Khúc biến tấu 3
Hoàng Tử Bé & Ðêm đọc Pinocchio cho cháu nghe
Hoàng Tử Bé
Một hôm cùng với Sơn Ca ngồi uống cà phê Starbucks trong Barnes & Noble ở Virginia, CL gặp lại nhân vật Hoàng Tử Bé. Cậu đang đứng xoay xoay quả địa cầu và nói: Một lần nọ tôi đã ghé qua trái đất này và trồng để lại ở đây một cây hoa hồng.
Ôi, hoàng tử bé đáng yêu của tôi… Tôi đã quen biết với cậu từ lâu lắm. Từ trong sách dịch của Bùi Giáng. Bùi Giáng không ngần ngại khẳng định: “Le Petit Prince” là tác phẩm thơ mộng nhất và u uẩn nhất, trong số những tác phẩm của Saint Exupéry” viết về một thiên thần đi về trần gian để “dấn thân,” sau đó “chia tay bụi hồng không một lời oán hận.”
Hoàng tử bé được viết ở New York trong những ngày tác giả sống lưu vong và được xuất bản lần đầu tiên tại New York vào năm 1943, rồi đến năm 1946 mới được xuất bản tại Pháp. Không nghi ngờ gì, đây là tác phẩm nổi tiếng nhất, được đọc nhiều nhất và cũng được yêu mến nhất của Saint-Exupéry. Cuốn sách được bình chọn là tác phẩm hay nhất thế kỷ 20 ở Pháp, đồng thời cũng là cuốn sách Pháp được dịch và được đọc nhiều nhất trên thế giới. Với 250 ngôn ngữ dịch khác nhau kể cả phương ngữ cùng hơn 200 triệu bản in trên toàn thế giới, Hoàng tử bé được coi là một trong những tác phẩm bán chạy nhất của nhân loại.
Ở Việt Nam, Hoàng tử bé được dịch và xuất bản khá sớm. Từ năm 1966 đã có đồng thời hai bản dịch: Hoàng tử bé của Bùi Giáng do An Tiêm xuất bản và Cậu hoàng con của Trần Thiện Ðạo do Khai Trí xuất bản.
Sau đây là lời của chính tác giả Saint Exupéry:
… Tôi cứ sống cô độc như vậy, chẳng có một ai để chuyện trò thật sự, cho tới một lần gặp nạn ở sa mạc Sahara cách đây sáu năm. Có thứ gì đó bị vỡ trong động cơ máy bay. Và vì ở bên cạnh chẳng có thợ máy cũng như hành khách nào nên một mình tôi sẽ phải cố mà sửa cho bằng được vụ hỏng hóc nan giải này. Với tôi đó thật là một việc sống còn. Tôi chỉ có vừa đủ nước để uống trong tám ngày.
Thế là đêm đầu tiên tôi ngủ trên cát, cách mọi chốn có người ở cả nghìn dặm xa. Tôi cô đơn hơn cả một kẻ đắm tàu sống sót trên bè giữa đại dương. Thế nên các bạn cứ tưởng tượng tôi đã ngạc nhiên làm sao, khi ánh ngày vừa rạng, thì một giọng nói nhỏ nhẹ lạ lùng đã đánh thức tôi. Giọng ấy nói:
-“Ông làm ơn… vẽ cho tôi một con cừu!”
Và như vậy là anh chàng phi công tình cờ hội ngộ với một cậu bé kỳ lạ tự xưng mình là hoàng tử đã rớt xuống đây từ một hành tinh nhỏ. Hoàng tử bé đến, mang theo những bí mật về tinh cầu có “Ông Cụ mặt đỏ như gấc chín”, “có những cỏ lành, và những cỏ dữ”. Trên tất cả, là một câu chuyện đầy bí mật và lôi cuốn về một thế giới mà chỉ hoàng tử bé hay những người có tâm hồn như cậu mới có thể hiểu và tưởng tượng ra.
Ðêm. đọc Pinocchio cho cháu nghe
Một đêm, cách đây cũng đã lâu, cháu bé Nguyệt Quỳnh, hơn 3 tuổi, đang ngủ bỗng ngồi dậy và rồi không chịu ngủ nữa. Một lát, bé đòi ông đọc truyện cho nghe. Ðêm nào trước khi đi ngủ bé cũng đòi đọc truyện như thế. Và CL đã lấy cuốn truyện về cuộc phiêu lưu của thằng người gỗ Pinocchio và lần lượt đọc. Chuyện bắt đầu với một khúc gỗ. Bé hỏi: cái gì mà khúc gỗ biết khóc biết cười lại còn biết nói nữa? Bé thích lắm. Và bé cũng thích ông già Geppetto cũng như thằng Pinocchio. Tới đoạn thằng Pinocchio ham đi chơi, đêm về nằm ngủ bên đống lửa, bị cháy mất cặp giò và ông già Geppetto phải làm cho đôi chân khác, bé Quỳnh bật lên tiếng cười và nói: Ai biểu ham chơi làm chi. Và bé thích nhất là đoạn tả cái mũi thằng người gỗ dài ra lúc nó nói dối. Câu chuyện tiếp tục với những cuộc rong chơi của Pinocchio. Giọng của CL vẫn kể đều đều trong đêm. Tới một lúc, nhìn lại thì bé Nguyệt Quỳnh đã ngủ.
Chuyện Cuộc phiêu lưu của thằng người gỗ Pinocchio một thời được trẻ em rất ưa thích. Chính CL cũng thích chuyện này. Riêng bé Nguyệt Quỳnh sau này mỗi đêm vẫn đòi bố đọc đi đọc lại. Và CL nghĩ rằng bất cứ đứa trẻ lên 3 nào cũng sẽ thích nếu được bố hay mẹ đọc cho nghe. Cho nên tới đây, khi Người Thổi Sáo Thành Ha-mơ-lin chấm dứt, CL sẽ dịch Thằng Người Gỗ đăng trên Phố Văn với nét minh họa dí dỏm của Bảo Huân… Xin báo trước với bè bạn gần xa.
Vậy mà dự tính đã không thực hiện được. Chỉ do báo đóng cửa. Ô hô, chuyện nhân thế đâu có do mình xếp đặt được! Pinocchio thông cảm cho Nguyễn này nhé.
TN