Menu Close

Cá độ & bán độ

Trận chung kết banh bầu dục quốc gia Super Bowl 52 giữa đội đứng đầu Nhánh NFC Philadelphia Eagles và đội về nhất Nhánh AFC New England Patriots sắp đánh ngày 4/2/2018 trên sân U.S. Bank Stadium thành phố Minneapolis tiểu bang Minnesota. Thời điểm trang báo tuần này lên khuôn cũng là lúc sàn cá độ thể thao Las Vegas bắt đầu rộn ràng. Đội Patriots rõ ràng được đánh giá trên cơ khi được các nhà cái cá độ chấp trung bình 5 điểm. 

ca-do-&-ban-do
Quảng cáo nỗ lực chống cá độ của FIFA. Ảnh YouTube

Ðiểm chấp, hay “betting line” trong Anh Ngữ rất hệ trọng trong thế giới cá độ thể thao. Mới đây thôi, chỉ 1/2 điểm cách biệt đã khiến vô số con bạc cá cược khóc cười trái nghịch. Lúc NFL chỉ còn một vòng đấu sau cùng trước trận Super Bowl, trong trận đấu loại Divisional Play-Off giữa Minnesota Vikings và New Orleans Saints, khi đội Saints vẫn đang dẫn 24-23 lúc trận banh chỉ còn vài giây cuối, thì một trung vệ đội này mắc lỗi thô thiển, giúp đối phương ăn hên trái “Touch Down”, đưa tỉ số lên 29-24 nghiêng về đội Minnesota Vikings. Ðồng hồ đã điểm ZERO. Theo đúng nguyên tắc luật NFL, sau cú “Touch Down”, đội Minnesota Vikings vẫn còn 1 cú đánh chót dù đã hết giờ. Họ có thể đá “Extra Point” lấy thêm 1 điểm, hoặc đánh “Touch Down” lấy 2 điểm, hoặc không làm gì cả. Dĩ nhiên, thêm 1 hay 2 hay 0 điểm thì kết quả trận banh đã an bài và toàn đội New Orleans Saints bại tướng đã tức tưởi rời sân. Vì một lý do bí hiểm, mất gần 10 phút sau, đội Vikings mới ra sân hoàn tất cú đánh… thủ tục cuối cùng, là khoảng thời gian dài vô tận với không ít dân ghiền cá độ. Kỹ nghệ cá cược toàn cầu ngày nay ước tính lên đến $2,000 tỉ mỗi năm, với các nhà cái lớn nhất tại Bắc Mỹ, Âu Châu, và Á Châu – nhất là tại China. Theo một khảo sát mới đây của Ðại Học Aristotle University ở Thessaloniki xứ Hy Lạp, dựa theo trả lời thăm dò trên 600 lực sĩ Âu Châu trong 13 trò chơi thể thao khác nhau, có đến 1/3 thừa nhận họ từng bán độ trong những trận thư hùng thể thao đã bị nhà cái dàn xếp tỉ số.

ca-do-&-ban-do4
“Disgrace of Gijón”. Ảnh The Sun

Cá độ và bán độ không phải là chuyện mới đây và có thể len lỏi vào sự kiện thể thao hàng đầu thế giới là World Cup. Mùa giải Espana 1982, trận cuối Nhóm 2 gặp đội Áo láng giềng, Tây Ðức phải thắng mới được đi tiếp sau khi đã bất ngờ ngã ngựa trước đội banh Phi Châu Algeria 1-2 trong trận mở màn. Trước trận Ðức-Áo, Algeria cũng đã đá bại Chile 3-2. Phần đội Áo đã thắng Chile 1-0 và Algeria 2-0. Khi trận banh mở màn, toàn đội Ðức ào lên tấn công mãnh liệt và sớm tung lưới Áo phút thứ 10. Nhưng suốt thời gian còn lại cầu thủ đôi bên hầu như chỉ… đi bộ trong khi Algeria ngồi coi TV sốt ruột mà không làm gì được. Tỉ số chung cuộc 1-0 giúp cả Ðức lẫn Áo nắm tay nhau vào vòng trong. Không ai trưng được bằng cớ bán độ, nhưng cũng từ đây FIFA luôn xếp những trận banh vòng chót đá cùng giờ để tránh điều dị nghị và trận Ðức-Áo bị gọi là nỗi hổ thẹn “Disgrace of Gijón”. Mười một năm sau, tai tiếng mang tên Olympique de Marseille, đội banh tung hoành sân cỏ Âu Châu thời đầu thập niên 1990. Mùa banh 1991-92 làm á quân, rồi sang 1992-93 giật cúp quán quân Âu Châu thời đó gọi là cúp C1, tiền thân của UEFA Champions League ngày nay. Tại Pháp họ cũng liên tiếp 4 lần vô địch quốc gia. Nhưng cuối mùa banh 1993 các nhà điều hành Marseille mắc lỗi thô thiển. Chỉ vì muốn cất cầu thủ ngôi sao, tránh chấn thương, họ tìm cách mua chuộc cầu thủ đội Valenciennes bán độ trong vòng đấu chót. Sự vụ bại lộ khiến Olympique de Marseille bị đánh rớt hạng. Ðến đầu năm 2005, trước thềm World Cup 2006, làng banh nước Ðức bàng hoàng trước án tù 2 năm dành cho trọng tài Robert Hoyzer vì tội bán độ trong các trận giải hạng nhì và hạng 3 bỏ túi bạc triệu. Ông vua xi cá nại này dàn xếp tỉ số bằng cách thổi phạt đền tưởng tượng và rút thẻ đỏ gây thiệt hại cho một bên. Nhà chức trách Ðức từ khi đó thiết lập hẳn một cơ quan điều tra liên bang chỉ nhắm vào giới cá độ. Kết quả năm 2009, cảnh sát Ðức bắt 17 người dan díu cá độ dàn xếp tỉ số ít nhất 200 trận đá banh ở 9 nước khác nhau. Ngay cả quần vợt cũng không thoát chuyện cá độ. Khoảng 300 tay vợt nam nữ hàng đầu kiếm đủ tiền thưởng để trang trải đời cầm vợt nhà nghề. Nhưng làng banh nỉ nhà nghề tranh tài quanh năm với hằng trăm giải lớn nhỏ và hằng ngàn đấu thủ tầm tầm bậc trung. Chuyện những tay vợt X hay Y bán độ, giả thua, vẫn thường râm ran nhất là trên các trang mạng xã hội Social Media. Một trong những gương mặt mốc là cựu tay vợt người Nga Nikolay Davydenko. Từng 2 lần vào chung kết French Open và 2 lần tranh chung kết U.S. Open, nhưng tên tuổi Nikolay Davydenko mãi mãi dính keo với các vụ tai tiếng thình lình sa sút phong độ, đánh thua, thậm chí bỏ cuộc viện cớ chấn thương, nhưng kết quả làm lợi cho vài con bạc cá cược ở Nga hằng triệu Mỹ kim. Ðầu năm 2016, đài BBC cộng tác với Buzzfeed điều tra tìm ra nhiều đường dây cá độ, dàn xếp kết quả tennis liên quan đến mafia Bắc Ý, Sicilian, Nga…  không chừa cả những giải banh nỉ thế giá như Wimbledon.

ca-do-&-ban-do3
Ảnh www.betting-super-bowl.com
ca-do-&-ban-do2
Cá ngựa. Ảnh VICE Sports

Trở lại với cá độ football ở sòng bài Las Vegas. Trận Minnesota Vikings đánh bại New Orleans Saints không có gì đáng nói nếu nhà cái không bắt New Orleans chấp +5.5 điểm từ trước lúc banh lăn. Nhưng tỉ số 29-24 tạm nghiêng về Minnesota Vikings nghĩa là New Orleans vẫn còn hơn +0.5 điểm trên sàn cá độ. Cũng may là  cuối cùng đội Vikings quyết định quỳ gối, chánh thức kết liễu trận banh với tỉ số 29-24. Nếu họ đá “Extra Point” hoặc đánh “Touch Down” lấy thêm điểm chắc tiếng kêu ca bán độ muôn đời không dứt. Dĩ nhiên, không ai đủ chứng cớ về bất cứ gian dối nào… Nhưng thực tế là chuyện cá độ & bán độ ngày càng phổ biến. Các nhà cái ra cá cược nhiều hơn bao giờ, bao gồm cả thể thao bán tài tử, thể thao tài tử, và cả thể thao học đường. Ðến năm 2002, không có đội banh nào trong giải English Premier League mặc áo quảng cáo cá độ; nay đến 9 đội mang tên nhà cái trên ngực áo. Với đà toàn cầu hóa và Internet ngày càng mở mang, dân đánh cá trên toàn thế giới vào bất kỳ lúc nào đều dễ dàng đặt cá cược ở bất cứ giải nào trận nào quanh thế giới. Một tay anh chị khét tiếng người Singapore tên là Wilson Raj Perumal đã nhận tội sắp xếp kết quả vô số trận đá banh và luôn giữ liên lạc thân cận với giới cầu thủ và trọng tài ở 38 nước khác nhau. Khác nước Ðức có lực lượng đặc nhiệm chống cá độ, nhiều quốc gia thậm chí còn chưa đặt luật xử trí kỹ nghệ cá cược. Năm 2012, tòa án Thụy Sĩ phải tha bổng 3 cầu thủ bán độ với đầy đủ chứng cớ chỉ vì quốc gia này chưa thông qua luật chống gian lận trong thể thao. Trong khi cuộc chiến chống cá độ & bán độ vẫn tiếp diễn, có nhiều bi quan rằng kỹ nghệ cá độ đang lần mòn giết chết thể thao.

ca-do-&-ban-do1
Sàn cá độ Las Vegas. Ảnh The Vegas Parlay

TTD