Ông bà mình có câu “Lời chào cao hơn mâm cỗ” để nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chào hỏi mỗi khi chúng ta gặp nhau. Mâm cỗ là chỉ cơ hội được ăn, mà ăn giữ hàng đầu trong “tứ khoái.” Ấy vậy mà lời chào còn được đánh giá cao hơn miếng ăn nữa, thì đủ biết chào hỏi nhau cần thiết đến chừng nào. Khi nói như vậy, chúng ta thường nghĩ tới việc chào hỏi lúc gặp nhau ngoài đường, trong một buổi hội họp, trong sở làm… nói chung là trong các sinh hoạt xã hội, ít ai nghĩ tới việc chào hỏi trong gia đình, giữa những người thân yêu, gần gũi như cha mẹ, vợ chồng, con cái, hoặc giữa anh chị em ruột…
Tiêu chuẩn của việc chào hỏi là: Ai bé hơn, vai vế thấp hơn thì phải cất lời chào trước, rồi sau đó, người “bề trên” mới chào lại. Văn hóa chung quy định như thế, và sự thường cũng xảy ra như thế, nhưng những “bất thường” xảy ra cũng không phải là hiếm.
Hằng xin kể các bạn nghe một chuyện “vạch áo cho người xem lưng”: Số là bà ngoại em hiếm hoi, chỉ có được hai người con, mẹ của Hằng và người em trai mà bọn này gọi là “cậu.” Ðương nhiên, hồi nhỏ cậu được gia đình ngoại cưng lắm, vì là con “một” mà. Mẹ cũng con “một” nhưng là gái nên chẳng có kí lô nào. (Văn hóa ngày xưa bất công với phái đẹp quá, phải không bạn?). Thậm chí lớn lên, có vợ con, ở riêng rồi, cậu vẫn còn được cưng. Bởi thế nên có lần cậu phàn nàn, “Chị Hằng (mẹ của em tên Hằng, sau này sinh con gái đều gọi là Hằng cả, chỉ khác tên đệm thôi) gặp tôi ngoài đường mà chẳng chào một tiếng.” Mẹ Hằng đốp ngay với nụ cười hóm hỉnh: “Sao gặp tôi cậu không chào trước?”
Ðây là câu chuyện thực của nhà em, nhưng nếu bạn thấy quen quen thì rất có thể nó cũng đã xảy ra một lúc nào đó trong nhà bạn rồi. Bởi vì, câu chuyện đơn sơ này có thể phản ánh hai điểm chung trong tâm lý con người:
Đừng quên chào ông bà, cha mẹ và những người thân trong gia đình
– Thứ nhất, mặc dầu theo văn hóa thì người bé phải chào người lớn, nhưng dù không chào người khác, chúng ta vẫn cứ luôn chờ đợi, gần như thèm khát, được người khác chào hỏi mình.
(còn tiếp)
MH – theo Vũ Hằng 231@yahoo.com