Là tạp chí chuyên ngành phổ biến tại Pháp, quý san Guerres & Histoire chuyên về lịch sử với 57,000 độc giả dài hạn làm trắc nghiệm về Staline trong số tháng 8-2016. Vị “lãnh tụ kính yêu của nhân dân” đạt “chỉ tiêu” hai mươi triệu “phản động” phải trả “nợ máu” và đày đi Tây-Bá-Lợi-Á, hai mươi tám triệu đối tượng “cần phấn đấu” khác. Sắt máu, nhưng chính Staline yêu cầu Mao Trạch Đông xây dựng Quân đoàn Tác chiến Chủ lực Việt Minh với 10 sư đoàn chính quy võ trang khi Hồ Chí Minh sang Nga cầu viện. Có phải chính vì vậy mà văn nghệ sĩ miền Bắc thương tiếc Staline trong ngày tang? Huy Cận Nhớ đồng chí Stalin, Tố Hữu Đời đời nhớ Ông, Xuân Diệu Thương tiếc Đại nguyên soái, Chế Lan Viên gào Stalin không chết, ngay cả Phan Khôi đã buộc phải viết Một vị học giả mác-xít thiên tài… Nhưng chúng ta có thật biết về Staline? “Người” lưu truyền cho hậu thế danh ngôn gì? Vì sao Tổng Bí thư không có con nối dõi tuy con trai cả tham gia Hồng quân? “Đồng chí” có thường ra mặt trận thăm chiến sĩ? Là khảo hạch của ký giả Yacha MacLasha chuyên về thời kỳ Sô-Viết.
Tuần sau, cũng là kỳ cuối của chuyên mục Quiz (Test) Trong Hầm Rượu về binh chủng Lê dương, đơn vị lẫy lừng nhất của quân đội Pháp mà khác với Hoa Kỳ hay VNCH, các sĩ quan thủ khoa, á khoa và xuất sắc của trường Võ bị Saint Cyr khi ra trường không chọn Thủy quân Lục chiến hay Nhảy dù mà về Lê dương.
Trần Vũ
1. Staline sinh ra ở đâu? (1 điểm)
- a) Mạc Tư Khoa.
- b) Léningrad (St Petersburg).
- c) Gori (Russia-Georgia).
- d) Stalingrad (Volgograd)
2. Staline là con của…? (1 điểm)
- a) Nga hoàng Alexandre đệ tam.
- b) Thợ đóng giày Bessarion Djougachvili.
- c) Cựu sĩ quan quân đội Nga hoàng Nikolai Prjevalski.
3. Học vấn của Staline? (1 điểm)
- a) Nội trú trường Dòng và Chủng viện Chính Thống giáo.
- b) Tốt nghiệp Học viện Quân sự.
- c) Tự học, không trường lớp.
4. Trước khi lấy tên Staline, bí danh của Joseph Djougachvili? (1 điểm)
- a) Koba (Hiệp sĩ nhân dân)
- b) Khozain (Thầy).
- c) Vojd (Lãnh đạo).
5. Staline lập gia đình bao nhiều lần cả thảy? (1 điểm)
- a) Một lần.
- b) Hai lần.
- c) Ba lần.
6. Staline ra lệnh xử bắn bao nhiêu người trong giai đoạn Ðại Thanh Trừng 1936-1938?
(2 điểm)
- a) Dưới một triệu.
- b) Dưới hai triệu.
- c) Trên hai triệu.
7. Vị trí của Staline trong Chiến tranh Vệ quốc? (1 điểm)
- a) Lãnh đạo tối cao Sô-Viết.
- b) Lãnh đạo tối cao Hồng quân.
- c) Cả hai.
8. Quân hàm của Staline khi xảy ra tấn công của quân Ðức tháng 6-1941? (1 điểm)
- a) Hạ sĩ danh dự.
- b) Đại nguyên soái.
- c) Không cấp bậc.
9. Staline thị sát mặt trận bao nhiêu bận trong suốt cuộc chiến với Ðức? (2 điểm)
- a) Một lần duy nhất.
- b) Mỗi kỳ lễ tưởng niệm Cách Mạng Tháng 10.
- c) Trước các chiến dịch lớn.
10. Danh ngôn nào là của Staline? (2 điểm)
- a) Một người chết là thảm kịch, một triệu người chết là con số thống kê.
- b) Xử bắn giải quyết mọi vấn đề. Không còn người sống, hết vấn đề.
- c) Sức mạnh thực sự ra từ nòng súng.
- d) Đức Giáo hoàng có bao nhiêu sư đoàn?
- e) Cả 4 câu này là của Staline.
11. Vua Anh quốc George VI gửi tặng phẩm nào cho Staline để mừng chiến thắng Stalingrad? (1 điểm)
- a) Bảo kiếm.
- b) Vương miện.
- c) Vương trượng.
12. Trung úy pháo binh Yakov Djougachvili, con trai cả của Staline chết ra sao? (2 điểm)
- a) Bị lính Đức bắn chết trong trại tù binh.
- b) Tử trận tại Ukraine tháng 7-1941.
- c) Tai nạn máy bay.
13. Churchill và Roosevelt gọi Staline một cách thân mật là… (1 điểm)
- a) Uncle Joe.
- b) Gấu Nga vĩ đại.
- c) Cha già cách mạng.
14. Staline qua đời như thế nào? (1 điểm)
- a) Bị ám sát.
- b) Tai nạn.
- c) Tai biến mạch máu não.
15. Staline trù tính ai sẽ kế vị mình? (1 điểm)
- a) Viatcheslav Molotov.
- b) Georgy Malenkov.
- c) Không chỉ định ai.
16. Staline đã hành quyết toàn sui gia của người vợ nào? (1 điểm)
- a) Vợ thứ nhất Ekaterina Svanidzé, cùng quê Georgia mà anh trai là chính ủy Alexandre Svanidzé gia nhập đảng Cộng sản từ 1901.
- b) Vợ thứ nhì Nadezhda Alliluyeva, tự sát trong đêm kỷ niệm 15 năm Cách mạng tháng 10.
- c) Là tuyên truyền của Phát-xít, Staline không giết sui gia.
Tổng số: ___/20 điểm
Trắc nghiệm do ký giả Yacha MacLasha chuyên về Lịch sử Sô-Viết thiết lập, với lời khuyên: “Dưới 10 điểm, nên đọc thêm Staline, Paradoxes of Power của Stephen Mark Kotkin.” Yacha MacLasha
Giải đáp của MacLasha:
1c – 2b – 3a – 4a – 5b – 6a – 7c – 8c – 9a – 10e – 11a – 12a – 13a – 14c – 15c – 16a
Trần Vũ tuyển chọn, và chuyển ngữ từ bản Pháp văn “Connaissez-vous Staline?” của quý san Guerres & Histoire số 32 phát hành tháng 8-2016