Nhà thơ Trần Yên Hòa thuộc thế hệ của Hoàng Lộc, Phan Xuân Sinh, Thái Tú Hạp, Phạm Xuân Ðài… và cũng sống một khoảng đời nhiều thăng trầm, chìm nổi tương tự như các nhà văn thơ xứ Quảng nói trên.
Ông sinh năm 1947 tại làng Kỳ Mỹ, Tam Kỳ, Quảng Nam. Học trường Trần Cao Vân, và sau đó gia nhập khóa 2 trường Ðại Học Chiến Tranh Chính Trị Ðà Lạt. Sau 1975, anh vào tù Cộng Sản, ra tù đi làm rẫy. Sau khi định cư tại California từ 1995, Trần Yên Hòa sáng tác nhiều hơn. Rất nhiều tác phẩm thơ và truyện ngắn đã xuất bản và được độc giả đón nhận.
Hiện chủ trương Trang web Bạn Văn Nghệ. www.banvannghe.com
Tác phẩm đã in
– Lời Ru Tình (thơ, in chung, 1971)
– Khan Cổ Gọi Tình, Về (thơ, 2001)
– Những Chuyến Mưa Qua (truyện ngắn, 2001)
– Áo Gấm Về Làng (truyện ngắn, 2004)
– Mẫu Hệ (truyện dài, 2004)
– Net em (truyện ngắn, 2009)
– Uyên Ương – Phượng Hề Và Khát Vọng (thơ, 2009).
Trần Yên Hòa nổi bật trong thơ tình. Theo Bích Huyền, tình trong thơ của Trần Yên Hòa không chỉ thu nhỏ trong tình Cha, tình Mẹ, tình yêu đôi lứa, tình bằng hữu mà còn rộng lớn hơn, mênh mông hơn… Ðó là tình quê hương, sông núi.
Mặc Lâm của đài RFA có nhận định, thơ Trần Yên Hòa không mới như đòi hỏi của nhiều nhà phê bình văn học, nhưng trước tiên, người đọc chắc chắn sẽ nhận được sự chia sẻ ký ức đối với nhà thơ trên từng câu ngắn.
Chữ nghĩa trong thơ Trần Yên Hòa đằm thắm và chuyên chở nhiều tình tự xa lắc của quê nhà. Ðọc thơ ông, người ta có cảm giác nghe một người bạn thân ngồi kế bên kể chuyện về biết bao thứ. Cảm giác này gây cho người đọc một không gian gần gũi với thơ là thành công đầu tiên và quan trọng nhất của Trần Yên Hòa.
Sau đây, trang thơ xin trích giới thiệu một số bài thơ tiêu biểu của Trần Yên Hòa. SAO KHUÊ
khát vọng
(trích)
Tám tuổi ra đồng bắt ốc mò cua
Chân trần trơ khấc
Chú nhóc con nắng đỏ nung người
Chạy nhảy trên nổi buồn cha mẹ
Bắt ốc mò cua
Giữa mưa dầm gió bấc
Không tấm áo tơi
Không tấm vải choàng
Tám tuổi là tôi
Thằng nhỏ đó
Mười tuổi vào lớp học vỡ lòng
Con nhà quê đi học muộn
Ê a vài ba chữ
Mắt trông ra đường ngóng ngó gió lên
Sợ cơn mưa giông buổi chiều ụp xuống
Dột nhà, ướt cửa
Thằng bé nhà quê
Chính hiệu con nai vàng
Cô giáo đầu tiên là cô giáo Ước
Cô khai tâm tôi bằng chữ i, tờ
Ðặt vào tim tôi – điều mơ mộng nhỏ
Nhìn cuộc đời là đóa hồng tươi
Tôi lớn lên như khoai, như sắn
Như bụi tre, gốc chuối, sau hè
Nhưng tôi là người – nên tôi suy nghĩ
Sao sống giữa đời khổ cực hơn vui?
Oằn lên vai cha, oằn lên vai mẹ
Chắt chiu dành từng lon gạo củ khoai
Chiến tranh tràn lan bỏ quê xuống phố…
ngõ tình phai
lời tình nào em cho ngày nọ
cũng tàn phai theo tháng năm rồi
như con nước tràn qua cát nóng
tan nhòa trên vị đắng bờ môi
thấp thoáng đó một bờ vai cũ
màu tóc xưa hong đậm tình nhau
ta chen chúc nhục nhằn đủ thứ
bỗng hốt nhiên em nhạt phai màu
con sông nước vỗ tràn thơ dại
gợi lòng ta nỗi nhớ thương xưa
cơn mộng dữ mười năm lưu lạc
đất khách hoài ngóng một chiều mưa
tình đã cạn mà ta lú lẫn
tưởng như ta trẻ mãi không già
ngõ phai nhạt làm ta lấn cấn
cuộc tình xưa pha vị điêu ngoa
ta vẫn mãi một lòng hoài vọng
như lưu vong vọng tưởng quê nhà.
lá trăm năm
em đi qua phố ngậm ngùi
mưa giăng bóng nhỏ dập vùi dấu chân
một mai có biết căn phần
trong thân thể nọ có lần cho anh
nhớ xôn xao nụ hôn gần
bờ môi mọng nụ tầm xuân đêm nào
lá trăm năm em xin trao
những môi hôn những câu chào thiết tha
bây giờ ta vẫn là ta
đi trên phố không biết là về đâu.
em, vẫn là Sài Gòn
Sài Gòn của tôi những năm sáu mươi
những hàng me xanh ở khu trường luật
lá rụng bay đầy hồn tôi xanh tươi
như màu xanh áo em đang mặc
Sài Gòn của tôi là những hẻm sâu
xe đạp chạy qua hàng cây trứng cá
hẻm lê văn duyệt, hẻm thoại ngọc hầu
đi dạy kèm, trả đời cơm áo
Sài Gòn là những bastos xanh
quán cóc cà phê bên góc giảng đường
khói thuốc lăn tròn, đời ta lăn lóc
em đứng xa nhìn như một bức tranh
Sài Gòn những năm sáu mươi, bảy mươi
ra đường áo bay rợp trời mùa hạ
phố khuya đi về hồn tôi lãng du
ứ đầy trong lòng mộng xanh ươm quả
Sài Gòn ra đường với trăm nhân vật
mai thảo thân quen, nguyễn đình toàn khách lạ
dáng ai trên đường cũng nghĩ là em
hóa thân ta là nhân vật đó
ly nước mía ngon môi em khẽ hát
trả lại em yêu, một thuở quen người
ơi dáng em xa như tranh cổ tích
Sài Gòn mưa, Sài Gòn nắng biết không
tôi và Sài Gòn một thời mới lớn
tôi và Sài Gòn một thời biết yêu
Sài Gòn và tôi một thời lính tráng
dù trăm, ngàn năm, tôi vẫn yêu người.