Presidents Cup là một giải golf đồng đội Nam, được chơi mỗi hai năm. Một bên là đội Mỹ (team USA), một bên là đội Quốc-Tế (International). Khác với giải Ryder Cup cũng chơi mỗi hai năm giữa Mỹ và Âu Châu, đội quốc tế của Presidents Cup gồm các golfer đến từ những nước không phải là Âu Châu – như Úc, Tân Tây Lan, Nam Phi v.v.
Bắt đầu từ năm 1994, Presidents Cup là giải golf duy nhất mà những golfer tham dự đều không được bất cứ món tiền thưởng nào cả. Tất cả số tiền thâu được, sau khi khấu trừ mọi chi phí, sẽ được tặng cho những tổ chức từ thiện do các golfer chỉ định. Từ lúc bắt đầu cho tới năm 2015, Cúp Tổng Thống đã kiếm được gần 40 triệu đô-la cho trên 300 tổ chức từ thiện khắp nơi trên thế giới. Trong số đó có nhiều tổ chức giúp trẻ em hoặc người nghèo, giúp người bệnh hoặc các cơ quan nghiên cứu các căn bệnh nan y, giúp huấn luyện nghề nghiệp cho phụ nữ ở thôn quê v.v. và v.v.
Mặc dù chỉ là một giải golf “giao-hữu”, không ảnh hưởng gì đến thứ hạng của các tay chơi, nhưng được đại diện cho đội tuyển quốc gia hay đội tuyển quốc tế là một vinh dự lớn vì nó chứng tỏ người đó là golfer giỏi nhất nước. Và bởi vì đây là một cuộc tranh tài không phải vì tiền, Presidents Cup được xem như biểu tượng cao nhất của môn thể thao golf – tinh thần thượng võ, mối giao hảo giữa các quốc gia, sự cạnh tranh trong tình thân hữu. Trong một bối cảnh như vậy, bất kể kết quả ra sao tất cả đều là “người thắng cuộc”, nhất là các tổ chức từ thiện.
Nhưng không phải vì vậy mà cuộc tranh tài không gay go. Ngược lại là khác. Mỗi cầu thủ, nhất là cầu thủ quốc tế, là người đại diện cho nước mình cho nên họ luôn luôn chơi hết mình. Thành thử Presidents Cup kiếm được bộn tiền quảng cáo trên TV cũng như từ các nhà tài trợ.
Sân chơi của giải này không ở một chỗ nhất định nào cả, và mỗi hai năm lại thay phiên giữa Mỹ và một nơi nào khác trên thế giới. Chẳng hạn như năm 2015 là lần đầu giải này được chơi ở Á Châu, tại thủ đô Seoul của Hàn Quốc. Trận thư hùng năm đó vô cùng gay cấn, phải đợi đến phút cuối cùng mới biết kết quả. Kỳ đó Mỹ thắng sát nút 15 ½ điểm trên cơ đội quốc tế 14½ điểm. Bill Haas, con trai của ông trưởng đội Jay Haas, đã phải đánh bại người hùng của đội quốc tế là cầu thủ Sang Moon Bae của Nam Hàn ở lỗ 18 để mang cúp về cho Hoa Kỳ. Sang Moon Bae đã làm không biết bao nhiêu triệu người hâm mộ ở Nam Hàn (và có lẽ ở nhiều xứ Á Châu khác) thất vọng não nề khi anh đánh mất cơ hội ngàn vàng ở lỗ cuối cùng, để cho Bill Hass “gom bi” và đoạt cúp trước sự tiếc nuối ngỡ ngàng của hàng triệu gà nhà.
Nếu như vào thời điểm 1994 đa số các cầu thủ quốc tế đến từ những nước ngoài Á Châu như Argentina, Nam Phi, Venezuela v.v. thì giờ đây có những dấu hiệu cho thấy một thế hệ golfer trẻ gốc Á đang lên. Ða số họ là người Ðại Hàn, nhưng năm nay còn có thêm người Nhật và Ấn Ðộ. Ðiều đáng nói là hầu hết đều dưới 30. Trẻ tuổi nhất là Si Woo Kim (Ðại Hàn), mới 22 tuổi mà đã thắng một giải Major (PGA Championship) hồi tháng trước. Nhật thì có Hideki Matsuyama, mới 25 tuổi mà đã thắng 5 giải PGA. Còn Ấn Ðộ thì có Anirban Lahiri, 30 tuổi, cũng là một gương mặt sáng giá của Á Châu hiện nay.
Và nếu như ngày xưa đội tuyển Mỹ gồm những tay lão làng xấp xỉ 40 thì ngày nay đa phần chưa tới 25. Nhưng năm nay cũng có hai tay già làng là Charley Hoffman và Phil Mickelson, gần 50. Hoffman mới được chơi Presidents Cup lần đầu nên cũng hơi bỡ ngỡ. Trong khi đó Mickelson đang giữ vô số kỷ lục như tổng số Cup từng chơi; tổng số điểm từng thắng; tổng số người từng được chơi chung, v.v. Và sau kỳ này, Mickelson chắc chắn đã lập thêm nhiều thành tích mới, qua mặt Tiger Woods. Tiger Woods cũng xuất hiện trong giải này trong vai đội phó, phụ tá cho đội trưởng Steve Stricker.
Ngoài ra, năm nay còn có một sự kiện lịch sử mà ít ai biết đến, đó là việc lần đầu tiên có bốn vị Tổng thống Mỹ tham dự. Ngày khai mạc thì có Bill Clinton, George W. Bush và Barack Obama, tất cả đều từng là chủ tịch danh dự cho các giải Presidents Cup trên đất Mỹ trong hai thập niên qua. Ngày cuối cùng thì đương kim Tổng thống Donald Trump, chủ tịch danh dự cho Presidents Cup kỳ này, đã đến trao cúp cho Team USA sau khi đội Mỹ thắng đậm đội Quốc Tế 19-11.
Trước khi trao cúp, ông Trump đã có vài lời với mọi người. Ngoài những lời khen ngợi và chúc mừng đúng tiêu chuẩn vô thưởng vô phạt trong thể thao, ông Trump đã nhân cơ hội này nhắc đến nạn nhân các cơn bão ở Texas, Florida và Puerto Rico. Ông nhấn mạnh các cơ quan nhà nước đang làm việc “vô cùng tốt” (doing a great job) để cứu giúp người mắc nạn. Ông nói thêm, chiếc cúp năm nay sẽ được dành tặng cho các nạn nhân đó: “… we’re going to dedicate this trophy to all of those people that went through so much”.
Như mọi người có lẽ đều biết, sau khi bão Irma ập xuống Puerto Rico hai tuần trước, hệ thống điện và điện thoại trên đảo gần như tê liệt hoàn toàn. Nước uống và nước sinh hoạt khan hiếm, người dân lâm vào cảnh màn trời chiếu đất. Bà thị trưởng thành phố San Juan là Carmen Cruz đã phải lên TV van xin chính quyền trung ương đoái hoài tới dân Puerto Rico hơn vì họ cũng là công dân Mỹ. Mới đầu Tổng thống Trump đã dùng Twitter để chỉ trích khả năng lãnh đạo của bà Cruz và cho rằng người dân Puerto Rican không biết tự lo mà chỉ chờ người khác làm cho mình: “Such poor leadership ability by mayor of San Juan and others in Puerto Rico… They want everything to be done for them…”
Tiếp theo đó ông còn cảnh báo (bằng Twitter) rằng các tin tức về tình trạng tồi tệ sau trận bão là tin vịt (“fake news”). Nhưng sau khi bị công luận phản biện mạnh mẽ, ông thay đổi thái độ. Do đó mới có lời phát biểu nói trên trong buổi lễ bế mạc.
Xưa nay golf là môn thể thao được nhiều vị tổng thống Mỹ yêu chuộng. Ông Trump cũng không ngoại lệ. Không những vậy, ông còn là chủ nhân một số sân golf thượng lưu ở nhiều nơi trên thế giới. Thành thử việc ông xuất hiện tại giải Presidents Cup năm nay, được chơi tại sân Liberty National Golf Club ở New Jersey cách Trump Tower không bao xa, cũng là chuyện hết sức bình thường. Cần nói thêm, đây cũng là lần đầu tiên một vị đương kim Tổng thống Mỹ đích thân trao Cúp Tổng Thống cho đội thắng.
BB