bếp liên thông với phòng khách, mùi nấu nướng luôn bay qua phòng khách.
Phòng ăn
Khuynh hướng nhà mới hiện nay, phòng ăn lại được xem là căn phòng có chức năng thứ yếu. Thỉnh thoảng phòng ăn mới được trưng dụng một cách đúng nghĩa cho những buổi họp mặt gia đình, bạn bè, khách mời. Và người ta còn có thói quen vừa ăn vừa xem truyền hình nên nhà bếp thường được kết hợp với phòng ăn cho tiện không gian trong nhà. Phòng ăn nên quay mặt ngó ra sau vườn, có nhiều cửa sổ đủ ánh sáng tạo thêm nhiều năng lượng dễ làm ăn uống ngon miệng hơn.
Phòng ngủ
Phòng ngủ vợ chồng (master bedroom) xuất hiện trong ngôi nhà từ đầu thế kỷ 20. Nơi đây chính là nơi thể hiện những cá tính của đôi vợ chồng có khi cùng chung quan điểm mỹ thuật, gọn gàng nhưng cũng có khi mỗi người đánh dấu riêng biệt quanh khu vực của mình và tạo ra thế giới riêng tư. Một chai nước, mấy quyển sách đầu giường, một món đồ trang trí ưa thích… Ngày nay, phòng ngủ lớn đã lấn lướt các phòng ngủ nhỏ, người ta có khuynh hướng xây phòng ngủ lớn để thay thế dần phòng ngủ nhỏ bởi tính tiện nghi có nhà tắm và phòng vệ sinh chung trong phòng ngủ thuận tiện hơn phòng có diện tích nhỏ khó xếp đặt giường tủ.
Phòng ngủ cá nhân hoặc phòng ngủ dành cho khách có diện tích quá nhỏ gây cảm giác tù túng. Ðó là chưa kể trước đây, người ta thiết kế thêm tủ âm, tủ lồi để treo quần áo, và cất những thứ đồ linh tinh. Ðiều này tiết kiệm được diện tích nhưng tạo ra góc lồi góc lõm trong phòng ngủ mất tính cân đối.
Phòng tắm
Trước đây, phòng tắm thường nhỏ hẹp và thiếu ánh sáng chỉ có vai trò là nơi tắm. Ngày nay, người ta thích phòng tắm lớn hơn, làm không gian riêng để được thoải mái chăm chút bản thân của mình. Khuynh hướng ngày nay người ta làm phòng tắm ngay trong phòng ngủ tương tự như phòng ngủ đôi. Cũng như phòng vệ sinh tăng thêm số lượng, tránh thời gian chờ đợi của các thành viên gia đình vào buổi sáng cần sử dụng phòng vệ sinh. Diện tích nhà ở rộng lớn hơn, giải quyết được vấn đề này so với ngày xưa mỗi nhà chỉ có một phòng vệ sinh.
Nhà để xe
Ðây là căn phòng chiếm diện tích gần bằng 1/4 ngôi nhà nhưng không tính vào diện tích sử dụng. Tuy vậy, không gian này lại không được sử dụng phần lớn thời gian trong ngày và nhiều gia đình lại biến nhà để xe thành kho chất những đồ đạc không còn dùng đến và đủ thứ vật dụng linh tinh. Do đó cần sắp xếp lại đồ đạc, dành khoảng không thông thoáng tránh côn trùng và chuột bọ làm ổ. Nhà để xe có thể liên thông với phòng giặt đồ để tiết kiệm diện tích không gian trong nhà. Và cuối cùng là…
Sân vườn
Với xu hướng đất đai ngày càng đắt đỏ, diện tích khuôn viên nhà thu hẹp nên sân vườn nhỏ. Sân vườn phải cân xứng với ngôi nhà Ðiều này giúp ích cho sự cân bằng môi trường bên ngoài và bên trong ngôi nhà. Tuy bên trong nhà cửa nẻo đóng kín, không khí thanh lọc sạch sẽ. Nhưng chính vì điều này dễ làm cơ thể con người suy yếu sự đối kháng với các vi sinh vật trong không khí. Mọi thứ trong cuộc sống đều có hai mặt. Ngay cả căn nhà mơ ước của mọi người.
NL Theo Urban House