“Trời hành cơn lụt mỗi năm”. Miền Trung nước Việt. Một bên núi, một bên biển, thế đất nghiêng nên mùa mưa bão, nước từ núi cao đổ xuống, lụt ngập quá mái nhà. Mùa Hè thì cái nắng rát da từ gió Lào thổi qua, cái nóng từ biển mặn mang vào làm đất khô cằn. Vùng đất nghèo, chinh chiến điêu linh lại chịu nhiều thiên tai, người dân miền Trung hay xứ Quảng nói riêng phải vượt lên những thách đố của thiên nhiên để sinh tồn. Và trong cái khát vọng vươn lên đó, người dân miền Trung vẫn luôn nồng nàn, lãng mạn với vùng đất yêu thương của mình. Vẫn trong không khí ngày Xuân, chúng tôi xin giới thiệu một số ca dao, thi ca tôn vinh cái đẹp xứ Quảng do bà Phạm Thị Lập chọn lọc và Đinh Yên Thảo chấp bút.
Phạm Thị Lập – Đinh Yên Thảo
Một trong những tiết mục được dàn dựng công phu trong ngày hội mừng Xuân do Hội Quảng Ðà Dallas-Fort Worth tại Texas là Nét Ðẹp Quê Hương – Ðêm Hội Phố Hoài với sự tham gia trình diễn của khoảng gần ba mươi người. Trong cái lung linh, lãng mạn tái hiện một đêm hội Phố Hoài – tức Hội An, tiết mục do bà Phạm Thị Lập, một nhà giáo văn chương gốc Quảng Nam kiêm trưởng ban tổ chức chương trình Hội Xuân Quảng Ðà biên soạn và dàn dựng, giới thiệu về nhiều địa danh của Quảng Nam qua ca dao, thi ca do các văn nghệ sĩ xứ Quảng đã ca ngợi về nét đẹp quê hương mình – cái đẹp không chỉ về non sông hữu tú mà cả cái đẹp của tấm lòng người dân, theo như lời bà Lập dẫn giải.
Mời các bạn cùng các thi sĩ gốc Quảng làm một chuyến hồi hương tâm tưởng về từng phố thị, con sông, ngôi làng của Quảng Nam, của những tha thiết nồng nàn, một thời tuổi thơ khốn khó gắn bó với những người con xứ Quảng.
Duy Xuyên, điện Bàn
Sáng Duy Xuyên tơ vàng giăng nghẽn lối
Chiều Ðiện Bàn xe đạp nước thay mưa
Sông Thu chẳng thiếu đò đưa
Ngọt khoai Tiên Ðỏa, mát dừa Kiến Tân
(Hai Miền Thương – Tường Linh)
Hội An
Hội An đất hẹp người đông
Nhân tình thuần hậu là bông đủ màu
Dạo từ sông trước, xóm sau
Dưới thì Âm Bổn, chùa Cầu ở trên.
(Ca dao Quảng Nam)
Đà nẵng, Nam ô
Ðêm Ðà Nẵng vọng buồn con sóng biển
Bún chợ Chùa thương nước mắm Nam Ô
Tôi muốn về Trung Phước giữa mùa ngô
Thăm quê ngoại Ðại Bình cam đỏ ối.
(Tường Linh)
Tam Kỳ
Tôi đã ghé Tam Kỳ trong nỗi nhớ
Phố tuy nghèo, sao chan chứa yêu thương
bé xinh xinh, chỉ có một con đường
mãi tha thiết tâm tình người viễn xứ
(Tam Kỳ Phố Nhỏ – Mạc Phương Đình)
Quế Sơn, Tiên Phước
Quảng Nam đất nước bao dung ấy
Sông núi muôn đời tiếng thủy chung
Quế Sơn đường ngọt, tiêu Tiên Phước
Dâu bể sông Thu sóng chập chùng
(thơ Phạm Cây Trâm)
Đại Lộc
Tay em cầm nón, tay em chọn bòn bon
Trái nào vừa ngọt, vừa ngon
Dành riêng cho bạn nghĩa nhơn nặng tình
Quế Sơn cau mít mấy tầng
Thương bòn bon Ðại Lộc,nhớ rượu Cần Trà Mi
(Ca dao Quảng Nam)
Trung Phước
Trung Phước ơi, sông sâu dài uốn khúc,
Tình cheo leo cao vút một con đèo,
Núi Chèo Bẻo vươn mình trong khói đục,
Hòn Cà Tang thương nhớ vọng tình theo.
(Trung Phước Ơi – Tạ Ký)
Duy Xuyên
Ðiện Bàn, Ðại Lộc, Duy Xuyên
Xiết bao tình nghĩa thần tiên mộng đầu
Vĩnh Trinh Lệ Trạch Thanh Châu
Thi Lai Hà Mật nhìn đâu dáng người
Người đầu tiên đã mỉm cười
Nhìn tôi tưởng thấy niềm vui vô cùng
(Ký Ức – Bùi Giáng)
Câu Lâu
Câu Lâu, chỗ Thu Bồn tan rồi hợp,
để cùng xuôi về biển mẹ mênh mông
(thơ Hoàng Định Nam)
hoặc
Mai có về soi bóng Thu Giang
Tắm bến sông An Trường, Hà Mật
Nước có rửa sạch đôi chân cát đất
Thì lòng ta cũng đã bụi giang hồ
(thơ Hoàng Định Nam)
Giao Thủy
Ai đứng đó bên kia bờ Giao Thủy
Khăn lụa vàng còn chít ở ngang vai
Nghiệp tầm tơ khuya sớm vẫn đeo hoài
Nghề canh cửi chắc còn nhiều cực khổ
(Bao giờ nhỉ tôi về thăm xứ Quảng – Trần Trung Đạo)
Bảo An
Bảo An tơ lụa một thời
Trai hùng, gái đảm tiếng đời còn ghi
Hò ơi! Cây đa mô cao cho bằng cây đa Bàng Lãnh…
Gái mô bảnh cho bằng gái Bảo An
(Ca Dao Quảng Nam)
Trà Mi
Ven đồi uốn khúc bờ lau
Sông Trường ngược chảy, hương cau đượm tình
Tiên Trà vui đón Thượng Kinh
Chợ Phiên mua bán đượm tình ngược xuôi
(Đây Trà Mi – Nguyên Hà Võ văn Viên)
Hoà Vang
Hoà Vang ,Cẩm Lệ quê nhà
Dẫu xa xôi mấy không xa tấc lòng
(Ca Dao Quảng Nam)
PTL-ĐYT