Theo thống kê của các nguyệt san và tuần san xuất bản tại Pháp, tiết mục Quiz (Test), với những kiểm tra kiến thức về đủ mọi đề tài, thường xuyên là mục được độc giả tham gia đông nhất. Ngược lại, ít thấy trên báo Việt. Trong Hầm Rượu tuần này giới thiệu đến bạn đọc mục Quiz của quý san Guerres & Histoire, là một tạp chí chuyên về lịch sử nhưng được bày bán ở khắp các sạp báo và hiệu sách trên đất Pháp. Và tuy chỉ vừa xuất hiện từ 2011, đã được xem là một tập san uy tín, khá thành công thương mãi.

Trắc nghiệm mà Guerres & Histoire dành cho độc giả Pháp có 3 phần liên quan đến từng gia đình Việt: Nội chiến Nam-Bắc Mỹ, Staline và Binh chủng Lê Dương. Lý do: Tuần san Trẻ phát hành tại Hoa Kỳ, di dân Việt sinh sống trên đất Mỹ ít nhiều biết đến nội chiến này. Sau nữa những binh sĩ Hoa Kỳ trong quá khứ sang đất Việt tham chiến dưới lá cờ hoa, của Chính phủ Liên bang, là những người lính của The US Army đã chiến thắng The Confederate Army của Chính quyền Liên hiệp Miền Nam. Trong nội chiến Nam-Bắc Mỹ, nếu Miền Nam chiến thắng, có thể chiến tranh Việt Nam đã khác.

Thứ đến là Joseph Staline, nhà độc tài sắt máu của đảng Cộng sản Sô-Viết mà lý thuyết Cách mạng Vô sản đã ảnh hưởng nặng nề lên số phận dân tộc. Sau hết là lính Lê dương, binh chủng xương sống của quân đội Pháp tại Đông Dương. Chúng ta có thật sự biết nhiều? Một trắc nghiệm sẽ cần thiết.

Các phần 2 và 3 sẽ tuần tự đăng những tuần sau.

TRẦN VŨ

 

Jean Lopez sinh 1952, tốt nghiệp cử nhân Sử học tại Sorbonne và là sĩ quan Hải quân Thương thuyền trước khi trở thành sử gia. Sáng lập và điều hành quý san Guerres & Histoire, Jean Lopez trở thành tác giả phải tham khảo về chiến tranh Nga-Đức với các công trình biên soạn công phu: Stalingrad La Bataille au Bord du Gouffre (Stalingrad Trận Chiến Bên Bờ Vực Thẳm), Berlin Les Offensives Géantes de l’Armée Rouge (Bá Linh Những Cuộc Tấn Công Quy Mô của Hồng Quân), Le Chaudron de Tcherkassy-Koursun Et La Bataille Pour Le Dniepr (Vòng Vây Thép Tcherkassy-Koursun Và Trận Chiến Sông Dniepr), Grandeur et Misère de L’Armée Rouge (Vinh Quang và Khốn Cùng Của Hồng Quân Sô-Viết), v.v… Đặc biệt Koursk: Les Quarante Jours Qui ont Ruiné La Wehrmacht (Koursk, 40 Ngày Làm Khánh Kiệt Quân Đội Đức) đoạt Giải thưởng Nghiên cứu của Hàn Lâm viện Pháp quốc.

 

 

 

Nội chiến Nam-Bắc Mỹ

1. Tất cả mọi người đều biết Abraham Lincoln là Tổng thống của chính quyền Liên Bang Bắc Mỹ (The United States) nhưng ai là người đồng cấp tương đương cùng thời của chính quyền Liên Hiệp Miền Nam (The Confederate States)? (1 điểm)

• a) John Calhoun.
• b) Jefferson Davis.
• c) Alexander Stephens.

 

2. Trận đánh đầu tiên khai màn nội chiến Nam-Bắc Mỹ đã diễn ra ở đâu? (1 điểm)

• a) Bull Run (Virginia).
• b) Wilson’s Creek (Missouri).
• c) Fort Sumter (South Carolina).

 

3. Kế hoạch “Anaconda” của Đại tướng Winfield Scott, tổng tư lệnh US Union Army Bắc Mỹ, nhằm mục đích gì? (1 điểm)

• a) Bóp ngạt miền Nam bằng việc chặn các hải cảng nhằm phong tỏa kinh tế.
• b) Xúi giục dân da màu nổi loạn chống chính phủ miền Nam.
• c) Tàn phá một cách hệ thống các tiểu bang nông nghiệp trù phú của Confederate States giáp ranh miền Bắc.

 

4. Tiểu bang nào không thuộc chính quyền miền Bắc? (2 điểm)

• a) Missouri.
• b) Texas.
• c) West Virginia.

 

5. Đặc điểm của trận Hampton Roads, còn gọi the Battle of Ironclads hoặc The Battle of the Monitor and Merrimack vào tháng 3-1862 là gì? (1 điểm)

• a) Lần đầu xuất hiện súng đại liên trên trận địa.
• b) Xung trận đầu tiên của xe lửa bọc thép võ trang.
• c) Là thủy chiến Nam-Bắc quan trọng nhất.

 

6. Trận đánh nào được biết đến như “Ngày đẫm máu nhất trong lịch sử nội chiến Hoa Kỳ”, với 23,000 tử thương và bị thương? (2 điểm)

• a) Antietam (The Battle of Sharpsburg, Sep 1862, Maryland)
• b) Chickamauga (Sep 1863, Tennessee).
• c) Chancellorsville (May 1863, Virginia).

 

7. Đâu là sự đột phá? (2 điểm)

• a) Xảy ra tại đèo Glorieta Pass phía bắc New Mexico tháng 3-1862; Cuộc bao vây Vicksburg từ tháng 5 đến tháng 7-1863; tại thung lũng Cedar Creek đông bắc Virginia tháng 10-1864; Trận đánh sau cùng tại Bentonville gần Four Oaks, North Carolina tháng 3-1865, đến tháng 4 thì tướng Lee của miền Nam đầu hàng.
• b) Do công lao các tướng Winfield Scott; Ulysses Grant; Edwin Vose Sumner; George Amstrong Custer của US Army làm nên chiến quả.
• c) Do sức tác chiến tinh nhuệ của các trung đoàn Bắc quân 54th Massachusetts Volunteer Infantery Regiment; 29th Connecticut Infantery Regiment; 1st Louisiana Native Guard; 55th Massachusetts Volunteer Infantery Regiment của US Army đã chiến thắng các đơn vị Nam quân của Confederate States Army.

8. Sự chênh lệch dân số da trắng giữa miền Nam và miền Bắc? (2 điểm)

• a) 1 đến 3.8.
• b) 1 đến 6.1.
• c) 1 đến 11.

 

9. Gettysburg là trận đánh làm nên khúc quanh của cuộc chiến, khiến miền Nam thảm bại với 25,000 binh sĩ thương vong và tù binh, xảy ra ở tiểu bang nào? (1 điểm)

• a) Tennessee.
• b) Virginia.
• c) Pennsylvania.

 

10. Ai chỉ huy quân đội miền Bắc tiến chiếm Atlanta tháng 7-1864 (làm nền trong phim Cuốn Theo Chiều Gió)? (1 điểm)

• a) William T. Sherman.
• b) George G. Meade.
• c) Thomas S. Jackson.

 

11. Vị tướng nào không xuất thân kỵ binh? (2 điểm)

• a) Edward P. Alexander.
• b) J.E.B Stuart.
• c) Philip Sheridan.

 

12. Cuộc tấn công bằng kỵ mã lừng danh của tướng miền Nam George Pickett, còn gọi Pickett’s Charge diễn ra trong trận nào? (1 điểm)

• a) Shiloh (The Battle of Pittsburg Landing, Apr 1862).
• b) Fredericksburg, Virginia, Dec 1862.
• c) Gettysburg, East Cavalry Field, July 1863.

13. Tướng Robert Edward Lee, chỉ huy quân đội miền Nam Confederate States Army, đầu hàng Tướng Grant ngày 9 tháng 4-1865 tại đâu? (1 điểm)

• a) Palmito Ranch.
• b) Appomattox Court House.
• c) Columbus.

 

14. Ai đã ám sát —? (1 điểm)

• a) Lewis Powell.
• b) David Herold.
• c) John Wilkes Booth.

 

15. Nội chiến Nam-Bắc Mỹ gây ra bao nhiêu tử vong? (1 điểm)

• a) Khoảng 300,000.
• b) Khoảng 550,000.
• c) Khoảng 680,000.

Tổng số: ___/20 điểm

Trắc nghiệm do sử gia Jean Lopez thiết lập với phê chuẩn: “Dưới 10 điểm, tức dưới trung bình, cần đọc thêm Le Sud Pouvait-il Gagner La Guerre de Sécession? (Miền Nam Có Thể Thắng Cuộc Nội Chiến?) của Vincent Bernard hoặc các nghiên cứu bằng Anh ngữ  của James McPherson.” J.Lopez

Giải đáp của Lopez

1b; 2c; 3a; 4b; 5c; 6a; 7c; 8a; 9c; 10a; 11a; 12c; 13b; 14c; 15c.

 

Trần Vũ tuyển chọn, và chuyển ngữ từ bản Pháp văn của quý san Guerres & Histoire số 38 phát hành tháng 8-2017.

* Tranh minh họa của Don Troiani